Gỗ hương và cách nhận biết các loại gỗ hương

Gỗ hương là gì?

Gỗ hương có tên gọi khác là giáng hương (hoặc dáng hương) tên khoa học là Pterocarpus macrocarpus thuộc họ đậu (Fabaceae). Cây gỗ hương phân bố chủ yếu ở khu vực Đông Nam Á như Campuchia, Lào, Việt Nam,… được nhân giống và trồng ở Nam Phi, Ấn Độ, Châu Mỹ Latin…

Ở Việt Nam, cây gỗ hương được trồng ở các tỉnh Tây Nguyên, Đông Nam Bộ như Đắk Lắk, Gia Lai, Kon Tum, Phú Yên, Đồng Nai, Tây Ninh,… Là loại cây ưa sáng nên thường mọc ở độ cao 100 - 800m, cây gỗ hương sống trong điều kiện ẩm ướt, trên đất xám hoặc đất đỏ bazan.

Gỗ Hương là cây thân gỗ lớn, chiêu cao thường đạt 30-35m, đường kính có thể lên tới 100cm. Gốc cây thường có bạnh vè, vỏ cây màu xám nâu, nứt dọc sau đó bong vảy lớn. Vết vỏ cây đẽo vàng nhạt khá dày, rớm nhựa hơi đỏ.

Gỗ hương thuộc nhóm mấy? Gỗ giáng hương hiện nay được xếp vào nhóm I, nhóm những cây có vân gỗ và màu sắc đẹp, mùi thơm, không mối mọt cong vênh, không phồng rộp, giá trị kinh tế cao.

Đặc điểm của gỗ hương

Gỗ hương là loại gỗ có những đường vân đẹp và thớ mịn, đều không bị xoắn, có nhiều tinh dầu nên có mùi hương đặc trưng chính, không bao giờ bị mối mọt. Ngoài ra nó là loại gỗ rất cứng và nặng, với cây non sẽ có màu đỏ nâu nhạt hoặc vàng, khi cây già để khô có màu đỏ đậm.

- Gỗ có kết cấu bền, chắc, rất cứng và nặng;

- Cả rác và gỗ đều không bao giờ sợ bị mối mọt;

- Gỗ chứa nhiều tinh dầu nên có mùi hương đặc trưng;

- Gỗ có những đường vân đẹp và có chiều sâu;

- Chất gỗ đẹp, thớ gỗ rất nhỏ và mịn, thân gỗ có chứa nhiều dầu và thông thường gỗ có màu đỏ nhưng nếu để ngâm vào nước thì gỗ lại có màu xanh.

Phân loại và cách phân biệt các loại gỗ hương

- Gỗ hương đỏ Việt Nam: thường được gọi là hương ta, giáng hương, dáng hương hoặc đinh hương. Thuộc loại gỗ quý hiếm có đường vân đẹp và đắt nhất hiện nay nên đã bị cấm khai thác. Với những đặc trưng là có mùi thơm nhẹ, màu đỏ, khi cắt có tâm và xơ gỗ nhỏ, thớ gỗ mịn và đặc, để lâu thì càng đỏ và đều màu sẽ nổi lên và không bao giờ bị mối mọt.

Cách phân biệt: cho mùn gỗ vào nước ấm ngâm trong khoảng 1- 2 tiếng sau thì nước sẽ chuyển thành màu xanh như màu nước chè.

- Gỗ hương đỏ Lào và Campuchia: 2 loại này có tinh chất hương thơm cũng như đặc điểm gần giống nhau nên khó phân biệt. Nhưng khi nhìn vào màu sắc có thể phân biệt được đâu là gỗ Lào đâu là Campuchia. Gỗ hương Lào khác với gỗ hương Việt Nam là có thớ màu nâu hồng, sáng và tươi hơn. Cách phân biệt giống như gỗ hương truyền thống.

- Gỗ hương đỏ Nam Phi (hương huyết): với đặc điểm tâm gỗ có màu nâu đỏ rất đều nhưng dát gỗ lại có màu vàng nhạt, vân gỗ mịn liền mạch.

Cách nhận biết: Khi cắt ra có màu đỏ tươi để một lúc sẻ chuyển sang màu đỏ đậm như cách giám và khi cắt ra có mùi thơm nhưng cũng bị mất mùi sau đó. Nếu bỏ mùn gỗ vào nước có màu đỏ như máu và nổi váng đây chính là tinh dầu của gỗ. Ngoài ra, khi đốt thì cháy rất lâu, tỏa ra mùi thơm nhẹ và tàn tro màu trắng.

- Gỗ hương vân Nam Phi: còn gọi là hương nghệ (màu vàng nghệ), hương chua hoặc hương thối (khi mới cắt ra có mùi chua của thức ăn bị lên men). Là loại gỗ rất chắc và bền, màu của chúng cũng rất đều, vân rất đậm và nổi bật, không bị mối mọt.

Cách nhận biết: khi nhìn vào thấy có nhiều vân và dày.

- Gỗ hương đá: Với đường vân màu nâu hồng, sắc nét, mật độ dày, sờ vào mịn màng. Có màu nâu đậm, hơi tối ở lõi cùng với đó màu sáng hơn, sẽ đẹp hơn khi sự dụng lâu ngày, với mùi hương nhẹ, là loại gỗ nặng và rất cứng.

Cách nhận biết: Giống như gỗ hương đỏ và hương Lào nhưng màu nước sẽ nhạt hơn.

- Gỗ nu hương: Có bề mặt sần sùi vời các cục, u, sụn với các màu vàng, đỏ nâu nhạt, vàng đỏ, đỏ đậm. Với mùi thơm nhẹ dễ chịu, với vân gỗ hình xoắn và nhiều hình độc đáo.

- Gỗ hương Nam Mỹ: Là loại gỗ cầm chắc tay, cứng, không bị mối mọt, ít mùn khi cắt ra và ít vân.

- Gỗ hương xám: Là loại có đường vân đẹp và rất là nên thường để nguyên bản tự nhiên khi làm các sản phẩm.

Cách nhận biết: vân gỗ đặc trưng là có màu đen, gỗ hương xám khác so với các loại gỗ hương khác.

Giá gỗ hương là bao nhiêu?

Gỗ hương là loại gỗ quý, có giá trị cao, gỗ hương có giá rất khác nhau tùy vào nguồn gỗ, cụ thể với những tấm xẻ đường kính trên 30cm, chiều dài khoảng 1 đến 3m thường có giá giao động trong khoảng 18 triệu đến 34 triệu đồng. Gỗ hương Nam phi tính theo m3 đơn giá khoảng trên 20 triệu đồng, gỗ hương Lào trên 35 triệu đồng.

Ứng dụng của gỗ hương

Gỗ hương là loại có giá trị cao, thường được sử dụng thiết kế các đồ nội thất cao cấp như bàn ghế, giường tủ, sập, tạc tượng,...

Kệ tủ tivi, kệ trang trí làm từ gỗ hương.

Giường ngủ bằng gỗ Hương Xám có màu vàng nổi bật.

Bàn ghế, tủ, giường được làm từ gỗ hương đều có chất lượng rất tốt, bền lâu. Đặc biệt, đồ gỗ Hương có toát ra mùi hương thơm tự nhiên nhẹ khiến cho không khí thoái mái và trong lành hơn.

Sập ngồi bằng gỗ hương đá với đường vân uốn lượn vô cùng đẹp, màu sắc gỗ đỏ hoặc cam nhưng nhìn vào có chiều sâu, mùi thơm thanh tao hơn. Ảnh: Nội thất Mạnh Hệ.