Bóc sai phạm tại một số dự án sử dụng Trái phiếu Chính phủ

Ảnh minh hoạ

Giao vốn vượt mức, tự ý thay đổi hướng tuyến

Thanh tra Chính phủ vừa có thông báo Kết luận thanh tra việc thực hiện một số dự án sử dụng Trái phiếu Chính phủ còn dư tại các dự án nâng cấp, cải tạo Quốc lộ 1 và đường Hồ Chí Minh đoạn qua Tây Nguyên.

Nghị quyết số 99/2015 giao Chính phủ rà soát quy mô, thiết kế, hiệu quả và phân bổ 14.259 tỉ đồng vốn TPCP còn dư cho 22 dự án, số vốn tiếp tục còn dư qua rà soát theo Nghị quyết là hơn 3.512 tỉ đồng, giao cho các dự án khác.

Theo đó, Thủ tướng Chính phủ đã quyết định giao danh mục dự án và kế hoạch vốn dư thành 3 đợt cho 43 dự án với tổng số vốn theo kế hoạch là 17,7 nghìn tỉ đồng.

Đến thời điểm thanh tra, tổng số vốn đã giao thực tế cho các dự án là 14,2 nghìn tỉ đồng, tổng giá trị khối lượng xây lắp hoàn thành đã nghiệm thu là 13,9 nghìn tỉ đồng, trong đó 34/43 dự án đã được các cơ quan thanh tra chuyên ngành, Kiểm toán Nhà nước tiến hành thanh tra, kiểm toán, do đó Thanh tra Chính phủ chỉ tiến hành thanh tra 7 dự án.

Kết quả thanh tra chỉ ra nhiều khuyết điểm, vi phạm. Cụ thể, về việc đề xuất danh mục dự án, Bộ GTVT và Bộ KH&ĐT trình Thủ tướng Chính phủ giao danh mục dự án đầu tư và kế hoạch vốn tiếp tục còn dư cho các dự án trong đó có 8 dự án chưa đủ điều kiện theo quy định tại Nghị quyết số 99/2015 của Quốc hội.

Việc giao chủ đầu tư, Bộ GTVT đã giao Sở GTVT các tỉnh làm chủ đầu tư 19 dự án nhưng chưa làm rõ năng lực của các Ban QLDA thuộc Bộ.

Liên quan đến việc lập và phê duyệt dự án, Công ty CP Tư vấn Xây dựng giao thông Kon Tum và Sở GTVT Kon Tum đã lập, trình để Bộ GTVT phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án tuyến đường tránh Thành phố Kon Tum theo quyết định 608/2017 quy mô đầu tư đường cấp không phù hợp, không đúng quy định dẫn đến phải phê duyệt điều chỉnh quy mô thành đường cấp III.

Đồng thời, UBND tỉnh Kon Tum phê duyệt điều chỉnh quy hoạch hướng tuyến tránh TP. Kon Tum không phù hợp mục tiêu đầu tư là nhằm khắc phục ùn tắc giao thông cho tuyến đường Hồ Chí Minh đoạn qua Tây Nguyên như Nghị quyết 99.

Bộ GTVT phê duyệt TMĐT Dự án thành phần ĐTXD tuyến đường kết nối giữa đường cao tốc Cầu Giẽ, Ninh Bình với Quốc lộ 1A không đúng (Thanh tra Bộ Tài chính kết luận tăng 467,5 tỉ đồng), dẫn đến giao vốn vượt nhu cầu của dự án (vốn tồn đọng đến thời điểm thanh tra là 926,5 tỉ đồng).

Bên cạnh đó, phê duyệt Dự án đầu tư mở rộng các cầu trên Quốc lộ 1A, đoạn qua tỉnh Tiền Giang trên cơ sở kết quả khảo sát, thiết kế không sát với thực tế, lựa chọn phương án xây dựng các đơn nguyên cầu mới bên cạnh cầu cũ làm thay đổi cục bộ hướng tuyến so với quy hoạch đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt khi chưa thực hiện thủ tục điều chỉnh.

Chỉ định thầu trái quy định

Về việc lựa chọn nhà thầu, Kết luận của TTCP cho biết, Bộ GTVT phê duyệt lựa chọn nhà thầu thực hiện dự án bằng hình thức chỉ định thầu đối với Dự án thành phần ĐTXD tuyến đường kết nối giữa đường cao tốc Cầu Giẽ, Ninh Bình với Quốc lộ 1A giai đoạn II và Dự án xây dựng đường HCM đoạn Năm Căn – Đất Mũi, thuộc tỉnh Cà Mau giai đoạn II không thuộc đối tượng được chỉ định thầu, vi phạm quy định của Đấu thầu số 43 ngày 26.11.2013.

Dự án tuyến tránh TP. Kon Tum, hồ sơ dự thầu của nhà thầu không nêu rõ xuất xứ vật tư, báo cáo đánh giá hồ sơ dự thầu của chủ đầu tư không đánh giá từng thành viên liên danh thực hiện các gói thầu số 07 và 08 (thi công xây dựng công trình), sai quy định của hồ sơ mời thầu.

Về việc quản lý chi phí, thanh toán, quyết toán vốn đầu tư, dự án xây dựng cầu, đường hai đầu Cầu Đắk Bla mới và vuốt nối với các đường hiện hữu thuộc dự án tuyến tránh TP. Kon Tum, Bộ GTVT phê duyệt thiết kế kỹ thuật và dự toán Gói thầu số 08 sai định mức từ đào đất hữu cơ thành đào đất cấp 1, cấp 2, làm tăng giá trị dự toán 688,8 triệu đồng; sai cự ly vận chuyển vật liệu, tăng 01km, làm tăng giá trị dự toán 840,1 triệu đồng, tổng cộng tăng 1,52 tỉ đồng, dẫn đến giá trị hợp đồng xây lắp Gói thầu số 08 tăng tương ứng 1,52 tỉ đồng. Theo báo cáo, Sở GTVT Kon Tum đã khắc phục, giảm giá trị dự án, giá trị hợp đồng xây lắp.

Tương tự, dự án tuyến tránh TP. Kon Tum, Bộ GTVT phê duyệt thiết kế kỹ thuật và dự toán các Gói thầu số 07, 08 sai về cự ly vận chuyển vật liệu, làm tăng giá trị dự toán hai gói 2,38 tỉ đồng, dẫn đến giá trị hợp đồng gói thầu xây lắp tăng sai tương ứng 2,38 tỉ đồng. Tuy nhiên, đến thời điểm thanh tra, nhà thầu chưa thanh toán các giá trị này.

Theo báo cáo, Sở GTVT Kon Tum đã khắc phục giảm giá trị dự toán, giá trị hợp đồng xây lắp.

Dự án đầu tư mở rộng các cầu trên Quốc lộ 1A, đoạn qua tỉnh Tiền Giang, hạng mục cọc khoan nhồi Cầu Mỹ Quý, tại Gói thầu XL01, Bộ GTVT phê duyệt thiết kế bản vẽ thi công với biện pháp thi công dưới nước không phù hợp thực tế (nhà thầu triển khai thi công trên cạn) làm tăng dự toán chi phí 700 triệu đồng.

Trước những vi phạm trên, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Bộ GTVT, Bộ KH&ĐT kiểm điểm trách nhiệm việc đề xuất danh mục dự án đầu tư và giao vốn cho các dự án không đúng quy định.

Bộ GTVT rà soát, xem xét để xử lý trách nhiệm các tổ chức, cá nhân có liên quan đến những khuyết điểm, vi phạm được phát hiện, trong đó có trách nhiệm phê duyệt chỉ định thầu đối với Dự án thành phần ĐTXD tuyến đường kết nối giữa đường cao tốc Cầu Giẽ, Ninh Bình với Quốc lộ 1 giai đoạn II và Dự án xây dựng đường HCM đoạn Năm Căn – Đất Mũi, thuộc tỉnh Cà Mau giai đoạn II.

Đồng thời chỉ đạo kiểm điểm trách nhiệm các tổ chức cá nhân liên quan đến khuyết điểm, vi phạm tương ứng; các Ban QLDA thuộc Bộ GTVT sớm chấn chỉnh, khắc phục các khuyết điểm, vi phạm…