Thanh Hóa: Đẩy mạnh công tác giải phóng mặt bằng Đường cao tốc Bắc – Nam

Theo báo cáo của Sở Giao thông Vận tải Thanh Hóa, tổng số hộ bị ảnh hưởng bởi dự án trên địa bàn Thanh Hóa gồm 9.439 hộ, trong đó có 7.076 hộ có đất nông nghiệp, chiếm 74,5%. Về kết quả công tác giải phóng mặt bằng, đến ngày 6/10/2020 đã hoàn thành chi trả đền bù, hỗ trợ cho 7.067/7.067 hộ, đạt 100%.

Về đất ở và đất khác, đã hoàn thành 2.086/2.426 hộ, đạt 86%, còn lại 340 hộ chưa hoàn thành. Trong đó, huyện Hà Trung còn 88 hộ, Yên Định 26 hộ, Thiệu Hóa 4 hộ, Đông Sơn 4 hộ, Triệu Sơn 7 hộ chưa phê duyệt, Nông Cống còn 32 hộ chưa nhận đền bù. Riêng thị xã Nghi Sơn còn tới 179 hộ chưa đồng ý nhận tiền đền bù.

Được biết, dự án Đường bộ cao tốc Bắc – Nam phía Đông, đoạn qua Thanh Hóa có 3 dự án hợp phần, gồm: Dự án Mai Sơn – Quốc lộ 45 (đã khởi công), đã hoàn thành công tác chi trả, giải phóng mặt bằng 1.168/1.297 hộ, đạt 90%, còn 129 hộ chưa hoàn thành gồm: Hà Trung 88 hộ và một tổ chức chưa nhận tiền đền bù; Yên Định còn 26 hộ chưa nhận đền bù, Thiệu Hóa và Đông Sơn; mỗi huyện còn 04 hộ chưa nhận tiền, Triệu Sơn còn 7 hộ chưa phê duyệt đơn giá đền bù.

Dự án Quốc lộ 45 – Nghi Sơn, đến ngày 6/10/2020 đã hoàn thành 775/962 hộ, mới chỉ đạt 80,6%, còn lại 187 hộ chưa nhận tiền đền bù gồm: Nông Cống 32 hộ và thị xã Nghi Sơn 155 hộ. Dự án Nghi Sơn – Diễn Châu, đã hoàn thành 143/176 hộ, đạt 85,6%. Còn 24 hộ thuộc xã Trường Lâm chưa đồng ý nhận đền bù.

Đối với công tác bàn giao mặt bằng, cơ bản hoàn thành, bàn giao mặt bằng thi công được 89,05km/98,55km tuyến chính cao tốc, đạt 90,4% và 5,7km tuyến đường ngang nối Quốc lộ 45 và đường từ Cảng hàng không Thọ Xuân đi Khu kinh tế Nghi Sơn (Mai Sơn – Quốc lộ 45 được 48,42km/49,02km, đạt 98,8%, Quốc lộ 45 - Nghi Sơn 37km/43km tuyến chính, đạt 86,1% và 5,7km đường ngang, Nghi Sơn - Diễn Châu 3,63km/6,53km đạt 55,6%).

Đã hoàn thành, có thể bàn giao được 90,212/98,534km tuyến chính cao tốc (đạt 91,5%) và 5,7km tuyến đường ngang nối Quốc lộ 45 với đường Thọ Xuân – Nghi Sơn. Các đơn vị Vĩnh Lộc, Đông Sơn, Nông Cống và thành phố Thanh Hóa đã hoàn thành bàn giao 100%.

Về dự án Quốc lộ 45 – Nghi Sơn cơ bản hoàn thành, có thể bàn giao mặt bằng 38,495/43km tuyến chính cao tốc (đạt 89,5%) và 5,7km tuyến đường ngang nối Quốc lộ 45 với đường Thọ Xuân – Nghi Sơn. Còn lại 4,505km/6 đoạn tuyến cao tốc. Dưh án Nghi Sơn – Diễn Châu đã cơ bản hoàn thành có thể bàn giao 6/6,525km, đạt 92%. Còn lại 0,525km/2 đoạn.

Các địa phương thuộc dự án thành phần cần đẩy mạnh công tác giải phóng mặt bằng để không làm ảnh hưởng đến tiến độ chung.

Về tiến độ giải ngân chi trả tiền đền bù, hỗ trợ, tái định cư, tổng kinh phí đã giải ngân đến nay đạt 2.470,422/2.629,566 tỷ đồng, bằng 92%. Cùng với chi trả tiền đền bù, hỗ trợ, công tác xây dựng các công trình hoàn trả cho các địa phương có công trình phải di dời. Cũng như bố trí quỹ đất, xây dựng hạ tầng khu tái định cư để giao đất cho các hộ cũng được tiến hành song song.

Theo đó, tại Nông Cống đã bố trí khu tái định cư, xen cư (23 khu/10 xã) đã thi công cơ bản hoàn thành hạ tầng và giao đất cho các hộ. Đồng thời đang tổ chức di dời các công trình đường điện cao thế, trung thế, hạ thế, công trình viễn thông và đường ống nước để có thể bàn giao mặt bằng sớm nhất những đoạn còn lại.

Tại thị xã Nghi Sơn, đã hoàn thành xây dựng 2 khu tái định cư Trường Lâm, Phú Lâm. Còn lại 2 khu Tân Trường và Phú Sơn đã thi công được 80% khối lượng, hiện đang được đẩy nhanh tiến độ để có thể giao đất cho các hộ trong tháng 10 năm 2020. Về di dời công trình công cộng, hiện đang triển khai thi công xây dựng, đạt 90% khối lượng 6/7 công trình (trường học, nhà văn hóa, chợ, khu thể thao, đường kết nối). Đồng thời đang triển khai gấp rút việc di dời các công trình hạ tầng kỹ thuật nằm trong diện giải tỏa phục vụ dự án.

Cũng tại Nghi Sơn, địa phương có 2 dự án thành phần đường cao tốc Bắc – Nam đi qua, tổng chiều dài 21,6km và hàng nghìn hộ có đất nông nghiệp, đất ở và các loại đất khác bị ảnh hưởng. Cho đến nay, huyện vẫn còn tới 179 hộ chưa nhận tiền đền bù, hỗ trợ (lớn nhất trong các địa phương của tỉnh) do chưa nhất trí với mức giá mà Hội đồng đền bù, giải phóng mặt bằng đưa ra.

Về nguyên nhân chậm trễ trong công tác giải phóng mặt bằng dự án thành phần cao tốc Bắc – Nam, được biết thị xã Nghi Sơn là địa bàn trọng điểm về công tác giải phóng mặt bằng, hiện có số dự án đủ hồ sơ pháp lý, đang có nhu cầu giải phóng mặt bằng 91 dự án, tổng diện tích cần thu hồi 480,31ha. Do số dự án lớn cần triển khai cùng lúc, đặt ra cho công tác giải phóng mặt bằng “hàng núi” công việc phải giải quyết.

Đáng quan tâm là công tác xác định nguồn gốc đất nhiều xã rất phức tạp, dẫn đến việc thẩm định thu hồi đất, phê duyệt phương án đền bù chậm, nhiều dự án nhà thầu thi công kéo dài, chậm tiến độ, tình trạng đơn thư khiếu kiện, khiếu nại của người dân về áp giá đền bù xảy ra nhiều.

Người dân tại một số địa phương tại Thanh Hóa (nơi có dự án đi qua) còn vướng mắc nên gây khó khăn trong giải phóng mặt bằng các dự án.

Trong 9 tháng đầu năm 2020, UBND thị xã đã phải tổ chức tới 98 cuộc hội nghị giao ban để giải quyết, tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng các dự án. Cùng với đó còn có thêm gần 100 cuộc họp đối thoại, vận động nhân dân nhận tiền, bàn giao mặt bằng (chưa kể những lần vận động, thuyết phục trực tiếp tại gia đình, thôn xóm)…

Còn có những nguyên nhân khách quan, chủ quan khác dẫn đến hiệu quả công tác giải phóng mặt bằng một số dự án, trong đó có dự án cao tốc Bắc – Nam chưa đạt yêu cầu tiến độ. Theo đánh giá của Bộ Giao thông Vận tải, Thanh Hóa là tỉnh có tỷ lệ giải phóng mặt bằng thấp nhất trong các tỉnh, thành của cả nước, mới đạt 78% so với 81% cả nước (thời điểm cuối tháng 6/2020). Trong đó, tỷ lệ thấp nhất thuộc về dự án Quốc lộ 45 –Nghi Sơn và dự án Nghi Sơn – Diễn Châu (chủ yếu thuộc địa phận thị xã Nghi Sơn).

Trước thực trạng trên, thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh và yêu cầu của Bộ Giao thông Vận tải, UBND thị xã Nghi Sơn đang tập trung tăng cường công tác đối thoại, giải quyết khiếu nại, kiến nghị của công dân, tổ chức vận động người dân nhận tiền, bàn giao mặt bằng, đảm bảo giải ngân theo kế hoạch. Đồng thời, đẩy nhanh công tác thẩm định,ban hành quyết định thu hồi đất, phê duyệt phương án và thực hiện chi trả đền bù, hỗ trợ, hoàn thành các khu tái định cư, hoàn thành do dời các công trình…

Trao đổi với phóng viên Báo điện tử Xây dựng, ông Nguyễn Tiến Dũng - Chủ tịch UBND thị xã Nghi Sơn cho biết, Nghi Sơn sẽ phấn đấu bằng mọi giá, hoàn thành toàn bộ công tác giải phóng mặt bằng dự án Đường cao tốc Bắc – Nam trong tháng 10/2020.