Rủi ro vay vốn ngân hàng qua dịch vụ

Vì thế, rủi ro đang rình rập người vay vốn khi dịch vụ này tìm mọi cách tiếp cận họ kể cả qua tờ rơi, rao qua diễn đàn trực tuyến, mạng xã hội Facebook…

Nhiều ngân hàng khẳng định thủ tục vay vốn không thể hoàn thành trong 3 ngày - Ảnh: Ngọc Thắng

Phí cao ngất ngưởng

Không cần văn phòng hoạt động, không cần địa điểm kinh doanh, hầu như các dịch vụ nhận hỗ trợ thủ tục vay vốn ngân hàng (NH) chỉ cung cấp số điện thoại di động để khách hàng liên hệ rồi hẹn đến tận nhà người vay để nhận hồ sơ. Theo một dịch vụ giới thiệu “cam kết giải ngân trong vòng 3 ngày”, người đi vay phải trả phí 5%/vốn vay. Nếu như thời gian giải ngân lâu hơn, khoảng 1 tuần, thì mức phí có thể được xem xét giảm xuống còn từ 3,5 - 4%/vốn vay. Khảo sát qua nhiều nơi, mức phí làm hồ sơ vay vốn đều như trên.

Một người tư vấn tên Toàn giới thiệu ở Q.10, TP.HCM khẳng định: Nếu NH đầu tiên được giới thiệu không chấp thuận cho vay thì phía dịch vụ sẽ giới thiệu sang những NH khác. Nhưng khi đó chắc chắn mức phí sẽ cao hơn vì mất thời gian giới thiệu cũng như điều kiện vay không đáp ứng được.

Tương tự, nhiều dịch vụ làm hồ sơ tư vấn cũng khẳng định chỉ cần người vay có tài sản thế chấp trị giá cao hơn số tiền muốn vay thì khả năng vay vốn gần như 100%. Còn phương án vay vốn theo dạng nào thì sẽ tùy phía dịch vụ ứng biến và “làm đẹp” nhất để NH chấp thuận. Chẳng hạn phía dịch vụ làm hợp đồng lao động xác nhận cho khách hàng như xe ôm thì xác nhận tài xế, tạp vụ thì xác nhận nhân viên hành chính, giúp việc nhà thì xác nhận bếp trưởng, có công ty xác nhận một người lao công là kế toán trưởng…

Đó là chưa kể theo lời giới thiệu, nhân viên tư vấn đều đa số đã có kinh nghiệm làm việc lâu năm tại các NH, có mối quan hệ thân thiết với một số NH nên hồ sơ do các nhân viên này tư vấn đều dễ dàng được chấp thuận cho vay. Các dịch vụ đều cam kết chỉ nhận phí của khách hàng sau khi được NH giải ngân nên khách hàng không cần phải e ngại nhưng cũng "nhẹ nhàng" cho biết thêm trong quá trình làm hồ sơ, khách hàng phải đóng một số loại phí như thẩm định tài sản khoảng 2 triệu đồng/nhà, phí công chứng…

TS Nguyễn Văn Thuận, Trưởng khoa Tài chính NH (Trường ĐH Mở TP.HCM), nhận định mức phí này quá cao. Ước tính người vay với số tiền 500 triệu đồng thì phải trả cho dịch vụ từ 20 - 25 triệu đồng. Tuy nhiên theo công thức tính toán của TS Thuận, với phí 5% và lãi suất vay 12%/năm thì nếu vay 100 triệu đồng nhưng thực tế người vay chỉ còn nhận được 95 triệu đồng. Khi đó mức lãi suất người đi vay phải trả cho NH trên thực tế sẽ lên đến gần 19%/năm. Bên cạnh đó, những hồ sơ cố tình được “làm đẹp” nhưng sai thực tế cũng khiến người đi vay bị rủi ro mất khả năng thanh toán khi vay số tiền lớn hơn nhiều so với thu nhập hằng tháng. Đó là chưa kể một số trường hợp bị lừa mất sổ đỏ hoặc bị lừa vay giùm cho người khác…

"Giải ngân nhanh" chỉ là hứa ảo

Giám đốc một NH tại TP.HCM nhận định hồ sơ xấu, không đủ chuẩn hoặc người vay không rõ ràng mục đích, không xác minh được thu nhập là những đối tượng thường tìm đến dịch vụ bên ngoài. Đặc biệt với kinh nghiệm hơn 10 năm trong ngành NH, vị giám đốc này khẳng định các công ty dịch vụ hứa 3 ngày giải ngân là hứa ảo vì đó chỉ là thời hạn ra thông báo cho vay. Sau đó làm thủ tục công chứng và đăng ký giao dịch đảm bảo phải mất hơn 1 tuần. Nếu hồ sơ mới hoàn toàn cũng mất 5 ngày bởi công chứng và đăng ký giao dịch đảm bảo mất hết 2 ngày. Bên cạnh đó là quy trình thẩm định tài sản, thẩm định nguồn thu nhập và sau đó làm hồ sơ, trình sếp. Nhiều hồ sơ còn phải gửi về hội sở NH phê duyệt tập trung… Do đó khách hàng không nên tin vào những lời hứa ảo.

Ông Nguyễn Hoàng Minh, Phó giám đốc NH Nhà nước - chi nhánh TP.HCM, cũng thừa nhận bản thân NH Nhà nước đã biết về hoạt động của các dịch vụ tư vấn ngoài NH. Khách hàng nên cẩn thận vì khi làm thủ tục qua công ty dịch vụ ngoài phải chịu các chi phí dịch vụ khá cao nhưng chưa chắc hồ sơ đó sẽ vay được. Thậm chí đôi khi còn bị mất sổ đỏ nhà đất nếu gặp phải nhân viên tư vấn có ý định lừa đảo.

Ông Minh cũng khẳng định đối với các dịch vụ hứa làm hồ sơ vay trong vòng 3 ngày là không thực tế bởi không NH nào có thể thực hiện được vì hồ sơ phải qua thẩm định 2 - 3 khâu, đến kiểm soát nội bộ cũng phải mất cả tuần… “Hơn nữa, các dịch vụ tư vấn hồ sơ vay sống được nhiều khi phải móc nối với nhân viên NH để “làm đẹp” hồ sơ vay. Điều này dẫn đến tình trạng nợ xấu phát sinh trong hệ thống NH thời gian qua và nhiều vụ việc phải đưa ra xử lý hình sự. Bản thân các NH cần xây dựng quy trình nội bộ để chặn, không cho tình trạng này xảy ra”, ông Nguyễn Hoàng Minh cảnh báo.