Tỷ phú bất động sản hàng đầu châu Á ngập trong khối nợ 1 tỷ USD

Theo Bloomberg Billioinaires Index, giá trị tài sản của đại gia bất động sản Trung Quốc Pan Sutong (hiện 57 tuổi) lên tới 27 tỷ USD hồi năm 2015. Khi đó, ông đứng thứ tư trong danh sách những tỷ phú giàu nhất châu Á.

Trên đỉnh cao, tỷ phú Pan bất ngờ "ngã ngựa". Giá cổ phiếu Tập đoàn Goldin Financial Holdings lao dốc không phanh khiến tài sản của ông bốc hơi nhanh chóng. Phần lớn tài sản bị đóng băng, ông Pan biến mất khỏi danh sách 500 người giàu nhất thế giới.

Bloomberg cho biết trên thực tế, ông Pan khởi nghiệp từ kinh doanh và sản xuất đồ điện tử khi chuyển từ California (Mỹ) đến Hong Kong. Năm 2008, ông chuyển hướng sang đầu tư vào lĩnh vực bất động sản.

Tình hình tài chính tồi tệ

Ông Pan đổi tên công ty điện tử của mình thành Goldin Properties Holdings Ltd. và mua thêm một doanh nghiệp khác là Goldin Financial. Vài năm sau, thị trường bất động sản Hong Kong bùng nổ, giúp ông Pan giàu lên nhanh chóng. Goldin Properties trở thành công ty tư nhân từ năm 2017. Ông Pan sở hữu cổ phần kiểm soát của cả Goldin Properties và Goldin Financial.

Tỷ phú bất động sản Trung Quốc Pan Sutong. Ảnh: AP.

Tuy nhiên, "vận đỏ" của tỷ phú Pan và một số nhà đầu tư bất động sản khác tan biến khi biểu tình và dịch Covid-19 bùng lên ở Hong Kong, đẩy thành phố này vào cuộc suy thoái nghiêm trọng nhất trong lịch sử. Nhà đầu tư Tang Shing-bor, có biệt danh "Vua cửa hàng", đang tìm cách bán tháo hàng tỷ USD bất động sản.

Một nhóm nhà đầu tư từng chi 5,2 tỷ USD để mua tòa tháp The Center giờ cũng rơi vào bế tắc vì thị trường bất động sản Hong Kong đóng băng hồi năm ngoái.

Từ tháng 5/2017 đến tháng 9/2020, ông Pan và Goldin Financial gánh khoản nợ khoảng 4,9 tỷ USD vì đầu tư vào 4 bất động sản ở Hong Kong. Hiện, Goldin vẫn đang nợ 1 tỷ USD.

Hệ số nợ/EBITDA (tỷ lệ thu nhập được tạo ra và có sẵn để trả nợ trước khi trả lãi, thuế, chi phí khấu hao) của Goldin lên đến 9 lần hồi cuối năm 2018. Con số cuối năm 2019 của Sun Hung Kao Properties Ltd., tập đoàn bất động sản lớn nhất Hong Kong, chỉ khoảng 2,3 lần, HKR International 2 lần.

Thậm chí cả khoản vay 1,1 tỷ USD từ CK Asset Holdings, do tỷ phú Lý Gia Thành bảo lãnh, cũng không đủ để giải cứu Goldin Financial.

Nhập nhằng quyền sở hữu

Các chuyên gia cho rằng sự sụp đổ của Goldin Financial xuất phát từ sai lầm trong chiến lược của ông Pan. Ông chia tách sở hữu tài sản giữa công ty và lợi ích cá nhân. Từ năm 2011 đến năm 2020, ông Pan và Goldin Financial mua một bất động sản thương mại và hai bất động sản nhà ở. Trong đó, Goldin Financial nắm giữ 60% quyền sở hữu, ông Pan giữ 40% còn lại.

Tuy nhiên năm 2018, ông Pan muốn có toàn quyền sở hữu một bất động sản nhà ở và phần lớn cổ phần của một bất động sản khác tại khu Cửu Long. Đổi lại, ông bán cổ phần trong hai bất động sản còn lại cho Goldin Financial, bao gồm 40% cổ phần ở Goldin Financial Global Centre và một mảnh đất đắt đỏ gần sân bay Kai Tak cũ.

Trụ sở Goldin Financial Global Centre.

Do đó, Pan trở thành người bảo lãnh duy nhất cho khoản vay 927 triệu USD để phát triển một trong các dự án dân cư này. Ít nhất bốn ngân hàng liên quan từ chối các điều khoản của thỏa thuận và không cho ông Pan vay tiền. Điều đó gây khó cho Goldin Financial.

Dự án Kai Tak sau đó bị trì hoãn. Cuối năm 2019, Goldin Financial không thể huy động vốn để phát triển dự án này. Sau đó, công ty phải bán rẻ lô đất với giá khoảng 451 triệu USD, thấp hơn một nửa so với số tiền đã bỏ ra hồi năm 2018.

Sau khi Goldin Financial không kịp thanh toán các khoản nợ tới hạn, các chủ nợ tới bao vây tòa nhà trụ sở của công ty. Hồi tháng 7/2020, các chủ nợ - từng cho Goldin vay 438 triệu USD - đòi công ty này trả tiền ngay lập tức. Nhóm chủ đầu tư nắm giữ lượng trái phiếu trị giá 876 triệu USD đe dọa sẽ tịch thu khối văn phòng được thế chấp nếu công ty không trả nợ.

Trước tình thế khẩn cấp, Goldin cho biết có thể sang tay tòa nhà của công ty để trả nợ tiền và trái phiếu. Tuy nhiên, khi đó công ty bất động sản này sẽ mất quyền sở hữu tòa nhà, đồng thời buộc chuyển từ vị thế chủ nhà sang người thuê trên chính trụ sở của mình.