Đề xuất biến đất công sở dôi dư sau sáp nhập thành nhà ở xã hội

Sau sáp nhập đơn vị hành chính, nhiều địa phương sẽ có một lượng không nhỏ trụ sở làm việc dôi dư.

Tại Toạ đàm “Hiện thực hoá giấc mơ nhà ở xã hội” do báo Tiền Phong tổ chức, ông Lê Văn Bình, Phó Cục trưởng Cục Quản lý đất đai (Bộ Tài nguyên và Môi trường) cho rằng, các công sở dôi dư sau sáp nhập nên được ưu tiên để làm NƠXH. Đây không chỉ là cách sử dụng hiệu quả tài sản công mà còn là cơ hội để người lao động tiếp cận nhà ở giá hợp lý tại các vị trí thuận lợi.

Tại các địa phương lớn, có thể bố trí quỹ đất làm nhà ở xã hội ở khu vực ngoại thành, nhưng không nên quá xa trung tâm. Điều quan trọng là các địa phương cần rà soát, quy hoạch và bố trí quỹ đất một cách hợp lý, phù hợp với nhu cầu thực tế. Nếu quy hoạch không tốt, nhà xây xong rồi nhưng lại không bán được là điều hoàn toàn có thể xảy ra. Thực tế đã có nơi mở bán thu hút rất nhiều hồ sơ đăng ký, nhưng cũng có nơi dự án hoàn thành nhiều năm mà vẫn không có người mua.

Theo ông Bình, quỹ đất làm NƠXH cần được đặt ở vị trí thuận tiện thì mới kích thích được nhu cầu. Về phía doanh nghiệp, cũng cần khảo sát kỹ địa điểm, giá đất, và xác định rõ nhu cầu thực tế của cư dân tại khu vực triển khai dự án cũng như các vùng lân cận. Có như vậy mới nắm bắt được đúng lượng khách hàng tiềm năng và nhu cầu của họ.

Tùy theo điều kiện quỹ đất, cần linh hoạt trong phương án phát triển, có thể là chung cư hoặc nhà ở riêng lẻ. Bên cạnh đó, nên đa dạng hóa các loại hình nhà ở xã hội, phát triển cả mô hình cho thuê để phục vụ nhiều nhóm đối tượng khác nhau. Việc này giúp duy trì được quỹ nhà ổn định, phục vụ nhu cầu ở và làm việc lâu dài cho người dân.

Ở góc độ thị trường, ông Nguyễn Văn Đính – Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam phân tích, giá thành NƠXH hiện dao động 20-30 triệu đồng/m2, thấp hơn nhiều so với nhà ở thương mại. Nhưng mức giá này chỉ khả thi nếu các yếu tố đầu vào được “gỡ rối” như chi phí đất, thủ tục đầu tư, vốn và vật liệu xây dựng.

Ông đề xuất bỏ bước thẩm định giá bán, đơn giản hóa hồ sơ, đồng thời có quy hoạch rõ ràng và trách nhiệm cụ thể cho từng địa phương.

Từ góc nhìn của doanh nghiệp, Đại tá Phạm Doãn Tiến – Giám đốc Ban Quản lý các dự án đầu tư, Tổng Công ty 319 (Bộ Quốc phòng) nhấn mạnh tầm quan trọng của sự minh bạch. Theo ông, ở một số địa phương như Hải Phòng, Đà Nẵng, quỹ đất NƠXH được công khai qua website, tạo điều kiện để doanh nghiệp tiếp cận và triển khai nhanh chóng.

“Hà Nội cũng đã có những bước đi tích cực, như quy định rõ: cứ 5 ha đất đấu giá thì phải dành 1 ha cho NƠXH, với hạ tầng và mặt bằng đầy đủ. Nhưng cần có cơ chế “luồng xanh” cho doanh nghiệp làm NƠXH, giống như ngành hải quan hay thuế, nhằm rút ngắn thủ tục, giảm tiền kiểm – tăng hậu kiểm,” ông Tiến đề xuất.

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh cho biết, Hà Nội đặt mục tiêu hoàn thành hơn 4.000 căn NƠXH trong năm nay, nhưng phần lớn dự án vẫn đang nằm ở giai đoạn nền móng. “Chúng tôi sẽ làm việc trực tiếp với TP Hà Nội để tháo gỡ vướng mắc, không bàn lùi, phải có kết quả thực tế,” ông Sinh khẳng định.