Phần 1: Những chiêu quảng cáo “lố”

Các doanh nghiệp thường gieo vào đầu khách hàng bệnh tật, độc hại, mất vệ sinh, giá cả leo thang… rồi sau đó những thông điệp tốt, có lợi cho sức khỏe được doanh nghiệp tận dụng một cách triệt để khi tiếp thị những sản phẩm mới.

Tuy nhiên, việc sử dụng hình thức quảng cáo như là con dao hai lưỡi nếu doanh nghiệp không cẩn thận thì bất cứ lúc nào nó cũng có thể gây ảnh hưởng không tốt đến doanh nghiệp và hiện nay có nhiều thương hiệu đang mất điểm trong mắt người tiêu dùng vì “trung thành” với lối quảng cáo này.

Quảng cáo đánh vào tình thương

Hình ảnh trong clip quảng cáo mì Gấu đỏ

Được đánh giá là thành công nhưng cũng không ít tai tiếng phải kể đến quảng cáo mì Gấu đỏ, những hình ảnh trên quảng cáo này đã lấy không ít nước mắt khi xem cảnh bé ung thư tên Tuấn chào tạm biệt bác sĩ để xuất viện. “Đó là ký ức về câu chuyện vui của bác Long, về nụ cười ấm áp của cô y tá Mai, sự ân cần, hóm hỉnh của bác sĩ Quang. Tuy nhiên, với bố mẹ Tuấn, ngày ra viện lại là ký ức buồn vì họ không đủ kinh phí để tiếp tục điều trị cho con” - trích nội dung quảng cáo.

Nhưng sau khi biết Tuấn chỉ là diễn viên đóng thế khiến nhiều người không khỏi ngỡ ngàng, nhiều khán giả có cảm giác bị lạm dụng lòng thương. Nhiều người từng mua Gấu Đỏ ủng hộ chương trình "Gắn kết yêu thương" sau phút ngỡ ngàng đã đem bức xúc "xả" trên các diễn đàn và lập tức tạo lên hiệu ứng không mấy tích cực về clip quảng cáo. Trên Facebook cũng xuất hiện những lời phàn nàn về clip "mua nước mắt" của đơn vị thực hiện - Công ty Thực phẩm Á Châu.

Quảng cáo đánh vào nỗi sợ hãi

Lạm dụng hình ảnh áo blouse trong các quảng cáo

Mượn danh nghĩa trung tâm này hoặc viện kia, hay tên tuổi các vị giáo sư, tiến sĩ đầu ngành nói về một vài tính năng của sản phẩm không phải là “chiêu” duy nhất trong quảng cáo. Các doanh nghiệp còn lạm dụng áo blouse để quảng cáo sữa, kem đánh răng, thậm chí nước mắm, chất rửa bồn cầu, ngay cả cafe cũng trưng dụng màu áo này nhằm nhấn mạnh hơn sự tin cậy đáng có.

Ví dụ như trong một đoạn clip quảng cáo Vinacafe, người diễn viên nam khoác chiếc áo blouse thể hiện sự sảng khoái khi nhâm nhi tách cafe. Rồi đến sâm Alipas, với thời lượng chưa đầy 50 giây, thước phim gần như sử dụng tối đa chiếc áo blouse trong sự xuất hiện nhiều lần của nam diễn viên trong vai bác sĩ. Còn quảng cáo nước rửa bồn cầu Vim thì cô gái mặc áo blouse khuyên chị em nội trợ là không nên dùng xà phòng tẩy rửa bồn cầu mà phải dùng nước tẩy Vim. Sự xuất hiện của bóng dáng màu áo bác sĩ như một sự đảm bảo tuyệt đối về độ an toàn và đáng tin cậy.

Ớn lạnh hơn nữa khi xem quảng cáo thấy hình ảnh một cô gái đầy vi khuẩn trong miệng khi chưa sử dụng đúng kem đánh răng diệt khuẩn, cảm giác rùng mình khi thấy hình ảnh chiếc thớt bẩn đến ghê người dùng để cắt tỏi, ớt, chanh pha nước mắm. Thậm chí một bà mẹ trẻ phải ôm con đến bệnh viện vì sử dụng sai hãng xà phòng…

Đa phần những mẫu quảng cáo được xây dựng trên nỗi sợ hãi của người tiêu dùng đều nằm trong danh mục sản phẩm thiết yếu với đời sống con người song lại có quá nhiều đối thủ cạnh tranh. Vì thế các nhà làm quảng cáo thường đánh vào tâm lý của người mua khi họ khẳng định độ an toàn của sản phẩm mình hơn những đơn vị khác.

Quảng cáo Việt gợi liên tưởng “sex”

Hoa hậu Mai Phương Thúy gợi cảm trong quảng cáo Euro Window

Nhiều doanh nghiệp còn nghĩ ra những đoạn đối thoại mập mờ, kết hợp với những âm thanh đi kèm rất sexy khiến người xem phải chú ý.

Nhiều doanh nghiệp cho rằng đây chính là “mánh”để thu hút sự chú ý của người tiêu dùng. Chẳng hạn hãng Euro Window từng sử dụng hình ảnh hoa hậu Mai Phương Thúy để quảng cáo cho sản phẩm cửa sổ nhựa lõi thép. Bản thân hoa hậu Thúy không thể hiện được rằng cái cửa này nó bền, bao nhiêu năm sử dụng không hỏng... nhưng hình ảnh sexy của cô lại thu hút sự chú ý của người xem.

Ngày nay, các ngôn ngữ lập lờ, gợi cảm, sexy đang có xu hướng bị lạm dụng trong quảng cáo, nếu không cẩn thận, điều này rất dễ gây phản cảm cho người xem, người nghe.

Quảng cáo dìm hàng đối thủ

Quảng cáo của Masan được cho là làm NTD hiểu nhầm về sản phẩm mỳ khác.

Ở nước ngoài họ thường so sánh sản phẩm của tôi tốt hơn, hiện đại hơn và tiện dụng hơn của anh chứ họ không sử dụng các hình ảnh quảng cáo sản phẩm của tôi tốt nhất còn sản phẩm của ông thì độc hại.

Nhưng ở Việt Nam chiêu “dìm hàng” được sử dụng một cách triệt để, thậm chí còn có ý hăm dọa người tiêu dùng nếu người tiêu dùng mua sản phẩm khác.

Còn nhớ trước đây thạch râu câu của một doanh nhiệp bị phát hiện chứa chất gây ung thư ngay lập tức một doanh nghiệp cùng ngành cho phát quảng cáo với nội dung xoay quanh câu chuyện giữa hai mẹ con, bé gái muốn ăn thạch rau câu nhưng mẹ không đồng ý vì sợ có chất gây ung thư. Sau đó cô bạn xuất hiện giải thích rằng có một loại thạch không chứa chất gây ung thư này. Thậm chí cô bạn này còn nhấn mạnh chỉ duy nhất loại này trên thị trường không chứa chất DEHP còn hầu hết các sản phẩm nhập khẩu lẫn sản xuất trong nước đều có. Xuôi tai, bà mẹ đổi ý và tuyên bố chỉ mua loại thạch rau câu của công ty nọ cho con ăn. Nhưng trên thực tế thì ngoài sản phẩm đã bị nhà chức trách phát hiện, không còn loại nào chứa DEHP.

Masan thì tung ra một loạt sản phẩm "Mỳ Tiến Vua - Mỳ vì sức khỏe" không phẩm màu độc hại E102 và đưa ra cách phân biệt sợi mì có nhuộm phẩm màu hay không khi đưa vào nước.

Trước đó, Masan từng tung ra quảng cáo mì Tiến Vua không chứa Trans Fat – loại chất béo gây chứng đột quỵ, đau tim và bệnh mạch vành. Sau khi xem clip này trên truyền hình, khán giả sẽ có cảm giác lo sợ về việc ăn phải loại mì có chứa chất Trans Fat và mì của Masan mới là loại tốt cho sức khỏe. Thế nhưng trên thực tế thì vỏ của sản phẩm này ghi không chứa Transfat nhưng kiểm nghiệm thì lại có.

Trước đây khi thông tin nước tương ở hầu hết các cơ sở sản xuất đều bị dính nghi án có chứa chất 3-MCPD vượt mức cho phép Masan nhanh chóng tung ra chiến dịch quảng cáo tặng 1 tỷ đồng cho ai tìm thấy 3-MPCD trong nước tương của họ (mặc dù chất này luôn có trong nước tương, chỉ khác là dưới ngưỡng hay trên ngưỡng mà thôi). Các quảng cáo này của Masan dường như đã chuẩn bị trước, khiến nhiều người trong ngành thực phẩm nghi ngờ tin đồn “do Masan gây ra”. Có lẽ do tung chiêu quảng cáo đúng lúc Masan nhanh chóng chiếm lĩnh hoàn toàn thị trường nước tương.

Gần đây nhất dư luận đang xôn xao về TVC quảng cáo "Cà phê chỉ làm từ cà phê” nhằm tuyên chiến với cà phê pha tạp, cà phê giả của Vinacafe mà Tập đoàn Masan chính là đơn vị quản lý lên chiến lược marketing cho Vinacafe Biên Hòa.

Quảng cáo lập lờ

Rất khó để chiết xuất ra hạt nêm Knorr từ xương ống

Sản phẩm Knorr tung ra quảng cáo là chiết xuất từ thịt thăn, xương ống và tủy nhưng trên thực tế chiết xuất của những chất so với thành phần của hạt nêm chỉ với 2% ít ỏi. Thành phần ghi trên bao bì sản phẩm chiếm nhiều nhất trong đó là Sodium Glutamate E621, Sodium Inosinate E631 và Sodium Gualynate E627. Những chất này theo các chuyên gia E621 là bột ngọt, còn E631 và E627 là chất “siêu ngọt”.

Với quảng cáo hạt nêm Aji-Ngon, thông điệp nước hầm xương khá mờ, còn quảng cáo
hạt gia vị Chinsu bào ngư không bột ngọt thì hãng đưa tới thông điệp “hoàn toàn không có bột ngọt, được làm từ bào ngư”. Không kém cạnh Chinsu, hạt nêm Gomex 3 Miền thì đưa ra thông điệp sản phẩm “Món ngon không cần bột ngọt”.

Với việc đánh trúng tâm lý của các bà nội trợ không thích mì chính, những quảng cáo này đã "giúp" người tiêu dùng mạnh dạn nói không mì chính. Từ khi có bột nêm, mì chính đã bị tẩy chay vì bột nêm có nhiều ưu điểm như ngon ngọt và nhiều dinh dưỡng mà giá thành không hề đắt hơn mì chính.