Diện tích nhà để nhập khẩu TP.HCM: Bao nhiêu thì hợp lý?

Mới đây, UBND TP.HCM đã giao Viện Nghiên cứu Phát triển Thành phố tiếp tục lấy ý kiến, đánh giá tác động của dự thảo quy định diện tích nhà ở bình quân để đăng ký thường trú vào chỗ ở hợp pháp do thuê, mượn, ở nhờ của cá nhân, tổ chức so với quy định cũ (5m2 sàn/người theo Nghị định số 107/2007/NĐ-CP đã hết hiệu lực thi hành).

Năm 2018, Sở Xây dựng TP.HCM đã từng đề xuất quy định diện tích bình quân 20m2 sàn nhà ở/người, áp dụng khi giải quyết đăng ký hộ khẩu thường trú vào chỗ ở hợp pháp do thuê, mượn, ở nhờ (không áp dụng đối với các trường hợp đăng ký tạm trú có thời hạn và các trường hợp đăng ký hộ khẩu thường trú như vợ về ở với chồng, chồng về ở với vợ, con về ở với cha mẹ, cha mẹ về ở với con…).

Theo quan điểm của Sở Xây dựng, đề xuất trên là cần thiết nhằm đảm bảo các điều kiện về nhập cư, giảm áp lực gia tăng dân số (cơ học) và đảm bảo môi trường sống cho người dân, không gây quá tải các hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật của thành phố.

Tuy nhiên, theo các chuyên gia và những người dân đang có mong muốn nhập hộ khẩu thành phố thì con số 20m2 được Sở Xây dựng đưa ra là chưa phù hợp, quá cao so với tình hình thực tế hiện nay.

Anh Tùng (ngụ Thủ Đức, TP.HCM) cho biết, vợ chồng anh từ Nghệ An vào Sài Gòn lập nghiệp từ năm 2009. Hơn 10 năm qua, gia đình bốn người của anh vẫn đang sống tạm trong căn phòng trọ 20m2 được thuê với giá gần 3 triệu đồng/tháng ở Thủ Đức.

Con trai lớn của anh hiện đang chuẩn bị vào lớp 1, con gái nhỏ hiện hiện đang được gửi học ở cơ sở mầm non tư nhân. Với mong muốn có cuộc sống ổn định hơn, con cái được tạo điều kiện học tập tốt nhất, vợ chồng anh đã tính tới việc mua một căn hộ chung cư rồi xin nhập khẩu vào TP.HCM.

Cùng với số tiền tích góp và vay mượn từ gia đình, anh Tùng tìm được căn hộ với giá khoảng 1,2 tỉ đồng, diện tích 48m2 ở quận Thủ Đức, khu vực giáp ranh với Bình Dương. Tuy nhiên, với quy định nhập khẩu diện tích tối thiểu 20m2/người thì kế hoạch nhập khẩu thành phố của vợ chồng anh coi như phá sản.

“Giá nhà đất hiện nay đã quá cao so với thu nhập phần lớn người dân. Không ít gia đình gần chục người sinh sống trong căn nhà chỉ có 20 – 30m2. Nếu quy định này được áp dụng thì chẳng khác nào đánh đố người dân”, anh Tùng phàn nàn.

Chị Hoa, (ngụ quận 9, TP.HCM) thì cho rằng, nếu quy định trung bình 20m2/người thì không công bằng, vì hiện nay nhiều người không có nhà trong khi đó có những người sở hữu 5-6 căn nhưng chủ yếu để đầu tư, đầu cơ. Mặt khác, thành phố cũng đang hướng đến việc bỏ hộ khẩu nên quy định diện tích tối thiểu là không cần thiết.

Trong một hội nghị phản biện với dự thảo Quy định diện tích nhà ở bình quân để đăng ký thường trú TP.HCM, luật sư Trương Thị Hòa (Đoàn Luật sư TP.HCM) cho rằng, hiện nay diện tích nhà dân xây dựng thêm không nhiều trong khi đó chủ yếu là diện tích xây dựng từ các dự án bất động sản.

Do đó, người dân là đối tượng chính chịu tác động từ dự thảo này. Quy định diện tích trung bình 20m2/người là quá cao, cần điều chỉnh ở mức thấp hơn phù hợp, có thể khoảng 16m2/người, theo luật sư Hòa.

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội bất động sản TP.HCM (HoREA), cũng cho rằng đề xuất của Sở Xây dựng là chưa hợp lý hợp tình. Bởi vì hiện nay vẫn còn rất nhiều hộ gia đình đang sống trong các căn nhà rất chật hẹp, thậm chí chỉ có diện tích trên dưới 20m2 mà có đến hàng chục người trong hộ khẩu.

Theo ông Châu, Luật Nhà ở và Nghị định 100/2015/NĐ-CP cũng đã quy định diện tích căn hộ nhà ở xã hội tối thiểu 25m2, nếu vợ chồng chủ căn hộ có hai con thì diện tích bình quân chỉ hơn 6m2/người.

Hoặc tại Điều 3 Thông tư số 20/2016/TT-BXD ngày 30/06/2016 của Bộ Xây dựng đã quy định tiêu chuẩn tối thiểu của nhà ở xã hội do hộ gia đình, cá nhân xây dựng để bán, cho thuê, cho thuê mua. Theo đó, mỗi phòng trọ có diện tích không nhỏ hơn 10m2, diện tích sử dụng bình quân không nhỏ hơn 5m2 /người.

Chủ tịch HoREA kiến nghị quy định điều kiện để xét nhập hộ khẩu với diện tích ở tối thiểu bình quân 15m2/người và chỉ áp dụng đối với người nhập cư (tăng cơ học) xin nhập hộ khẩu, và không áp dụng điều kiện 15m2/người đối với các trường hợp xin nhập hộ khẩu do quan hệ hôn nhân, huyết thống, người bảo hộ hợp pháp theo quy định của pháp luật.