Nhiều người Nhật muốn bỏ phố về quê

Khi gần nghỉ hưu sau nhiều năm công tác trong học viện, Jun Okumura đã nhận ra rằng ông muốn một cái gì đó khác biệt cho giai đoạn tiếp theo của cuộc đời mình. Là cư dân của thành phố Tokyo trong nhiều thập kỷ, ông Okumura muốn có cảm giác cát bụi giữa các ngón chân khi bước trên những con đường đất thay những vỉa hè bằng nhựa láng bóng, muốn thấy những lùm tre với ngọn đồi xanh làm nền thay vì các tòa nhà chọc trời.

"Tôi đã nghĩ đến việc trốn thoát đến một trong những hòn đảo phía nam Tokyo và mở một khách sạn nhỏ phục vụ du khách nước ngoài," ông Okumura nói với DW. "Thật tuyệt khi được ra khỏi thành phố. Thật tuyệt vời khi lướt sóng và lặn tại các hòn đảo này, nơi thường diễn ra cuộc đua marathon hàng năm. Đó là một nơi tuyệt đẹp”.

Okumura chỉ là một trong số những cư dân đô thị của Nhật Bản đang cân nhắc trao đổi nhịp sống điên cuồng trong thành phố để lấy lại thứ gì đó thoải mái hơn, một triển vọng được khuyến khích bởi đại dịch virus corona đang diễn ra.

Nhiều người đã bị nhốt trong những căn hộ nhỏ của họ trong nhiều tuần liền đang ngày càng dồn nén tìm không gian ngoài trời - đặc biệt là những người mà các công ty đã chấp nhận khái niệm làm việc từ xa.

Một nghiên cứu hàng năm với 10.000 cư dân Tokyo và ba quận xung quanh đã phát hiện ra rằng 49,8% người dân muốn sống ở nông thôn trong tương lai. Nghiên cứu được thực hiện vào tháng 2, khi virus corona bắt đầu bùng phát ở quốc gia này, và tăng mạnh từ mức 23% chỉ hai năm trước.

Ngay cả trước khi dịch virus corona bùng phát, chính phủ quốc gia đã vạch ra kế hoạch khuyến khích người dân đổi thành phố về nông thôn và đảo ngược xu hướng kéo dài hàng thập kỷ của những người trẻ tuổi chuyển đến thành thị để tìm việc làm.

Năm 2018, chính phủ Nhật đã công bố một chương trình, theo đó cư dân Tokyo có thể nhận được 3 triệu yên nếu họ rời khỏi thủ đô bị tắc nghẽn để sống ở nơi khác.

Gần 9,3 triệu người bị nhồi nhét vào 23 phường tạo nên trung tâm Tokyo có diện tích 619 km2, trong khi 2.188 km2 của quận đô thị lớn hơn Tokyo là nơi sinh sống của hơn 36 triệu người.

Trong khi dân số Nhật Bản đang giảm dần sau khi đạt đỉnh 127,32 triệu vào năm 2010, số lượng cư dân của Tokyo tiếp tục tăng lên do những người trẻ rời khỏi nông thôn để tìm kiếm cơ hội việc làm và giáo dục tốt hơn tại thành thị. Áp lực bắt đầu gia tăng lên hệ thống giao thông công cộng, tiện ích, bệnh viện và cơ sở hạ tầng khác.

Hiện nay, nhiều ngôi làng và thị trấn ở nông thôn chỉ có những người già, nhiều trường học bị đóng cửa và đất nông nghiệp bị bỏ hoang vì không còn người trẻ nào làm việc đó.

Khi được hỏi tại sao họ muốn đổi thành phố về nông thôn, gần 55% đã trích dẫn "môi trường tự nhiên phong phú", trong khi hơn 16% cho biết họ muốn quay trở lại các khu vực nơi gia đình họ sinh ra.

Tác động của virus corona

"Virus corona đã thay đổi mọi thứ," Okumura nói với DW. "Mọi người bây giờ muốn có một cuộc sống chất lượng hơn, gần với một bãi biển hoặc những ngọn núi, để có không gian để di chuyển. Và khi bạn tính đến giá bất động sản ở Tokyo, thì việc chuyển ra còn có ý nghĩa hơn nữa."

Một căn hộ cũ ở nông thôn chỉ cách Tokyo khoảng một giờ đồng hồ sẽ chỉ có giá 40.000 USD. Mọi người có thể làm việc tại nhà và đến văn phòng mỗi tuần một lần. Đây là một phương án khả thi, ông Okumura nhận định.

Một số địa phương trước đây đã mất thế hệ trẻ trước ánh sáng rực rỡ của Tokyo và Osaka nay đang tìm cách thu hút những người mới đến với những ưu đãi hấp dẫn.

Hội đồng thị trấn trên đảo Kuroshima đang cung cấp các khoản trợ cấp 85.000 yên/tháng cho mỗi người, đồng thời chi trả luôn cho việc di chuyển đến đảo.

Thị trấn Tsuwano, thuộc quận Shimane phía tây nam, cũng vạch ra kế hoạch hồi sinh cộng đồng với người ngoài. Thị trấn này hiện có khoảng 7.200 dân, giảm hơn 9% từ năm 2010 đến 2015.

Vòng luẩn quẩn

Nhiều phụ nữ trẻ rời khỏi thị trấn, điều đó có nghĩa sẽ có ít cuộc hôn nhân địa phương và sau đó có ít trẻ em được sinh ra ở đây. Đồng thời, dân số đang già đi với tốc độ nhanh hơn, vì vậy đó là một vòng luẩn quẩn.

Trong nỗ lực khuyến khích mọi người di chuyển đến thị trấn, thành phố này có một trang web liệt kê các tài sản địa phương có sẵn để cho thuê với giá từ 30.000 yên một tháng hoặc mua với giá chỉ 4 triệu yên. Ngoài ra, những người dưới 40 tuổi đủ điều kiện nhận "ưu đãi" 50.000 yên cho chủ hộ và 25.000 yên cho mỗi người khác.

Kế hoạch này đã có một số tác động, với 1.148 người chuyển đến Tsuwano trong gần năm năm tính đến tháng 12 năm 2019. Thật không may, con số đó vẫn bị lu mờ bởi 1.374 người đã rời khỏi cộng đồng.

Tuy nhiên, có sự lạc quan rằng sự kết hợp giữa mong muốn thoát khỏi thành phố và tìm thấy sự tồn tại yên bình hơn sẽ khuyến khích nhiều người hơn biến thị trấn thành nhà của họ.