Ám ảnh chung cư cũ ở Sài Gòn

Chung cư 727 trên đường Trần Hưng Đạo đã cũ nát.

Mới đây, Thủ tướng Chính phủ đã có chỉ thị về việc kiểm tra, rà soát, đánh giá an toàn chịu lực nhà ở và công trình công cộng cũ, nguy hiểm tại đô thị. Theo đó, hiện trên cả nước vẫn còn tồn tại nhiều nhà chung cư và công trình công cộng được xây dựng từ lâu, đã hết niên hạn sử dụng, chất lượng bị xuống cấp. Nhiều công trình đã bị hư hỏng, có dấu hiệu lún, nứt, nghiêng gây mất an toàn nghiêm trọng cho người sử dụng và trên thực tế đã xảy ra những sự cố đáng tiếc như sập, đổ công trình, gây thiệt hại lớn về người và tài sản của nhân dân. Do đó, các địa phương phải rà soát kiểm tra lại những chung cư được xây dựng từ trước năm 1994; các nhà biệt thự, trụ sở làm việc, công trình công cộng có tuổi thọ trên 60 năm và các công trình khác có dấu hiệu nguy hiểm, mất an toàn để sớm xử lý.

Tại TP.HCM theo thống kê hiện đang có khoảng 533 chung cư, nhà tập thể được xây dựng trước năm 1975 đã xuống cấp nghiêm trọng, ảnh hưởng cuộc sống của hàng nghìn người dân.

Cụm chung cư Thanh Đa (quận Bình Thạnh) là một trong những chung cư có tuổi đời lâu nhất và đang xuống cấp trầm trọng. Quần thể này gồm 23 lô chung cư được xây dựng từ năm 1960. Hiện tại, hai lô 4 và 6 xuống cấp nghiêm trọng, có nguy cơ đổ sập nên các hộ dân đã được di dời đi nơi khác. Đi sâu vào bên trong chung cư, là những hành lang thấp tối. Hệ thống ống dẫn nước, điện nằm trơ trên trần nhà, nhiều hộp phòng cháy chữa cháy hư hỏng, chứa rác thải. Dù hành lang khá nhỏ nhưng nhiều cư dân lại tận dụng làm nơi để đồ đạc, bàn ghế. Thậm chí là mở quán bán tạp hóa, đồ ăn.

Tại chung cư Nguyễn Thiện Thuật (quận 3), khung cảnh nhếch nhác của các dãy nhà càng thấy rõ. Chung cư ở đây đều đã rệu rã, xuống cấp. Phía bên dưới người dân tận dụng để làm cửa hàng buôn bán, bít cả lối ra vào chung cư.

Được xây dựng từ năm 1975, chung cư 727 trên đường Trần Hưng Đạo (quận 3) là một trong những tòa nhà cao tầng đầu tiên của thành phố. Hiện khu chung cư này đã cũ nát và xuống cấp nghiêm trọng. Đa phần các hộ dân sinh sống trong chung cư đã được di dời đi nơi khác. Tuy nhiên, theo quan sát của chúng tôi hiện bên trong chung cư cũ nát này vẫn còn hộ dân sinh sống, phía dưới tòa nhà đang được trưng dụng làm bãi giữ xe.

Từ lâu TP.HCM đã có chủ trương di dời và tháo dỡ những chung cư cũ xuống cấp để đảm bảo an toàn cho người dân. Theo đó, từ nay đến năm 2020, thành phố sẽ tập trung cho 29 dự án di dời, tháo dỡ, xây dựng thay thế các chung cư cũ nát, xuống cấp. Những chung cư cần tháo dỡ, thay thế khẩn cấp gồm 6 bis Nguyễn Tất Thành và Trúc Giang (quận 4), chung cư Tản Đà – Hàm Tử (quận 5), 148 Nguyễn Đình Chiểu (quận 3), Ngô Gia Tự (quận 10), Cô Giang (quận 1), cụm chung cư Thanh Đa (quận Bình Thạnh)...

Tuy nhiên, việc xây mới và cải tạo chung cư cũ hiện nay vẫn còn gặp rất nhiều khó khăn. Theo ông Nguyễn Văn Đực, Phó Giám đốc Công ty Địa ốc Đất lành, việc xây mới, cải tạo chung cư cũ xuống cấp là vấn đề cực kì cấp bách vì nó liên quan tới sinh mạng hàng trăm con người. Nhiều doanh nghiệp cũng muốn tham gia đầu tư xây mới chung cư cũ nhưng vì quá rắc rối nên họ không thể triển khai.

Cũng theo ông Đực, có 2 nguyên nhân dẫn đến khó khăn trong việc đầu tư xây dựng chung cư mới trên nền chung cư cũ. Thứ nhất là khó khăn từ phía người dân, nhiều người dân đòi hỏi quá cao, thậm chí là gấp hai gấp ba lần giá trị thực căn nhà mà họ đang ở. Thứ hai là xuất phát từ phía chính quyền. “Các cơ quan chức năng cần phải vào cuộc vận động người dân di dời, giao đất sớm cho doanh nghiệp. Mặt khác cũng cần có những cơ chế để khuyến khích doanh nghiệp tham gia vào lĩnh vực này.

Chung cư Thanh Đa là một trong những chung cư có tuổi thọ lâu năm của thành phố.

Hiện một số lô tại khu chung cư này đã được giải tỏa vì quá xuống cấp.

Dù ban ngày nhưng lối đi chung cư vãn phải bật điện.

Chung cư Nguyễn Thiện Thuật (quận 3) xuống cấp, nhếch nhác.