Nghịch lý: Giá nhà giảm có thể là con dao hai lưỡi với người mua nhà lần đầu

Nhiều ngân hàng trung ương trên thế giới đã và đang tăng lãi suất để kiểm soát lạm phát và hỗ trợ nền kinh tế. Điều này được dự báo sẽ khiến giá nhà giảm.

Tại Úc, Ngân hàng Dự trữ Úc (RBA) đã tăng lãi suất tiền mặt lần đầu tiên sau 12 năm vào tháng 5. RBA cảnh báo giá nhà có thể giảm đến 15% nếu lãi suất tăng thêm 2%.

Một mặt, giá nhà giảm là tin tốt vì nó giúp người mua phải trả trước ít hơn. Có nghĩa là họ sẽ không cần tiết kiệm ròng rã trong nhiều năm để đủ điều kiện gia nhập thị trường nhà ở. Đồng thời, người mua chỉ phải vay các khoản thế chấp nhỏ hơn.

Tuy nhiên ở mặt còn lại, lãi suất tăng khiến người mua có thể vay ít đi (vì việc phê duyệt khoản vay dựa trên mức thu nhập và giá trị căn nhà đem thế chấp) nhưng lại phải trả khoản vay thế chấp nhiều hơn (do lãi suất tăng nên khoản thanh toán hàng tháng cũng cao hơn). Các khoản thanh toán nhiều hơn đồng nghĩa với việc người mua lại phải cày cuốc trong nhiều năm để trả hết nợ ngân hàng.

Việc giảm giá cũng sẽ đi kèm với chi phí nợ cao hơn. Tại Úc, khi lãi suất tăng thêm 2%, thì ngay cả khi giá nhà giảm 20%, khoản thanh toán thế chấp của người mua vẫn cao hơn trước đó do chi phí vay cao hơn.

Tuy nhiên, cũng có nhiều người hưởng lợi khi lãi suất tăng và giá nhà giảm. Đó là những người mua nhà lần đầu tiên đã chắt chiu tiền và gần tiết kiệm được khoản trả trước 20%. Bởi vì giá nhà giảm đồng nghĩa với việc khoản trả trước mà họ đang có sẽ chiếm một tỷ lệ lớn hơn 20% so với giá nhà hiện nay.

Trong khi đó, lãi suất tăng cũng khiến chủ nhà, trong đó nhiều người vay thế chấp để đầu tư, tăng giá cho thuê, nhất là tại các thành phố lớn. Điều này khiến khách thuê, cũng là người mua nhà tiềm năng, khó có thể tiết kiệm cho việc mua nhà như trước đó. Trong khi đó, sự trở lại của dòng người di cư khiến nhu cầu mua nhà tăng trong bối cảnh nguồn cung bất động sản vẫn giảm, phần nhiều là do thị trường lao động bị đình trệ và các vấn đề về chuỗi cung ứng trên toàn cầu.

Một số chuyên gia kỳ vọng tiền lương sẽ tăng lên trong thời gian tới, giúp những người mua nhà tiềm năng đáp ứng được cả nhu cầu thuê nhà và tiết kiệm.