Thay đổi kiểm toán, vấn đề gây đau đầu với các doanh nghiệp bất động sản Trung Quốc

Các nhà phát triển bất động sản như Sunac China, Shimao Group và Kaisa Group nằm trong số những công ty mà kiểm toán viên đã cắt đứt hợp đồng trong những tháng gần đây. Một vài công ty đã buộc phải thay thế đơn vị kiểm toán bằng những công ty kiểm toán khác ngoài Big Four (Deloitte, EY, KPMG và PwC).

Những sự kiện diễn ra vào đầu năm nay đã khiến nhiều kiểm toán viên, bao gồm cả những người đến từ các công ty kiểm toán hàng đầu như PricewaterhouseCoopers (PwC) và Deloitte, từ chức.

Điều này xảy ra khi lĩnh vực bất động sản Trung Quốc bị bủa vây bởi nhiều luồng thông tin trái chiều sau khi các cơ quan quản lý siết chặt kiểm soát việc vay nợ quá mức của các nhà phát triển bất động sản kể từ giữa năm 2020.

Các nhà phân tích và cơ quan giám sát kiểm toán Hong Kong nói rằng số lượng các công ty kiểm toán hủy hợp đồng với các nhà phát triển bất động sản Trung Quốc ngày càng tăng, qua đó khiến vấn đề quản trị của các doanh nghiệp này càng được quan tâm nhiều hơn.

Cơ quan giám sát kiểm toán Hong Kong tỏ ra lo ngại rằng chất lượng kiểm toán có thể bị ảnh hưởng do những thay đổi xảy ra sát với thời điểm các công ty phải công bố báo cáo tài chính.

Rủi ro về nợ gia tăng

Theo Chủ tịch Cơ quan quản lý ngân hàng và bảo hiểm của Trung Quốc, rủi ro nợ của một số công ty bất động sản hàng đầu là rất trọng yếu, và khả năng kiểm soát rủi ro của một số tổ chức tài chính trong nước còn yếu.

Guo Shuqing, Chủ tịch Ủy ban Điều tiết Ngân hàng và Bảo hiểm Trung Quốc, cũng cảnh báo rằng quy mô của hệ thống ngân hàng trong bóng tối (shadow banking - nhóm các trung gian tài chính tạo điều kiện cho việc tạo tín dụng trên hệ thống tài chính toàn cầu trong đó các thành viên không phải chịu sự giám sát của cơ quan quản lý) không nhỏ và các khoản nợ tiềm ẩn của một số chính quyền địa phương vẫn chưa được giải quyết.

Các khoản nợ tiềm ẩn

Giám đốc Edward Chan của S&P Global Ratings cho biết nhiều nhà phát triển bất động sản đã gặp khó khăn và thị trường đang theo dõi những gì mà các kiểm toán viên mới có thể tiết lộ trong báo cáo tài chính sắp tới.

“Các nhà đầu tư và chủ nợ muốn biết xem các doanh nghiệp bất động sản có phát sinh thêm các khoản nợ tiềm ẩn nào khác không”, ông Chan cho biết, đồng thời chia sẻ rằng điều này có thể giúp giới đầu tư và chủ nợ tính toán tỷ lệ thu hồi các khoản nắm giữ của mình.

Trong khi các kiểm toán viên không đưa ra bất kỳ lý do nào cho việc rời đi của họ, nhiều nhà phát triển bất động sản Trung Quốc đã đổ lỗi cho việc này là do các yếu tố khác, bao gồm việc không thể đạt được thỏa thuận với kiểm toán viên để hoàn thành quá trình kiểm toán.

Rủi ro từ việc thay đổi kiểm toán

Shimao đã thông báo vào cuối tháng 3 rằng họ sẽ chỉ định Zhonghui Anda CPA làm kiểm toán viên của mình, trong khi vào tháng 7 Sunac có trụ sở tại Bắc Kinh đã thay đổi công ty kiểm toán thành BDO Ltd. Cả hai công ty bất động sản này trước đó đều bị phía PwC từ chối kiểm toán.

Các cổ phiếu niêm yết tại Hong Kong của Shimao và Sunac đã bị đình chỉ giao dịch kể từ tháng 4 do không thể công bố kết quả tài chính cả năm 2021 và họ sẽ phải đối mặt với tình trạng bán tháo nếu vẫn bị đình chỉ trong 18 tháng.

“Chúng tôi lo ngại về việc liệu các đánh giá từ những kiểm toán viên mới đến có đủ năng lực cần thiết và phù hợp để thực hiện các cuộc đánh giá chất lượng trong khung thời gian giới hạn hay không”, Hội đồng Báo cáo Tài chính và Kế toán Hong Kong (AFRC) cho biết.