Áp lực lớn của phó chủ tịch Samsung sau khi ra tù

Ông Lee Jae-yong - Phó chủ tịch Samsung Electronics - vừa ra tù hôm 13/8, sớm hơn một năm so với mức án 30 tháng giam giữ vì tội danh tham ô và hối lộ.

Ông Lee nằm trong danh sách 810 người được trả tự do nhân Ngày Quốc khánh Hàn Quốc. Ủy ban Xem xét Tạm tha, do Thứ trưởng Tư pháp Hàn Quốc Kang Sung-kook làm chủ tịch, đã quyết định trả tự do cho lãnh đạo Samsung trong một cuộc họp hôm 9/8.

Nhà lãnh đạo 53 tuổi mặc bộ đồ màu xám, đeo khẩu trang và rời khỏi Trung tâm giam giữ Seoul ở Uiwang (Seoul). Ông chỉ trả lời ngắn gọn với các phóng viên: "Tôi xin lỗi vì đã gây lo lắng cho mọi người. Tôi nhận thức rõ mối quan tâm, chỉ trích và những điều chờ đợi mình phía trước".

Giờ đây, theo Wall Street Journal, ông Lee phải chứng minh rằng việc đặc xá là chính đáng.

Ông Lee Jae-yong - Phó chủ tịch Samsung Electronics - nằm trong danh sách 810 người được trả tự do nhân Ngày Quốc khánh Hàn Quốc. Ảnh: AP.

Áp lực lớn

Khi ông Lee ngồi tù, những người ủng hộ ông lập luận rằng Samsung đã phải trì hoãn các khoản đầu tư, mua lại lớn và bị thiếu định hướng chiến lược. Giờ đây, phó chủ tịch Samsung có rất nhiều việc phải làm.

Samsung cần chọn ra địa điểm xây dựng nhà máy sản xuất chip và pin xe điện ở Mỹ. Đơn vị sản xuất dược phẩm sinh học của tập đoàn cũng phải đạt được nhiều hợp đồng hơn để có thêm chỗ đứng trong ngành công nghiệp sản xuất vaccine Covid-19 toàn cầu.

Theo các chuyên gia trong ngành, họ cũng cần chi tiêu nhiều hơn để củng cố vị thế ở lĩnh vực sản xuất chip.

Ông Lee sẽ không thể trở lại làm việc chính thức ngay lập tức. Theo luật pháp Hàn Quốc, các tội phạm kinh tế phải chịu lệnh cấm lao động trong vòng 5 năm. Những cá nhân được ân xá vẫn bị hạn chế ra nước ngoài.

Tuy nhiên, theo các chuyên gia pháp lý, người đứng đầu Samsung có thể chỉ phải tạm dừng làm việc trong vòng vài tháng, thậm chí vài tuần. Những yếu tố kinh tế sẽ là lý do để ông Lee được tạm tha. Chính quyền Hàn Quốc muốn ông trở lại làm việc.

Samsung sở hữu hàng chục chi nhánh hoạt động trong các lĩnh vực bao gồm điện tử tiêu dùng, chip, xây dựng và bảo hiểm nhân thọ.

Mỗi chi nhánh đều có những nhà quản lý chuyên nghiệp và hội đồng độc lập để điều hành các hoạt động hàng ngày. Nhưng ông Lee phải đưa ra cái gật đầu cuối cùng cho những bước đi lớn.

Khi trở lại làm việc, ông Lee sẽ cần phải chứng minh rằng sự trở lại của ông đã đưa Samsung thoát khỏi tình trạng tê liệt chiến lược. Bởi quyết định ân xá đối với phó chủ tịch Samsung làm dấy lên làn sóng tranh cãi trong công chúng Hàn Quốc.

"Áp lực của ông Lee Jae-yong và Samsung ở thời điểm hiện tại là phải thể hiện điều gì đó, rằng sự trở lại của ông Lee tạo ra thay đổi", giáo sư Park Sang-in tại Đại học Quốc gia Seoul, bình luận.

Những quyết định quan trọng

Ông Lee cần đưa ra những quyết định quan trọng khi trở lại Samsung. Một trong số đó là vị trí của nhà máy bán dẫn tại Mỹ. Samsung có kế hoạch đầu tư khoảng 17 tỷ USD vào nhà máy sản xuất chip tại Mỹ.

Đây sẽ là chìa khóa giúp tập đoàn Hàn Quốc cạnh tranh với Taiwan Semiconductor Manufacturing Co. (TSMC) và Intel Corp. Tập đoàn đã cân nhắc bang Arizona, Texas và New York để đặt nhà máy. Tuy nhiên, quyết định vẫn chưa được đưa ra sau 6 tháng.

Theo Wall Street Journal, so với TSMC và Intel, Samsung tương đối chậm chạp trong việc ra các quyết định đầu tư. Theo ông Ahn Ki-hyun - Phó chủ tịch Hiệp hội Công nghiệp Bán dẫn Hàn Quốc, điều này có thể gây tổn hại cho công ty trong những năm tới.

Samsung đã dành gần 150 tỷ USD cho việc mở rộng xưởng đúc và mảng kinh doanh thiết kế chip cho đến cuối năm 2030. Nhưng TSMC sẽ đầu tư thêm 100 tỷ USD để nâng cao năng lực sản xuất chip chỉ trong 3 năm tới.

"Các khoản đầu tư hiện tại của Samsung chỉ giúp công ty duy trì thị phần hiện tại của mình. Tập đoàn cần M&A (sáp nhập và mua lại) để mở rộng có ý nghĩa", nhà nghiên cứu cấp cao Kim Yang-paeng tại Viện Kinh tế Công nghiệp và Thương mại Hàn Quốc nhận định.

Trong 4 năm qua, Samsung không thực hiện bất cứ thương vụ mua lại lớn nào. Tuy nhiên, tại cuộc họp báo cáo kết quả hoạt động quý II/2021, công ty cho biết sẽ tìm kiếm một thương vụ mua lại lớn trong vòng 3 năm. Các lĩnh vực mục tiêu tiềm năng là trí tuệ nhân tạo, mạng di động 5G và công nghệ ôtô.

Trong cuộc họp hồi tháng trước, Samsung SDI Co. tiết lộ có kế hoạch thâm nhập thị trường pin xe điện của Mỹ. Người phát ngôn cho biết công ty đang tìm kiếm địa điểm để đặt nhà máy pin. Một trong những lựa chọn là bang Illinois.

Hoạt động kinh doanh dược phẩm của Samsung cũng thu hút sự chú ý. Chi nhánh sản xuất thuốc theo hợp đồng của công ty đã ký một thỏa thuận hồi tháng 5, nhằm tham gia vào quá trình làm đầy và hoàn thiện cho hàng trăm triệu liều vaccine Covid-19 của Moderna Inc.

"Ông Lee Jae-yong sẽ phải thực sự thể hiện khả năng quản trị của mình bằng cách xoay chuyển tình thế của Samsung", chuyên gia Mike Cho tại Đại học Hàn Quốc, nhấn mạnh.