Quy chế pháp lý về thặng dư vốn trong công ty cổ phần

Thặng dư vốn trong công ty cổ phần hay còn được gọi là thặng dư vốn cổ phần là khoản chênh lệch giữa mệnh giá cổ phiếu với giá thực tế phát hành. Khoản thặng dư này sẽ không được xem là vốn cổ phần cho tới khi được chuyển đổi thành cổ phần và kết chuyển vào vốn đầu tư của công ty.

Thặng dư vốn cổ phần = ( giá phát hành cổ phần – Mệnh giá) x Số lượng cổ phần phát hành

Ví dụ như sau: Công ty cổ phần A phát hành 100,000 cố phiếu với giá 100,000đ/ cổ phiếu dự kiến huy động 10 tỷ. Nhưng do nhu cầu cao của thị trường, công ty A quyết định bán 150,000đ/ cổ phiếu, khi bán hết số cổ phiếu trên, công ty A thu về 15 tỷ. Như vậy, phần thặng dư vốn cổ phần của công ty A sẽ là 5 tỷ.

Đối với số phần thặng dư vốn cổ phần trên, pháp luật cho phép doanh nghiệp có thể kết chuyển để bổ dung vốn Điều lệ của công ty theo Thông tư 19 năm 2003 của Bộ Tài chính. Và cũng tại Thông tư này, quy định trong khi phát sinh khoản chênh lệch của việc bán cổ phiếu vì những mục đích khác nhau, việc kết chuyển thặng dư vốn để bổ sung vốn đều lệ của công ty cổ phần cũng có những điều kiện khác nhau cần tuân thủ.

Khoản chênh lệch tăng khi phát hành cổ phiếu quỹ- cổ phiếu được công ty cổ phần phát hành đồng thời được chính công ty phát hành mua lại bằng nguồn vốn hợp pháp. Công ty được hoàn toàn sử dụng phần thặng dư để tăng vốn điều lệ trong 2 trường hợp sau:

Có khoản chênh lệch tăng giữa giá bán và giá vốn mua vào khi số cổ phiếu quỹ đã được mua hết.

Có khoản chênh lệch tăng khi giá trị số cổ phiếu quỹ đã được mua có giá trị thặng dư cao hơn tổng giá vốn cổ phiếu quỹ chưa bán.

Công ty sẽ chưa được điều chỉnh tăng vốn điều lệ khi tổng giá vốn cổ phiếu quỹ chưa bán ra có giá trị lớn hơn hoặc bằng nguồn thặng dư của số cổ phiếu quỹ đã được mua.

Khoản chênh lệch tăng giữa mệnh giá cổ phiếu với giá thực tế phát hành nhằm thực hiện các dự án đầu tư. Nguồn thặng dư này chỉ được sử dụng để bổ sung vào vốn điều lệ sau 3 năm kể từ khi dự án được hoàn thành và đưa vào khai thác, sử dụng.

Đối với khoản chênh lệch giữa giá bán và mệnh giá cổ phiếu được phát hành với mục đích cơ cấu lại nợ hay bổ sung vốn kinh doanh, công ty chỉ được bổ sung tăng vốn điều lệ sau 1 năm, kể từ thời điểm kết thúc đợt phát hành.

Cuối cùng, đối với những nguồn thặng dư nêu trên sẽ được chia cho các cổ đông dưới hình thức cổ phiếu theo tỷ lệ sở hữu cổ phần của từng cổ đông cũng theo quy định tại Thông tư 19.