Khi Tây sở hữu thương hiệu ta

Phải chăng thương hiệu Việt khó có khả năng tồn tại nên khá nhiều thương hiệu của chúng ta dần dần rơi vào tay các công ty nước ngoài?

Lần lại từ các thương hiệu địa phương mới thấy những chuyện tưởng như khó xảy ra lại đang hiển hiện. Đầu tiên là chuyện bia Huda Huế, biểu tượng tự hào của người miền Trung, chấp nhận bán nốt 50% cổ phần cho Tập đoàn Bia Carlsberg (Đan Mạch) do lo ngại không thể đẩy mạnh độ phủ thị trường, dù lúc đó có thị phần khá ấn tượng, chẳng những chiếm vị trí số 1 tại thị trường Thừa Thiên - Huế với 98% thị phần mà còn đứng đầu khu vực Bắc miền Trung như 95% ở Quảng Trị, 65% ở Quảng Bình, 55% ở Hà Tĩnh, 20% ở Nghệ An...

Vậy là Huda tên ta nhưng chủ sở hữu hoàn toàn Tây. Chuyện mua bán đã là một nhẽ còn chuyện thương hiệu Việt thua đau trên sân nhà cũng đáng phải bàn.

Nếu trước đây đến Bình Định gọi 1 chai cola bạn sẽ được phục vụ ngay 1 chai Cola Chánh Thắng, thì nay vùng đất võ này đã bị những thương hiệu như Coca-Cola, Pepsi chinh phục. Cola Chánh Thắng chỉ còn hiện diện ở những vùng nông thôn Bình Định.

Hay như chuyện người Bình Thuận thích mua nước mắm Nam Ngư, Chinsu hay Đệ Nhị hơn cả nước mắm Phan Thiết quê mình cũng đang trở thành một câu chuyện cười ra nước mắt. Với tiềm lực kinh tế mạnh, những tập đoàn này đã đẩy mạnh những chiến dịch quảng cáo, truyền thông, chú ý khâu thiết kế mẫu mã, bao bì… để thu hút người tiêu dùng. Và rồi, thương hiệu địa phương cứ yếu dần. Nhiều người cảm thấy lo lắng cho một tương lai lay lắt của thương hiệu địa phương.

Bỏ qua địa phương, trở lại với những thương hiệu Việt đình đám trên. Những ông chủ đã mất nhiều công sức gầy dựng thương hiệu và bán đi rồi sẽ làm gì? Ông chủ kem đánh răng Dạ Lan từng muốn khôi phục lại thương hiệu nhưng ý định chưa thành.

Lý Quý Trung, chủ cũ của thương hiệu Phở 24, thì im hơi lặng tiếng. Đỗ Anh Tú, chủ cũ của Diana Việt Nam, người đã có thương vụ mua bán đình đám nhất Việt Nam và được xếp hạng một trong những thương vụ tốt nhất châu Á năm 2011 (do Tạp chí The Asset của Hồng Công bình chọn) cho hay đang theo đuổi những công việc mới. Và biết đâu một ngày không xa tên ông sẽ gắn với một thương hiệu mới.

Có không ít ý kiến cho rằng mua bán, sáp nhập là quy luật tất yếu của các thị trường mới nổi, những nước trong khu vực như Thái Lan, Singapore... cũng từng trải qua giai đoạn tương tự như Việt Nam hiện nay. Và thương hiệu Việt Nam sẽ không mất đi dù người điều hành là bất kỳ ai.

Tất nhiên, người Việt Nam vẫn có quyền tự hào vào một thương hiệu mang dấu ấn Việt Nam. Và trong giấc mơ thương hiệu Việt vẫn còn những cái tên Việt do người Việt sở hữu rất đáng tự hào như Vinamilk, Trung Nguyên…