Cuộc sống ở Tesla - nơi nhân viên vắt kiệt sức vì giáo chủ Elon Musk

Tại Tesla, có một câu nói nổi tiếng của CEO Elon Musk lan truyền từ vài năm trước: "Các bạn đang không đi làm đông đủ ngày thứ bảy".

Nhà máy 500.000 m2 ở Fremont, bang California, làm ra những chiếc xe chạy hoàn toàn bằng điện, nằm trong số cơ ngơi chế tạo ôtô tối tân nhất với nhân lực 10.000 người. Đây là trái tim của Tesla, "đập nhịp" 24/7 để chạy đua theo những ý tưởng cho thế giới.

Với Musk, Tesla là vương quốc, nơi thậm chí ranh giới nhà và chỗ làm việc không rõ ràng.

"Elon về cơ bản muốn làm gì thì làm", một người từng chứng kiến sếp tổng dẫn bạn gái về bày tiệc hẹn hò tại nhà máy, kể trong cuộc phỏng vấn 42 nhân viên Tesla thuộc đủ cấp bậc, ngành nghề do Business Insider thực hiện.

Mặc dù vậy, điều đó chẳng vấn đề gì với đội ngũ tin rằng Musk, bằng sức ép đặt ra, khiến họ làm được những điều tưởng không thể.

Elon Musk bị buộc thôi chức chủ tịch Tesla hôm 30/9, nhưng vẫn là giám đốc điều hành. Ảnh: TechCrunch.

Tỷ phú 47 tuổi đập tan hoài nghi biến xe điện thành hiện thực. "Điều tôi thích thú là đón nhận những gì có vẻ bất khả thi rồi bùng nổ cùng nó", Marco Batra, giám đốc kinh doanh kinh nghiệm 6 năm dưới sự dẫn dắt của Musk, nói.

Trong cuộc họp quy tụ mọi bộ phận hàng quý của Tesla, đám đông quây quần với sự hồi hộp như thể một buổi họp fan. Musk bước vào phòng, nhận tràng pháo tay lớn từ nhân viên.

Một kỹ sư phần mềm cho biết: "Chưa công ty nào tôi từng làm việc mà người ta vỗ tay trong cuộc họp quý lúc CEO bước lên". Có người còn chủ động chọn vị trí tốt để chiêm ngưỡng CEO nổi tiếng của mình.

Cao 1,89m, vai rộng, Musk nổi bật mỗi khi hiện diện. "Tôi gặp anh ấy vài lần, và như có một hấp lực nào đó bao quanh", một cựu cán bộ truyền thông nội bộ thuật lại.

Tuy nhiên, ấn tượng của họ về vị CEO gây tranh cãi cũng khác nhau, từ thân thiện, ấm áp đến xa cách, đáng sợ.

Những cuộc tranh luận với Musk được mô tả là điểm xuyết bằng vô số từ ngữ chửi thề và các nhân viên chờ được giao "gánh tạ" khi công ty cần đạt cột mốc nào đó.

Bản thân Musk làm việc nhiều giờ đồng hồ trong thế giới 24/7 của Tesla. Ở đó, mỗi người có câu chuyện riêng mình để kể về việc tìm thấy CEO ngủ vạ vật đâu đó với chăn và gối – từ sàn nhà máy, dưới gầm bàn hay trong phòng họp. Anh được biết đến khi từng mời công nhân kiệt sức uống "Red Bull".

Không ít nhân viên lại chia sẻ họ sợ Musk, và được cấp trên cảnh báo không nên lại gần hay chụp ảnh cùng anh ta, dù Musk có tiếng với những bức selfie.

Tuy nhiên, theo lời một quản đốc, nếu ai đó mang ý tưởng thuyết phục được Musk rằng có lợi cho Tesla, CEO này sẽ không ngần ngại biến nó thành hiện thực ngay.

Nhà máy sản xuất ôtô 500.000 m2 của Tesla ở California, nơi vắt sức 10.000 nhân viên. Ảnh: Guardian.

Đòi hỏi cao, Musk dẫn dắt người của mình vượt giới hạn của họ và khám phá những cách mới để hoàn thành công việc.

"Chúng tôi đối mặt những thứ xem chừng khó với tới khi còn trên bàn giấy, nhưng 'áp lực Elon' sẽ đưa bạn đến nơi", một kỹ sư cơ khí bộc bạch.

Nhưng việc "ép người" cũng có cái giá của nó.

'Đời Tesla'

Jonathan Galescu, thợ hàn cho "xế" điện Tesla Model X, bắt đầu ca làm việc của mình lúc 17h50 và dành 10-12 tiếng tiếp theo để sửa chữa mọi trục trặc trên thân xe.

Anh đã chứng kiến nhiều cá nhân đầy hoài bão bước vào công ty mình vỡ mộng thế nào.

"Người bỏ việc sau hai tiếng đầu tiên, người thì mất một tuần", Galescu kể lại. "Từng có chàng trai mới tốt nghiệp phổ thông, 18 tuổi, chưa đi làm bao giờ rất háo hức cho nhiệm vụ mới, tuyên bố: 'Tôi muốn cống hiến 7 ngày mỗi tuần, 12 giờ một ngày'. Ngày thứ năm cậu ta nằm khóc trên sàn nhà".

Người khác thì kể lại thường xuyên đứng trước lựa chọn nên dùng quãng giải lao chật hẹp để đi ăn hay vệ sinh.

Nhân viên của Musk có cụm từ riêng để nói về môi trường làm việc của họ: "Đời Tesla", ám chỉ việc tạm quên đi cuộc sống riêng mỗi giai đoạn thử thách và hãy sẵn sàng cho đi mọi thứ vì công ty. Mục tiêu là tạo ra những gì chưa từng được thực hiện.

"Họ không ngừng giới thiệu ý tưởng mới, phương pháp khác biệt", một kỹ sư chế tạo máy chia sẻ. "Điều đó như một chất gây nghiện bạn không thể sống thiếu. Bạn biết buồn thảm đấy, nhưng chìm đắm trong nó vì bạn được bảo rằng đang đổi thay thế giới và đóng góp của mình quan trọng".

Tuy nhiên, nhân viên cũng kể chuyện Musk đôi khi đặt deadline tùy hứng, thậm chí quá đáng với ai chịu trách nhiệm. Chẳng hạn khi họ được giao một dự án, và nói cần 10 tuần, Musk đáp: "Các anh có 6 tuần". Nhưng vài tuần sau, có thể là lời thúc ép: "Chúng ta cần xong sớm hơn hai tuần, nên mọi người có bốn tuần để đạt chỉ tiêu".

Elon Musk bên chiếc xe điện thế hệ đầu sản xuất năm 2008. Ảnh: eCelebrityFacts.

Trên trang Glassdoor, nơi nhân viên và cựu nhân viên review ẩn danh công ty của họ, cân bằng cuộc sống -công việc tại Tesla nhận điểm số 2,6 trên 5, thua xa các hãng ôtô khác. Bình quân, người làm việc ở đây trụ được 2,1 năm, ngắn nhất trong nhóm tập đoàn công nghệ với con số trung bình 5 năm.

Nhân viên của Musk đối mặt nỗi sợ mất việc. Musk thỉnh thoảng "đuổi việc nhân viên ngay tại chỗ", theo lời kể của một kỹ sư về lần Musk sa thải nguyên một đội. Tháng 6 vừa qua, Tesla còn từng gây tranh cãi khi cắt giảm 9% nhân sự, trong khi những người ở lại bị vắt kiệt công suất nhằm đạt chỉ tiêu sản xuất.

Một nhân viên kinh doanh tấm pin mặt trời của Tesla nói: "Tôi đùa với một đồng nghiệp trong nhóm, cứ mỗi khi gặp nhau: 'Ồ, thật ngạc nhiên giờ vẫn thấy anh! Tôi cứ tưởng một trong hai chúng ta bị đuổi rồi chứ'".

Nhưng điều ngạc nhiên là Glassdoor cũng cho kết quả CEO Elon Musk nhận tới 84% sự ủng hộ của nhân viên cho vai trò điều hành Tesla. Với những ai cống hiến hết mình cho nhiệm vụ tại đó, họ nói rằng công việc, mồ hôi và nước mắt của mình bỏ ra đáng giá.

Jennifer Lew, giám đốc mảng robot của xưởng Fremont, chia sẻ: "Nếu bạn đang suy nghĩ về việc tham gia Tesla và sẵn sàng cho cường độ làm việc cao, tôi có thể khẳng định đó là trải nghiệm tốt, bất cứ thử thách nào đã vượt qua tại đây, tôi sẽ không thể làm được ở nơi khác".

Sinh ra và lớn lên ở Nam Phi, Elon Musk đến Mỹ thời kỳ vào đại học. Năm 2008, khi ôtô điện vẫn còn là thứ gây tò mò cho giới làm xe, Musk đã sản xuất được chiếc Roadster "lung linh". Không những chạy bằng điện, nó còn nhanh. Sau đó lần lượt model S ra đời năm 2012 và gần đây là model 3 thách thức cả nền công nghiệp.

Bên cạnh đó, Musk là CEO công ty hàng không vũ trụ SpaceX, tiên phong thương mại hóa các chuyến du hành không gian và đặt mục tiêu đưa con người lên sao Hỏa.

Doanh nhân Nam Phi là người đứng đầu hai tập đoàn đều thuộc những ngành "nặng đô" với rào cản khởi đầu vô cùng lớn: ôtô điện và vận tải vũ trụ.