Hà Nội tự quyết, có phí cảnh quan, thuế resort như Singapore?

Người dân muốn có những không gian công cộng xanh, sạch, đẹp, an toàn phải chi trả phí cao hơn những nơi khác...

Theo nghị quyết vừa được thông qua, Quốc hội đồng ý cho HĐND thành phố Hà Nội quyết định thu các loại phí chưa được quy định trong danh mục phí, lệ phí của Luật phí và lệ phí; Tăng mức hoặc tỷ lệ thu phí đã được cấp có thẩm quyền quyết định đối với các loại phí (không kể các loại phí thuộc nguồn thu của ngân sách sách trung ương hưởng 100% ).

Trước quyết định này, nhiều người dân không khỏi băn khoăn vậy “một số khoản phí chưa được quy định trong danh mục” gồm những loại gì? Việc thu ấy có tác động lớn tới cuộc sống của người dân hay không?

Chia sẻ với phóng viên, PGS. TS Hoàng Văn Cường, ĐBQH Uỷ ban Tài chính- ngân sách của Quốc hội, Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Kinh tế Quốc dân khẳng định: Việc Quốc hội thông qua Nghị quyết là căn cứ để Hà Nội nghiên cứu, điều tra, khảo sát, đánh giá tác động đối với người dân rồi trước khi đề xuất phương án thu những loại phí nào và mức thu ra sao.

Tất cả những phí, những khoản thu này đều phải thông qua HĐND – cơ quan đại diện tiếng nói của người dân - quyết định.

“Không có chuyện Quốc hội thông qua là ngày mai Hà Nội tuyên bố tăng giá phí ngay. Trước khi quyết định mức tăng như thế nào thì còn phải thông qua HĐND TP HN. Quy trình là như vậy”, ĐB Hoàng Văn Cường nhấn mạnh.

Cũng theo vị Phó hiệu trưởng trường ĐH Kinh tế Quốc dân, phí, lệ phí trong luật đã được áp dụng trong toàn quốc và thông thường những khoản tiền thu từ phí sẽ được dành để trang trải, chi trả cho các dịch vụ công.

Tuy nhiên những dịch vụ công tuỳ theo điều kiện phát triển ở mỗi một địa phương, mỗi nơi nên mức chi phí cho dịch vụ công và yêu cầu dịch vụ công ở mỗi địa bàn phát triển cũng khác nhau.

“Vì vậy ở những nơi được coi là đặc thù thì thường người ta đưa ra nhu cầu và dịch vụ công cao hơn. Bản thân người dân cũng có nhu cầu cao hơn, và chi phí cho dịch vụ công đấy thường khác hơn.

Ví dụ ở một số khu đô thị mới như Ecopark, Ciputra hay Phú Mỹ Hưng (TP HCM) đều có môi trường sống an toàn, cây xanh được trồng cắt tỉa đẹp mắt…

Người dân sống ở đây gần như không phải lo lắng điều gì từ cây xanh đến an ninh. Để được hưởng thụ cuộc sống xanh, an toàn như vậy công dân sinh sống tại đậy thường phải đóng một phí cao hơn so với những người sống ở bên ngoài khu đô thị này”, ĐB Hoàng Văn Cường phân tích.

Đáng lưu ý, người dân tại các khu vực này đều hài lòng với dịch vụ mà Chủ đầu tư cung cấp. Nhưng đó chỉ là bó hẹp trong các khu đô thị chịu sự quản lý của các chủ đầu tư là tư nhân.

“Bây giờ chính quyền cũng có thể làm được những việc đó nhưng ở phạm vi rộng hơn. Ví dụ như Quận Ba Đình- có thể trồng nhiều hoa hơn được không, người dân có muốn không gian sống đẹp đẽ hơn với nhiều hoa cảnh trang trí không, có muốn làm rất nhiều dịch vụ công cộng đẹp hơn không?

Hay như Hoàn Kiếm- nơi tập trung nhiều khách du lịch, thì những hộ kinh doanh cá thể, các công ty kinh doanh du lịch rất muốn có những tiểu cảnh tạo ra không gian đẹp có chất lượng cao hơn.

Việc đấy không chỉ người dân được hưởng thụ mà thậm chí cả người kinh doanh cũng được lợi. Trong trường hợp đó người ta sẵn sàng chi trả phí cao hơn so với mức bình thường ở các vùng khác”, ĐB Hoàng Văn Cường nêu.

Ông cũng nhấn mạnh việc đặt ra mức thuế, phí này dựa trên cơ sở điều kiện phát triển, nhu cầu của xã hội. Trên thực tế, chúng ta vẫn bắt gặp một vài đường phố, ngõ nhỏ người dân bảo nhau vẽ tranh tường, rồi chung nhau mua hoa về trồng làm đẹp cảnh quan…Vậy thì tại sao những chuyện đó chúng ta không làm đồng bộ?.

Dẫn chứng ra một số quốc gia trên thế giới có những thành phố đẹp như Sing, Ý, đều đặt ra loại “thuế resort”. Theo đó, những khách đến thăm quan, du lịch mà ở đây phải trả thuế với mức thông thường 1- 2 đô/ngày. Đối với người dân bản địa cũng phải trả phí ấy nhưng mức thấp hơn.

Ngoài ra, trong bối cảnh tới đây khi luật cư trú dự thảo không khống chế cấm nhập cư vào các khu đô thị lớn như TP HCM, HN thì việc ban hành các loại phí, thuế này theo ĐB Hoàng Văn Cường là “phù hợp”.

“Bởi nếu người dân muốn có dịch vụ cao, sẵn sàng chi trả dịch vụ cao thì đến những địa phương này nhập cư. Còn anh nào thấy không có khả năng chi trả, tôi không thích, không mong muốn những dịch vụ như thế thì tìm chỗ định cư khác…”, ĐB Hoàng Văn Cường bày tỏ.