Steve Cohen – “Ông trùm quỹ đầu cơ”

Vào tháng 07/2013, SAC đã bị Ủy Ban Chứng Khoán và Sàn Giao Dịch Mỹ (SEC) cáo buộc vì không ngăn chặn được hành vi mua bán nội bộ, bị phạt 1,2 tỷ USD và tập đoàn đồng ý ngừng quản lý quỹ cho các nhà môi giới tự do. Tuy vậy, bản thân Cohen đã thoát khỏi cảnh ngồi tù vì các công tố viên thiếu chứng cứ buộc tội ông có dính líu đến các hoạt động mua bán mà theo ông là do Nguyên giám đốc SAC là Mathew Martoma gây ra dựa trên những nguồn tin nội bộ, mặc dù bản thân đã không còn tham gia vào các giao dịch.

Sinh ra trong một gia đình theo Đạo Do Thái tại New York vào năm 1956, cha ông là thợ may và mẹ là giáo viên dạy piano, khi còn ở tuổi thiếu niên, Cohen đã rất hứng thú với bài poker (đánh cược về giá trị của những quân bài mình đang giữ), ông đã đặt cược tiền vào những vòng đấu và cho rằng trò chơi này giúp ông biết cách chấp nhận rủi ro.

Cohen đã theo học chuyên ngành kinh tế tại Đại Học Pennsylvania, tốt nghiệp năm 1978. Khi còn ở trường đại học, ông đã mở một tài khoản môi giới bằng 1.000 UDS tiền học phí với sự giúp đỡ của một người bạn. Sau khi tốt nghiệp, ông đã làm việc tại một ngân hàng đầu tư nhỏ trên phố Wall. Sau đó, ông đảm nhiệm vị trí nhân viên giao dịch chứng khoán phái sinh tại hãng môi giới Gruntal & Co.

Trong ngày đầu tiên đi làm, ông đã kiếm được 8.000 USD và sau đó là 100.000 USD mỗi ngày, quản lý 6 nhà giao dịch và một danh mục vốn đầu tư 75 triệu USD. Từ năm 1984 đến năm 1992, ông đã điều hành nhóm này cho tới khi thành lập được công ty quản lý quỹ của riêng mình, chính là SAC (Steven A. Cohen) Capital Management với 20 triệu USD vốn và tập trung vào các chiến lược của thị trường chứng khoán.

Những năm 1990 là thời kỳ vàng son của những nhà giao dịch tại Phố Wall. Cohen đã từng nói rằng “Tôi luôn luôn nói với các nhà giao dịch rằng họ sẽ yêu thời kỳ những năm 90 vì đây là khoảng thời gian kiếm tiền khá dễ dàng”.

Những năm sau khi thành lập công ty, SAC đã phát triển theo cấp lũy thừa, kiếm các khoản lợi nhuận khổng lồ cho các nhà đầu tư và hiện nay, tập đoàn đang quản lý khối tài sản hơn 14 tỷ USD. Phong cách giao dịch ban đầu của Cohen có thể được mô tả bằng hai chữ “chớp nhoáng”, ông không bao giờ nắm giữ các vị trí giao dịch trong thời gian dài. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, ông đã thay đổi phương pháp, ông thường thực hiện các giao dịch với khoảng thời gian dài hơn.

Không bao giờ một người đàn ông đánh giá thấp giá trị bản thân, SAC nổi tiếng vì tính phí quản lý và phí thực hiện cao, Cohen biện minh rằng do ông đã kiếm tiền cho các nhà đầu tư nhiều hơn phần lớn các quỹ đầu tư, Do đó, ông đã đạt được thành tích đáng chú ý khi đạt mức 1 tỷ USD vào năm 2005, là người đàn ông giàu thứ 35 tại Mỹ vào năm 2011. Năm 2013, ông được Forbes xếp hạng là người đàn ông giàu thứ 106 trên thế giới với tài sản thực ước tính khoảng 9,3 tỷ USD.

Ngoài đầu tư quỹ, Cohen còn mua 4% cổ phần của đội bóng chày New York Mets, 7% cổ phần của Baidu - công ty cung cấp dịch vụ tìm kiếm dữ liệu trên mạng lớn nhất Trung Quốc đại lục, và 5% của SSD design firm OCZ technology. Tháng 12 năm ngoái, dãy phòng của ông tại tòa nhà nổi tiếng Bloomberg Tower được định giá là 98 triệu USD.

Trò chơi nguy hiểm

Văn hóa doanh nghiệp tại SAC được mô tả rất tiêu cực như “áp lực cao, đầy căng thẳng… hay nhẫn tâm”. Công ty không ngừng “đào bới” thông tin về các công ty niêm yết để hình thành một “mảnh ghép” nhằm xây dựng nên một bức tranh hoàn chỉnh về triển vọng cung cấp nhiều lợi thế hơn các nhà đầu tư khác”. Trong khi chắc chắn thành công, thì phương pháp này cuối cùng lại cho thấy sự sụp đổ của công ty, ít nhất là từ việc lấy tiền từ các nhà đầu tư bên ngoài như đã nêu.

“Loạt bắn” cảnh cáo đầu tiên là vào năm 2009, khi vợ cũ của Steven là Patricia Cohen đâm đơn kiện ông đã có hành vi phi pháp và giao dịch cổ phần nội bộ, nhưng những cáo buộc này đã bị bác bỏ vì việc khiếu kiện của bà Cohen chủ yếu dựa vào suy đoán và những lời đồn đại. Tuy nhiên, vào năm 2013, Tòa phúc thẩm lưu động Hoa Kỳ vùng 2 tại New York đã thông báo rằng tòa án đã sai khi bác bỏ những lời buộc tội này và vụ kiện sẽ được xem xét lại cùng với những cáo buộc về gian lận và vi phạm nghĩa vụ được ủy thác.

Sau đó, vào năm 2014, nguyên giám đốc tiền tệ của SAC là Mathew Martoma bị kết tội đã thực hiện vụ giao dịch nội bộ được coi là có lợi nhuận lớn nhất trong lịch sử.

Trong bản cáo trạng, Cohen không bị nêu đích danh mà được gọi là “Nhà quản lý danh mục đầu tư A”. Mặc dù theo báo cáo của Reuters, Cohen đã “đích thân ký tên vào các hợp đồng giao dịch” nhưng các chuyên gia cho rằng “các công tố viên vẫn thiếu chứng cứ chứng minh Cohen biết rõ các giao dịch dựa trên các thông tin nội bộ”.

Theo một thông báo chính thức sau đó từ người phát ngôn của SAC cho biết rằng “Ông Cohen và SAC tự tin rằng họ làm việc theo đúng quy định và sẽ tiếp tục hợp tác với cơ quan điều tra nhà nước”.

Cơ quan điều tra cho biết sáu cựu viên chức của SAC liên quan đến các giao dịch nội bộ, ba người đã tự thú và ba người còn lại đã nhận tôi sau khi rời SAC. Trong vụ này, tiến sĩ Sidney Gilman, nhân chứng bên nguyên chống lại Martoma, đã khai rằng các đặc vụ Cục Điều Tra Liên Bang (FBI) cho biết trên thực tế Cohen là mục tiêu chính của cuộc điều tra.

Giữ thái độ kín đáo

Mặc dù gần đây ông xuất hiện dày đặc trên các tin tức nhưng Cohen luôn lẩn tránh các phương tiện truyền thông và ai cũng biết ông rất hạn chế tham gia các cuộc phỏng vấn hay xuất hiện trước công chúng. Dù vậy, thỉnh thoảng ông vẫn xuất hiện trong một vài bài phỏng vấn trên giấy, đầu tiên là xuất hiện trong cuốn sách Getting Started In Hedge Funds của Daniel Strachman.

Giống với những đồng nghiệp trong quỹ, Cohen là một nhà sưu tầm các tác phẩm nghệ thuật có tiếng. Cùng với Ken Griffin, ông nằm trong danh sách 10 nhà sưu tập “chịu chi” nhất theo bình chọn của tạp chí Art News. Cho đến bây giờ, Cohen đã chi hơn 700 triệu USD cho sở thích này và vào năm 2003, theo tờ New York Times, ông đã dành ra 20% thu nhập của mình để tham gia đấu giá các tác phẩm trong vòng 5 năm. Cohen đang trong quá trình xây dựng một bảo tàng tư nhân tại Greenwich để cất giữ bộ sưu tập của chính mình.

Bất chấp những tranh luận liên quan, chúng ta có thể chắc chắn rằng Cohen không chỉ biết một hai điều về đầu tư. Và sau tất cả, nhận định của tờ Thời Báo Phố Wall khi gọi Steve Cohen là “Ông trùm quỹ đầu cơ” không phải chỉ là hư danh, đồng thời, ông còn lọt top “100 người có ảnh hưởng nhất” vào năm 2007 theo tạp chí Time bầu chọn.