Ông Tập Cận Bình làm gì để ‘thu phục’ Đài Loan?

Theo China Post, khả năng ông Tập Cận Bình sẽ lên lãnh đạo Trung Quốc đến nay là gần như chắc chắn. Vài tháng tới, ông kế nhiệm chức Tổng bí thư từ ông Hồ Cẩm Đào và sang năm, “chiếc ghế” Chủ tịch nước cũng sẽ thuộc về ông.

China Post khẳng định, nếu không có bất trắc gì xảy ra thì chắc chắn ông Tập Cận Bình sẽ được giữ lại ở cương vị Chủ tịch tới hai nhiệm kỳ. Vì vậy, ông sẽ không quá vội vàng trong việc đưa ra những sách lược mới cho các vấn đề nổi cộm của đất nước, đặc biệt là việc thống nhất hai bờ eo biển Đài Loan. Thay vào đó, ông sẽ duy trì những chính sách của người tiền nhiệm trong thời gian đầu, giống như ông Hồ Cẩm Đào từng làm.

Trước đây, ông Giang Trạch Dân từng đặc biệt nhấn mạnh đến nhu cầu bức thiết hợp nhất Đài Loan và Đại lục, đồng thời đưa ra học thuyết 8 điểm hồi năm 1995, trong đó tái khẳng định rằng, Bắc Kinh sẽ không sử dụng vũ lực chống lại “bất cứ hành động can thiệp quân sự nào từ các thế lực bên ngoài dưới vỏ bọc tìm kiếm độc lập cho Đài Bắc”.

Học thuyết này được ông Hồ Cẩm Đào duy trì suốt hai năm đầu cầm quyền. Và sau đó, ông bắt đầu để lại dấu ấn riêng của mình trong vấn đề này với đường lối “phát triển hòa bình”, theo đó, Bắc Kinh muốn xây dựng quan hệ tốt đẹp với vùng lãnh thổ Đài Loan để duy trì tình trạng như hiện nay.

Vì vậy, China Post dự đoán, ông Tập cũng sẽ dành hai năm để củng cố quyền lực. Như vậy, trong khoảng thời gian này, ông sẽ không đề cập đến bất cứ đổi thay nào trong cách tiếp cận với Đài Loan mà tiếp tục phát triển trong hòa bình với vùng lãnh thổ.

Sau đó, cũng giống như người tiền nhiệm, ông Tập chắc cũng sẽ muốn được ghi nhớ về những đóng góp trong sự nghiệp thống nhất Trung Quốc, dù có thể phải vài thập niên sau khi ông mãn nhiệm năm 2022, sứ mệnh này của Bắc Kinh mới hoàn thành.

Theo dự đoán của China Post, hai năm sau khi tiếp tục đường lối của người tiền nhiệm, ông Tập Cận Bình sẽ có một số đổi thay nhỏ với Đài Loan, theo đó, Bắc Kinh sẽ bớt hào phóng với Đài Bắc hơn.

Thực tế, chính sách cùng phát triển trong hòa bình của ông Đào buộc Trung Quốc phải dành cho Đài Loan nhiều sự nhượng bộ trong trao đổi thương mại và kinh tế. Điển hình là Hiệp định khung về hợp tác kinh tế (ECFA). Nó quả thực mang lại nhiều lợi ích cho vùng lãnh thổ hơn Đại lục.

Vì vậy, dưới thời ông Tập Cận Bình, sau khi ECFA hết hiệu lực, ông sẽ đưa ra những thỏa thuận chặt chẽ hơn nhằm giúp Bắc Kinh dỡ bỏ được phần nào gánh nặng trong bối cảnh kinh tế toàn cầu khó khăn.

Ngoài ra, cũng có khả năng ông Tập cố giữ lại những thỏa thuận kinh tế có lợi cho Đài Loan để dùng nó như một điều kiện trao đổi với vùng lãnh thổ.

“Trong năm nay, tại Trung Quốc sẽ diễn ra quá trình chuyển giao quyền lãnh đạo và để củng cố vị thế, ban lãnh đạo mới có thể sẽ dựa vào những cải thiện trong quan hệ kinh tế -thương mại để tăng áp lực trong các vấn đề nhạy cảm hơn. Khi đó, chính sách thân thiện của ông Mã sẽ không thể bảo vệ Đài Loan”, nhà bình luận đối lập Joseph Wu của Đài Loan thận trọng nhận định.

Tuy nhiên, dù muốn để lại dấu ấn với những khác biệt gì thì chắc chắn ông Tập Cận Bình cũng không thể vội vàng kêu gọi chấm dứt tình trạng chiến tranh về mặt kỹ thuật giữa hai bờ eo biển Đài Loan hiện nay.

Lý giải cho nhận định này, China Post cho rằng, việc thống nhất Trung Quốc luôn là mục tiêu tối quan trọng của Bắc Kinh, song giới lãnh đạo Đại lục không nôn nóng kéo Đài Loan trở về một nhà bởi họ biết, vùng lãnh thổ này cũng giống như Tôn Ngộ Không trong truyện Tây Du ký, dù muốn thế nào cũng không thể thoát khỏi sự kiểm soát của Đức Phật.

Do vậy, họ chỉ cần chờ thời cơ chín muồi để “quả ngọt tự rụng xuống” và họ chỉ cần làm một công việc duy nhất là “nhặt nó về túi mình”. Có thể họ phải chờ đợi đến cả vài thập niên song điều đó thực sự không thành vấn đề với Bắc Kinh.

Trong chuyến thăm Mỹ vừa qua, ông Tập Cận Bình không quên nhắc nhở Mỹ về vấn đề Đài Loan. Theo ông, vấn đề Đài Loan liên quan đến chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Trung Quốc, cũng là vấn đề quan trọng nhất, nhạy cảm nhất trong quan hệ Trung – Mỹ.

“Trung Quốc tán thành việc Mỹ nhiều lần khẳng định chính sách một nước Trung Quốc, hy vọng Mỹ tuân thủ tinh thần ba tuyên bố chung trong quan hệ Trung – Mỹ”, ông Tập nhấn mạnh.