“Cởi trói” cho nhà xây tạm

* Phóng viên: Quyết định 21 có giải quyết được những vướng mắc về cấp phép xây dựng (CPXD) nhà như những quy định trước đây không, thưa ông?

- Ông Quách Hồng Tuyến: Cũng dựa trên những quy định chung từ Nghị định 64 ngày 4-9-2012 của Chính phủ về cấp giấy phép xây dựng, nhưng Quyết định 21 có một vài nét riêng do tính đặc thù của TP HCM, đặc biệt là về đối tượng được CPXD tạm. Theo đó, trường hợp nhà ở riêng lẻ trên đất nông nghiệp xen kẽ trong khu dân cư mà hộ gia đình, cá nhân đã xây dựng và sử dụng ổn định trước ngày 1-7-2006 (kể cả các trường hợp tự khai thác, lấn chiếm đất nhà nước mà nhà nước không quản lý, sử dụng), không có tranh chấp, khiếu nại… thì được giải quyết CPXD tạm.

Ở điểm này, tôi giải thích rõ hơn: chỉ CPXD tạm đối với nhà đủ 2 điều kiện: nhà tồn tại trước ngày 1-7-2006 và khu vực có nhà ở đã phủ quy hoạch nhưng chưa thực hiện (quy hoạch cây xanh, công trình công cộng) chứ không phải là nhà nằm trên đất nông nghiệp. Quy định mới này nhằm bảo đảm quyền lợi của người dân nằm trong khu quy hoạch "treo" hay dự án "treo". Trước đây, UBND TP đã xin Bộ Xây dựng, Bộ Tài nguyên và Môi trường cho CPXD tạm đối với nhà ở trên đất nông nghiệp nằm xen cài trong khu dân cư nhưng các bộ này không đồng ý. Tuy nhiên, với đặc thù của TP HCM thì các trường hợp này rất nhiều, nhất là ở các quận, huyện vùng ven nên TP đã chủ động nới lỏng quy định để tháo gỡ khó khăn trong thực tế. Hiện các địa phương đang rà soát những trường hợp này để CPXD, khả năng sẽ rất nhiều.

Có 2 trường hợp nhà ở được giải quyết CPXD tạm: Một là, nhà ở đã tồn tại trước khi có quy hoạch chi tiết xây dựng đô thị tỉ lệ 1/2000 (hay quy hoạch phân khu) được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt và công bố nhưng qua rà soát, điều chỉnh vẫn không phù hợp quy hoạch là đất ở thì cũng được xét CPXD tạm. Hai là, trường hợp nhà ở xây dựng sau ngày quy hoạch được phê duyệt và công bố thì chỉ được phép sửa chữa, cải tạo nhưng không làm thay đổi quy mô căn nhà hiện hữu.

Quy định mới trong cấp phép xây dựng tạm nhà ở tại TP HCM có hiệu lực từ ngày 1-7-2013. Ảnh: HỒNG THÚY

* Vậy quy mô công trình và thời hạn của giấy phép xây dựng tạm sẽ như thế nào?

- Theo quy định, quy mô công trình được CPXD tạm tối đa không quá 3 tầng (không kể tầng lửng tại tầng 1 và mái che cầu thang tại sân thượng nếu có) nhưng phải hài hòa với cảnh quan kiến trúc khu vực. Quy định chung là 3 tầng nhưng không có nghĩa là quận, huyện cấp đúng như vậy mà tùy theo cảnh quan xung quanh, hành lang kỹ thuật của từng tuyến đường, con hẻm mà quận, huyện CPXD cho phù hợp. Có thể là 1 tầng, 2 tầng nhưng chung quy tối đa không quá 3 tầng.

Đối với thời hạn sử dụng công trình, nhà ở riêng lẻ ghi trong giấy phép xây dựng tạm là thời gian thực hiện quy hoạch theo kế hoạch đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt nhưng tối đa không quá 5 năm kể từ ngày quy hoạch được công bố. Nếu trong vòng 5 năm, kể từ ngày công bố công khai quy hoạch chi tiết xây dựng đô thị tỉ lệ 1/2000, nhà nước thu hồi đất để thực hiện quy hoạch thì không được bồi thường, hỗ trợ vật kiến trúc được xây dựng mới trong lộ giới hoặc phạm vi quy hoạch; còn sau 5 năm mà nhà nước mới thực hiện quy hoạch thì bồi thường, hỗ trợ theo quy định hiện hành.

* Thẩm quyền CPXD nói chung sẽ như thế nào, thưa ông?

- Sở Xây dựng có thẩm quyền CPXD các công trình. Ngoài ra, UBND TP ủy quyền cho các ban quản lý đầu tư và xây dựng khu đô thị mới: Nam thành phố, Thủ Thiêm, Tây Bắc; Ban Quản lý các KCX-KCN, Khu Công nghệ cao (đã xác định nhiệm vụ và quyền hạn về lĩnh vực quản lý xây dựng trong quy chế hoạt động được cấp có thẩm quyền ban hành) được CPXD và đóng dấu của ban quản lý đối với các công trình trong phạm vi ranh đất được giao quản lý (trừ công trình tôn giáo; công trình di tích lịch sử - văn hóa, tượng đài…). Tất cả các công trình nhà ở riêng lẻ thì thuộc thẩm quyền CPXD của UBND quận, huyện.