Tìm người kế vị Alan Mulally

Ông Alan Mulally, Tổng Giám đốc Tập đoàn Ford Motor

Đối với các thành viên Hội đồng Quản trị cũng như các cổ đông lớn của Ford, việc Mulally về hưu sẽ là một mất mát lớn đối với hãng xe này. Tuy nhiên, nếu không sớm đưa ra một kế hoạch kế vị thì sẽ gây xào xáo trong Công ty và gây khó khăn cho cuộc chuyển giao quyền lực sau này.

“Đối với mỗi vị trí lãnh đạo chủ chốt trong Tập đoàn, chúng tôi đều lập một kế hoạch kế vị riêng. Vì một số lý do liên quan đến cạnh tranh, chúng tôi không công bố cụ thể các kế hoạch này ra bên ngoài”, ông Ray Day, Phó Chủ tịch bộ phận truyền thông của Ford, cho biết.

Cái bóng của Mulally quá lớn, nên không dễ tìm được người thay thế ông. Mulally rõ ràng là một trong những vị CEO đáng nể nhất trong giới kinh doanh và không chỉ trong ngành ôtô. Mặc dù không có kinh nghiệm gì về ôtô (ông xuất thân là kỹ sư và trải qua gần như cả sự nghiệp của mình ở bộ phận máy bay thương mại của Boeing), nhưng ông đã đưa Ford lội ngược dòng thành công, không những tránh được nguy cơ phá sản mà còn đánh bại được các đối thủ lớn nhhư GM và Chrysler.

Sau khi trở thành CEO vào tháng 9.2006, Mulally đã đơn giản hóa các nhãn xe và tái cấu trúc các khu vực “tự trị” của Ford thành một cơ sở toàn cầu duy nhất, từ đó giúp Ford phát triển những chiếc xe có thể được sản xuất và bán ra trên khắp thế giới. Không chỉ vậy, ông còn cải thiện được chất lượng sản phẩm và đưa Công ty trở thành người đi đầu trên mặt trận tiết kiệm năng lượng. Kết quả của những nỗ lực của ông là Ford đã tạo ra được mức lợi nhuận lên tới 20 tỉ USD trong năm 2011, năm sinh lời nhất trong lịch sử của Công ty.

Và điều quan trọng hơn cả là Mulally đã dẹp tan được cuộc đấu đá nội bộ, phát triển văn hóa làm việc ăn ý giữa các khu vực và giữa các nhà điều hành trong Tập đoàn. Di sản Mulally để lại quá quý báu và đó là lý do Hội đồng Quản trị của Ford đã rất cân nhắc trong việc chọn người kế vị Mulally.

Theo một nguồn tin, Hội đồng Quản trị sẽ trao cơ hội thăng tiến cho các nhà điều hành đang báo cáo trực tiếp cho Mulally. Ứng cử viên sáng giá nhất và có khả năng rất cao là Mark Fields, 51 tuổi, Chủ tịch bộ phận Bắc và Nam Mỹ của Ford. Các nguồn tin này cho hay, trong khoảng thời gian Mulally còn làm tại Công ty, Fields sẽ được giao nhiều trọng trách hơn. Fields có thể sẽ được cất nhắc lên chức Giám đốc Hoạt động (COO), để việc chuyển giao quyền lực giữa Mulally và Fields được suôn sẻ (theo dự kiến, Mulally sẽ về hưu vào cuối năm 2013). Reuters trích dẫn một nguồn tin cho biết Mulally có thể sẽ ngồi tại Hội đồng Quản trị của Ford với vị trí Chủ tịch không tham gia điều hành, sau khi Fields đảm nhận chức CEO.

Mark Fields là ai? Liệu ông có thể vượt qua cái bóng quá lớn của Mulally?

Trong quá trình làm việc tại Ford, Fields đã đạt một số thành tích và gây dựng được uy tín trong Công ty. Sau khi lấy bằng MBA của Đại học Harvard và đầu quân cho IBM, ông đã gia nhập Ford, làm việc tại công ty con Mazda Motor và điều hành Jaguar và Land Rover (khi chúng còn là bộ phận trực thuộc Ford). Năm 2005, ông được Tổng Giám đốc khi ấy là William C. Ford Jr. giao nhiệm vụ điều hành bộ phận Bắc Mỹ đang èo uột. Dưới sự quản lý của Fields, bộ phận này đã có lãi trở lại. Không những thế, nó hiện là bộ phận sinh lời nhiều nhất của Ford. Cụ thể, khu vực Bắc Mỹ đã đóng góp tới 2 tỉ USD lợi nhuận trong quý II/2012, cho phép Ford báo cáo mức lãi 1 tỉ USD trong tổng lợi nhuận mặc dù thua lỗ nặng tại châu Âu.

Năm 2011, Fields đã thuyết phục Mulally thưởng cho công nhân khoản tiền 5.000 USD/người, cao hơn số tiền ghi trong hợp đồng lao động. Fields lập luận rằng việc thưởng cao hơn cho công nhân sau khi Ford có lãi lớn sẽ làm hài lòng các lãnh đạo cấp cao trong công đoàn, mở đường cho những cuộc thương thảo sau này.

Một lợi thế cho Fields là Ford dưới thời của Mulally đã ở trong phong độ tốt so với nhiều hãng xe khác. Tuy nhiên, thách thức mà hãng xe này đang đối mặt cũng ngày càng tăng. Hiện tại, Ford đã vạch ra một kế hoạch tái cấu trúc cho bộ phận châu Âu, đã lỗ 404 triệu USD trong quý II/2012 và dự kiến cả năm nay sẽ lỗ xấp xỉ 1 tỉ USD. Theo các nhà phân tích chứng khoán, cổ phiếu Ford đang được giao dịch ở mức khá thấp so với tiềm năng của Công ty cũng là vì Công ty chưa chứng minh mình có thể tránh được các khoản lỗ tại thị trường châu Âu. Giá cổ phiếu của Ford đã giảm 46% kể từ tháng 1.2011 chủ yếu là vì lý do này.

Không chỉ châu Âu, những thị trường khác Ford cũng đang gặp nhiều thách thức. Bộ phận Trung Quốc của Ford đang sa sút phong độ do bị cạnh tranh khốc liệt. Tại Mỹ, dòng nhãn xe hạng sang Lincoln của Ford cũng đang tìm cách để lội ngược dòng.

Những điều này có nghĩa là thời gian tới sẽ đầy sóng gió cho cả Mulally lẫn Fields - một người muốn được hạ cánh an toàn khi nghỉ hưu và một người có quá nhiều việc phải giải quyết nếu trở thành CEO