Mới đây, nhà tỷ phú Mỹ Bill Gates vừa đăng lên facebook của mình  bức ảnh một cây cột dây điện chằng chịt cùng những câu hỏi như: “Tại Việt Nam, nhu cầu năng lượng đang tăng 14% một năm. Lưới điện cũ này bị quá tải. Những đất nước như Việt Nam làm sao để giải quyết nhu cầu điện ngày càng tăng? Những quyết định khó khăn đang nằm ở phía trước”.

Bình luận về bức ảnh mà nhà tỷ phú Mỹ Bill Gates đăng tải trên facebook cá nhân của mình, chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long cho rằng, bức ảnh là một minh chứng sống động nhất về thực trạng của ngành điện hiện nay.

Bức ảnh cột điện như mạng nhện của Việt Nam trên faacebook của tỷ phú Bill Gates

Theo ông Long, bức ảnh trên đã đặt ra 3 vấn đề.

Thứ nhất là mỹ quan. Ở thế kỷ 21 nhưng vẫn đang tồn tại hình ảnh cột điện với dây điện chằng chịt, không khác gì một hệ thống “mạng nhện”.

“Với người Việt Nam thì hình ảnh không có gì ngạc nhiên, nhưng có lẽ với nhiều người nước ngoài thì đây quả là một hình ảnh lạ lẫm, nhất là lại hiện hữu ở ngay thế kỷ 21”, ông Long nhận xét.

Thứ hai là vấn đề an toàn. Việt Nam là một đất nước có khí hậu nóng ẩm, vì vậy với hình ảnh chiếc cột điện như vậy liệu có an toàn, nhất là khi trời mưa?

Thứ ba và có lẽ là quan trọng nhất là nó cho thấy thực trạng ngành điện của Việt Nam đang như thế nào.

Có lẽ không cần nói thì ai cũng có thể thấy đó là bức tranh thể hiện sự yếu kém, làm ăn không hiệu quả của ngành điện. Nhà nước, nhân dân đầu tư cho ngành điện lớn và đây là một ngành trọng điểm, nhưng thực tế thì ngành điện hiện nay không những không đáp ứng được nhu cầu sử dụng của người dân và điện sản xuất cho doanh nghiệp, mà còn bộc lộ nhiều điểm khiến người dân không khỏi thất vọng. Có lẽ không ở đâu như ở Việt Nam, sử dụng nhiều điện sẽ bị tính giá cao.

Nếu như các nước và theo quy luật chung thì càng sử dụng nhiều, giá thành sẽ càng giảm. Ở Việt Nam thì khác, giá tăng lũy tiến theo lượng điện tiêu thụ. Điều này gây khó khăn rất lớn cho các doanh nghiệp sử dụng nhiều nguồn điện, đặc biệt là các ngành như: thép, Vật liệu xây dựng,…

Và nguyên nhân của nghịch lý này chỉ được giải thích bởi một lý do thật đơn giản: Ngành điện chưa đáp ứng đủ nhu cầu của tiêu dùng và sản xuất.

Điều này có lẽ những người dân Việt Nam sẽ cảm nhận được rõ nhất, khi cứ đến mùa nóng là nỗi lo bị ngắt, cắt, cúp điện luôn thường trực. Thậm chí có những năm còn thực hiện cắt điện luân phiên.

"Ngoài ra, ngành điện cho rằng, giá điện tại Việt Nam đang thấp hơn so với giá điện tại nhiều nước khác. Đúng là có thấp hơn thật. Nhưng để nói giá như thế là hợp lý hay chưa thì cần phải xét lại xem cơ cấu nguồn điện của Việt Nam. Hiện chủ yếu vẫn là thủy điện. Thủy điện tuy đầu tư ban đầu tốn kém, nhưng chi phí sau đó lại rất rẻ. Vì vậy, về tổng thể, giá thủy điện là rất rẻ.

Vì vậy, đòi giá điện Việt Nam cao bằng thế giới là rất vô lý”, ông Long thẳng thắn nói.

Việc vì sao ngành điện thường xuyên kêu lỗ cũng cần được làm rõ. Nếu là do ngành điện quản lý yếu kém, dẫn đến thất thoát, tổn thất lớn thì ngành điện phải chịu trách nhiệm, chứ không thể đổ lên đầu người tiêu dùng.

“Tóm lại, tôi thấy bức tranh của ông Bill Gates cho thấy một hình ảnh của Việt Nam trong con mắt người nước ngoài như thế nào. Ngành điện nên thấy xấu hổ và xem xét lại bản thân cũng như cải thiện tình hình”, ông Long nhấn mạnh.