Quy hoạch “treo” do làm theo phong trào

Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng

Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng cho biết các quy hoạch xây dựng nói chung, trong đó quy hoạch đô thị, quy hoạch hạ tầng, các quy hoạch khu chức năng đặc thù đều có giai đoạn quy hoạch cụ thể, giai đoạn khoảng 10 năm hoặc hơn 10 năm. Tầm nhìn khoảng từ 15-20 năm hoặc xa hơn.

Quy hoạch có vai trò đặc biệt quan trọng để định hướng và phân bổ không gian phát triển. Đây cũng là một công cụ để quản lý quá trình phát triển, quản trị phát triển bền vững.

Tuy nhiên, hiện nay tình trạng quy hoạch “treo” vẫn xảy ra ở nhiều nơi. Người dân không thể đầu tư xây dựng, phát triển kinh tế do vướng quy hoạch. Muốn xây dựng lại, sửa nhà cũng không làm được. Trong khi đó quy hoạch thì không được thực hiện do Nhà nước không có nguồn lực để đầu tư, cũng không huy động được các nhà đầu tư vào thực hiện vào khu vực đã có quy hoạch vì những khu vực này quy hoạch chưa hấp dẫn. Dẫn đến quy hoạch treo, tức là đất không được khai thác, sử dụng có hiệu quả.

Nguyên nhân, theo Phó Thủ tướng trước hết là do chất lượng một số quy hoạch còn thấp chưa phù hợp với tiềm năng, lợi thế của từng vùng, từng khu vực, không cân đối được nguồn lực để thực hiện. Quy hoạch theo phong trào, quy hoạch rất rộng nhưng không tính toán nguồn lực cho nên không có nguồn lực để đầu tư.

Mặt khác, công tác lập quy hoạch chưa gắn với công tác xây dựng kế hoạch thực hiện quy hoạch nhằm xác định rõ lộ trình, nguồn lực đầu tư phù hợp trong từng giai đoạn để từ đó cho phép người dân được đầu tư phát triển sản xuất, kinh doanh, dịch vụ trong thời gian chưa thực hiện quy hoạch.

Tình trạng quy hoạch “treo” xảy ra ở nhiều nơi khiến người dân không thể đầu tư xây dựng, phát triển kinh tế do vướng quy hoạch.

“Quy hoạch 10 năm, thì 10 năm sau mới thực hiện, trong 10 năm đó trở lại phải cho người dân thực hiện đầu tư xây dựng những công trình trong 10 năm để phát triển sản xuất nhưng đây cứ có quy hoạch là chính quyền không cho làm, cho nên rất khó khăn”, Phó Thủ tướng cho biết.

Vấn đề nữa trong câu chuyện quy hoạch treo là do Nhà nước chưa chủ động được nguồn vốn để bồi thường, giải phóng mặt bằng, tạo quỹ đất sạch, đồng thời thực hiện tái định cư để bảo đảm ổn định cuộc sống cho người dân.

Nói về giải pháp khắc phục, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng cho biết, trước hết phải đẩy nhanh tiến độ lập quy hoạch gắn với nâng cao chất lượng quy hoạch. Đồng thời, phải rà soát lại các quy hoạch để điều chỉnh cho phù hợp với điều kiện phát triển, cân đối được nguồn lực thực hiện theo từng giai đoạn.

Thứ hai là sau khi có quy hoạch, các ngành, các địa phương phải xây dựng kế hoạch thực hiện quy hoạch, trong đó xác định rõ lộ trình, nguồn lực đầu tư, vốn ngân sách, vốn xã hội và các dự án ưu tiên để triển khai thực hiện. Nghị định 11 của Chính phủ quy định rất rõ vấn đề này.

Thứ ba, phải gắn việc xây dựng kế hoạch thực hiện quy hoạch với phát triển thị trường bất động sản, thị trường nhà ở, thị trường bất động sản công nghiệp, thị trường bất động sản du lịch…, đặc biệt là chương trình nhà ở. Trong đó có nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân lao động, người thu nhập.

Thứ tư, cần tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát việc thực hiện quy hoạch, kịp thời phát hiện những bất cập, những vi phạm, xử lý nghiêm.

Thứ năm là tiếp tục hoàn thiện pháp luật đầu tư xây dựng, đặc biệt là Luật Đầu tư công. Trong đó cần phải coi dự án bồi thường, giải phóng mặt bằng, tái định cư là những dự án độc lập để các ngành, các địa phương chủ động quỹ đất sạch để đấu giá đất hoặc để huy động các dự án đầu tư phát triển kinh tế xã hội. Từ đó có đủ điều kiện để chuyển người dân trong vùng quy hoạch sang các khu đô thị mới với cuộc sống tốt hơn.