Hai Kháng với thương hiệu COIMEX - Cùng mối nhân duyên với cá tạp Côn Đảo

Người “thuyền trưởng” vững tay chèo

Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Lê Văn Kháng

Quả thực thành công không đến với ai một cách dễ dàng. Sự thành đạt đôi khi phải trả bằng mồ hôi, công sức và cả nước mắt. Cả cuộc đời gắn liền với biển, với cá, người “thuyền trưởng” chèo lái “con thuyền” COIMEX không ai khác đó chính là Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Lê Văn Kháng (còn gọi là Hai Kháng). Sinh ra và lớn lên nơi miền quê nghèo Hậu Giang, tham gia cách mạng từ khi còn rất trẻ, là một trong những người đầu tiên ra tiếp quản Côn Đảo sau ngày giải phóng, rồi gắn bó và lập nghiệp trên hòn đảo đầy linh thiêng này, đến hôm nay ông vẫn luôn tự hào vì mình đã góp được chút công sức cho quê hương đất nước, xứng đáng với sự hy sinh của đồng đội. Thời kỳ đầu làm công an sau đó được chuyển qua làm Phó chủ nhiệm Ủy Ban Kế hoạch của huyện Côn Đảo, rồi Nhà nước lại giao cho ông phát triển kinh tế và giúp ông thành lập xí nghiệp.

Vùng đất thiêng “địa ngục trần gian”, nơi chôn vùi hơn hai vạn anh hùng ấy đã thôi thúc ông nỗ lực xây dựng nơi đây thành một hòn đảo tươi đẹp, ấm cúng. Hai mươi ba năm là quãng thời gian ông gắn bó với COIMEX, với Côn Đảo. Trải qua những thăng trầm của nền kinh tế đất nước, sự khủng hoảng của nền kinh tế thế giới và cả những giông bão của lòng người, Hai Kháng cùng những đồng nghiệp của mình đã vững tay chèo đưa COIMEX vượt qua biết bao những phong ba bão táp để có được thành công ngày hôm nay.

Đi lên trong bão táp

COIMEX thành lập năm 1989 trên cơ sở hợp nhất Công ty Vận tải và Khai thác hải sản Côn Đảo với Công ty Sản xuất – Kinh doanh – Xuất nhập khẩu Côn Đảo với cơ sở vật chất, trang thiết bị thiếu thốn cùng tổng số vốn hoạt động chỉ hơn 907 triệu đồng, cơ sở sản xuất đến văn phòng làm việc đều phải đi thuê. Số lượng nhân viên chỉ vỏn vẹn 60 người. Đất nước đang trong thời kỳ đổi mới, còn nhiều hạn chế trong sản xuất kinh doanh, đòi hỏi sự nhạy bén, quyết đoán của người lãnh đạo và sự đoàn kết một lòng của cán bộ nhân viên.

Ông Hai Kháng tâm sự: “Khi được giao làm Giám đốc COIMEX, tôi xác định phải làm sao để COIMEX thật sự là “điểm tựa” đẩy Côn Đảo đi lên”.Được cổ phần hóa năm 2006 với số vốn điều lệ là 36 tỷ đồng đến nay là 80 tỷ đồng, cổ tức hàng năm chia cho cổ đông là 30%, đội ngũ CBNV khoảng hơn 600 người, chi bộ Đảng được xây dựng hơn 50 người. Sau 5 năm cổ phần, doanh nghiệp đã chia đủ 100% cổ tức cho cổ đông và nhà đầu tư và đặc biệt là COIMEX không có nợ vay ngân hàng. Đây là điều mà không phải doanh nghiệp cổ phần nào trong ngành cũng làm được.

Giai đoạn sơ chế cá của Coimex

Ban đầu, công ty tập trung xây dựng đội vận tải biển để vận tải hàng hóa từ đất liền ra đảo và khai thác đánh bắt nguồn lợi hải sản biển. Với đội tàu lúc nhiều nhất lên tới 26 chiếc, nhiều năm liền COIMEX vừa sản xuất vừa bảo vệ ngư trường biển đảo đất nước – Hải đội tự vệ biển Công ty Thủy sản & XNK Côn Đảo được thành lập và phát triển thời này. Là người tiên phong trong việc thực hiện “khoán 10” trong ngành thủy hải sản, không phải ai cũng thấu hiểu và ủng hộ, nhưng rồi sự phát triển của công ty là câu trả lời chính xác nhất cho những quyết định táo bạo ấy của ông. Sản lượng đánh bắt không ngừng tăng lên, thuyền viên không còn bán cá ngoài khơi trước khi tàu cập bến, đời sống CBNV và thuyền viên không ngừng được nâng cao.

Nhưng hàng ngày chứng kiến cảnh hàng trăm tấn cá tạp được khai thác về nhưng không có nơi tiêu thụ, chỉ những loại cá lớn, tôm, mực đủ chất lượng xuất khẩu thì cung cấp cho thị trường, còn các loại cá tạp, cá nhỏ (thường chiếm khoảng 70% sản lượng cá trên tàu) đều phải loại ra, tiêu thụ bằng cách chở đến các chợ trên thành phố Hồ Chí Minh để bán hoặc làm thức ăn cho gia súc thậm chí làm phân bón hoặc bỏ đi. Ông Hai Kháng đã trăn trở, suy nghĩ rất nhiều.

Năm 1995, trong lần công tác tại Hàn Quốc, khi chứng kiến những người dân địa phương dùng những con cá tạp chế biến thành chả cá (surimi), ông nảy ra suy nghĩ làm sao biến những con cá tạp ở quê hương mình thành sản phẩm có ích. Ông quyết định đầu tư nhà máy sản xuất sản phẩm này. Trong thời gian 10 năm vừa làm vừa học tập kinh nghiệm, với sự kiên trì của mình và tập thể CBNV cùng một niềm tin tuyệt đối cuối cùng sản phẩm cũng đạt được những thành công nhất định. Ông còn cam kết mua hết toàn bộ sản phẩm của ngư dân, đồng thời cho ứng trước một phần tiền xăng dầu để bà con yên tâm ra khơi đánh bắt.

COIMEX đã chọn duy nhất sản phẩm Surimi là thương hiệu riêng của công ty. Bên cạnh đó, ông đầu tư, hướng dẫn bà con nghèo ở một số tỉnh miền Tây lập trại nuôi giống cá thát lát và cá thương phẩm, vừa tạo điều kiện để các hộ nông dân này thoát nghèo, vừa bảo đảm nguồn nguyên liệu đầu vào ổn định. Nhiều đối tác ở những thị trường khó tính như EU, Nhật Bản, Nga, Mỹ... cũng đã tìm đến COIMEX.

Là thành viên ban kiểm soát VASEP, Hai Kháng - người Việt Nam đầu tiên mang công nghệ Surimi về Việt Nam, hiện là Chủ tịch Hội Nghề cá tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu và là UV Thường vụ Hội Nghề cá Việt Nam chia sẻ: “Thế mạnh của surimi Việt Nam là ta có thể giao hàng quanh năm do nguồn lợi thủy sản nước ta mùa nào cũng có”. Mỗi năm công ty có thể xuất khẩu trung bình 20.000 tấn surimi nguyên liệu và khoảng 1.000 tấn sản phẩm surimi mô phỏng.

Vượt qua khủng hoảng, năm 2007, khối lượng surimi và các sản phẩm mô phỏng surimi của COIMEX xuất khẩu ước tính chiếm khoảng ¼ tổng khối lượng surimi xuất khẩu của cả nước. Năm 2011 công ty xuất khẩu hơn 23.000 tấn surimi, giá trị xuất khẩu đạt 42,3 triệu USD, dẫn đầu toàn quốc về xuất khẩu surimi sang thị trường Liên bang Nga, EU và các nước châu Á. Kế hoạch kinh doanh năm 2012, Công ty COIMEX sẽ xuất khẩu hơn 25.000 tấn surimi và dự kiến mang về khoảng 44 triệu USD.

Coimex - Niềm tự hào của thủy sản Việt Nam

Surimi của COIMEX được khách hàng ở các nước châu Âu, châu Mỹ đón nhận bởi sản phẩm được chế biến có lợi cho sức khỏe người tiêu dùng bằng cách loại bỏ xương, loại bỏ các tạp chất và chất gây dị ứng trong hải sản, không có cholesteron.

Sản phẩm của COIMEX chế biến 100% từ nguyên liệu trong nước nên giá trị kim ngạch mà COIMEX mang lại rất lớn. COIMEX luôn giữ đúng nguyên tắc không dùng bất kỳ loại hóa chất nào để chế biến sản phẩm cũng như ứng dụng đầy đủ các tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm.

Sau hơn hai mươi năm xây dựng và phát triển, từ hai bàn tay trắng, Chủ tịch HĐQT - Tổng Giám đốc Lê Văn Kháng đã tạo dựng được một COIMEX có nền tảng vững chắc với hai nhà máy sản xuất chính với diện tích hơn 10.000m², mỗi ngày sản xuất khoảng hơn 100 tấn nguyên liệu một nhà máy.

Ngoài ra, công ty còn có thêm 2 nhà máy chế biến ở Trà Vinh và Kiên Giang. Sản phẩm surimi của COIMEX đã trở thành thương hiệu Surimi của Việt Nam, có mặt tại hơn 40 quốc gia và vùng lãnh thổ. Nếu như cách đây 15 năm khi hàng trăm tấn cá tạp không có nơi tiêu thụ thì giờ đây COIMEX đã xuất khẩu hơn 400 tấn cá tạp mỗi ngày.

Bên cạnh sự thành công trong lĩnh vực thủy sản, COIMEX còn quan tâm đến các hoạt động xã hội của huyện Côn Đảo và thành phố Vũng Tàu. Mỗi năm công ty dành trên 1 tỷ đồng để hỗ trợ Quỹ Khuyến học của Vũng Tàu và các tỉnh lân cận…; xây dựng nhà tình nghĩa, nuôi dưỡng Bà mẹ Việt Nam anh hùng, xây dựng các công trình phúc lợi…

Chia tay người “thuyền trưởng” tận tâm Hai Kháng, còn đọng lại trong chúng tôi ấn tượng khó phai và sự ngưỡng mộ đối với một nhân cách luôn giữ chữ “tín”, cái tâm tận tụy, nặng ân tình với người, với biển, đặc biệt là tất cả những gì ông đã làm được cho Côn Đảo và COIMEX trong suốt chặng đường 23 năm qua.

Vũng Tàu nắng và gió nhưng vẫn không ngăn nổi những bước chân mạnh mẽ của người đàn ông sống cả đời vì cá, vì biển và vì ngư dân nghèo.