WTO sắp có nữ Tổng giám đốc da màu đầu tiên

Bà Yoo Myung-hee - Bộ trưởng Thương mại Hàn Quốc hôm 5/2 thông báo quyết định rút khỏi cuộc chạy đua vào vị trí Tổng giám đốc WTO. Bà Yoo Myung-hee và bà Ngozi Okonjo-Iweala là hai ứng viên cuối cùng trong cuộc đua này.

Bà Okonjo-Iweala - nhà kinh tế học kiêm cựu Bộ trưởng Tài chính Nigeria - nhận được sự ủng hộ của các thành viên WTO, như EU, Trung Quốc, Nhật Bản và Australia. Tuy nhiên, Mỹ - dưới thời cựu Tổng thống Donald Trump – lại ủng hộ bà Yoo, khiến quá trình lựa chọn thêm phức tạp, do việc chọn lãnh đạo mới đòi hỏi toàn bộ thành viên WTO đồng ý. Việc chính thức lựa chọn bà Okonjo-Iweala có thể phải chờ đến sau khi Mỹ chỉ định đại diện thương mại mới.

Bà Yoo Myung-hee (trái) và bà Ngozi Okonjo-Iweala. Ảnh: AFP

Bà Yoo cho biết quyết định của mình được đưa ra sau khi "đã tham vấn" với Mỹ. Bà nói rằng WTO đã bị bỏ trống ghế lãnh đạo quá lâu.

WTO đã không có Tổng giám đốc kể từ khi ông Roberto Azevêdo rời vị trí này tháng 8/2020, sớm một năm so với kế hoạch. Việc này diễn ra khi WTO mắc kẹt trong căng thẳng thương mại Mỹ - Trung Quốc.

Chính quyền Trump chỉ trích WTO khá nặng nề và phớt lờ vị thế của tổ chức này để áp thuế nhập khẩu lên Canada, Mexico, Trung Quốc và EU. Bà Okonjo-Iweala vì thế sẽ tiếp quản tổ chức đang chật vật ngăn chiến tranh thương mại giữa các nước thành viên. Dù Tổng thống Joe Biden đã có bước đi nhằm khôi phục sự ủng hộ với các tổ chức đa phương, ông được cho là sẽ vẫn thận trọng khi ký các hiệp định thương mại mới.

Okonjo-Iweala đã làm việc tại Ngân hàng Thế giới (WB) 25 năm trong vai trò nhà kinh tế học phát triển. Sau đó, bà dần tiến lên vị trí lãnh đạo. Bà cũng là chủ tịch Gavi - tổ chức hiện hỗ trợ phân phối vaccine Covid-19 toàn cầu - và mới kết thúc nhiệm kỳ tháng 12/2020.

Tháng 8 năm ngoái, bà cho biết trên CNN rằng thương mại đóng vai trò quan trọng trong việc hồi phục từ đại dịch. "WTO cần một lãnh đạo ở thời điểm này. WTO cần một góc nhìn mới, một gương mặt mới, một người từ bên ngoài, có khả năng thực hiện các cải tổ và làm việc với các thành viên để đưa WTO ra khỏi tình trạng tê liệt một phần hiện tại", bà nói.