Phát triển hạ tầng cảng biển: Chú trọng thu hút nguồn vốn tư nhân

Hải Phòng hiện là "điểm sáng" cả nước về thu hút nguồn vốn từ tư nhân đầu tư phát triển hạ tầng cảng biển. Ảnh: LÊ DŨNG

Điểm sáng phát triển hạ tầng cảng biển

Sau 30 tháng thi công, tháng 4 vừa qua, tại khu bến Lạch Huyện, Tập đoàn Hateco tổ chức Lễ khánh thành Cảng container quốc tế Hateco Hải Phòng. Đây là dự án phát triển hạ tầng cảng biển nước sâu đầu tiên tại Việt Nam từ nguồn vốn của khu vực kinh tế tư nhân. Cảng Container quốc tế Hateco Hải Phòng (HHIT) có quy mô gần 73 ha, có khả năng tiếp nhận đồng thời 2 tàu container lớn nhất thế giới, công suất khai thác đạt 2,2 triệu TEU/năm. Theo Chủ tịch Tập đoàn Hetaco Trần Văn Kỳ, cảng HHIT là cảng nước sâu được đầu tư vận hành theo mô hình cảng xanh hiện đại. Ngay sau khi được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chủ trương đầu tư theo Quyết định 299/2021, Tập đoàn tập trung nguồn lực đầu tư hạ tầng cảng biển, với mong muốn góp phần phát triển hệ thống cảng biển nước ta vươn tầm quốc tế.

Đúng vào dịp kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Hải Phòng (13-5-1955- 13-5- 2025), Công ty cổ phần Cảng Hải Phòng khánh thành Bến cảng container quốc tế số 3, số 4 tại Lạch Huyện với tổng mức đầu tư 7.000 tỷ đồng. Đây là dự án vận hành khai thác bởi liên doanh chiến lược giữa Cảng Hải Phòng với Công ty Terminal Investment Limited (TIL) thuộc hãng tàu MSC- hãng tàu container lớn nhất thế giới. Theo đại diện lãnh đạo Công ty CP Cảng Hải Phòng, không chỉ đầu tư, phát triển bến cảng nước sâu, mà việc bổ sung, thay thế các phương tiện, trang thiết bị khai thác được đơn vị đặc biệt quan tâm. 4 năm gần đây, doanh nghiệp bố trí hơn 300 tỷ đồng mua sắm 20 phương tiện. Trong năm 2025, đơn vị tiếp tục đầu tư 4 cần trục QC tại cảng: Đình Vũ, Tân Vũ và tàu lai Azimuth 5.000 HP…

Không chỉ thu hút tập đoàn, nhà khai thác cảng, hãng tàu hàng đầu thế giới tham gia đầu tư phát triển hạ tầng cảng biển, năm 2024 và 2025, Hải Phòng là “điểm sáng” cả nước trong xã hội hóa nguồn lực nâng cấp luồng hàng hải. Điển hình như: Cảng Nam Đình Vũ tự bỏ 70 tỷ đồng kinh phí nâng cấp 10,5 km luồng hàng hải Hải Phòng đoạn từ vũng quay tàu bến cảng container quốc tế Hải Phòng đến khu vực cảng Nam Đình Vũ; Công ty CP Container Việt Nam tự bỏ kinh phí nâng cấp 3,7 km luồng Hải Phòng đoạn từ thượng lưu bến cảng Nam Đình Vũ đến khu vực cảng Nam Hải Đình Vũ...

Đồng hành, tạo điều kiện nhà đầu tư

Đại diện lãnh đạo Cảng vụ Hàng hải Hải Phòng thông tin, sản lượng hàng hóa thông qua khu vực cảng biển Hải Phòng những năm gần đây luôn duy trì mức tăng cao, từ 12 - 15%/năm. Đạt được tốc độ phát triển trên phải kể đến sự đóng góp của hệ thống cảng nước sâu, có thể tiếp nhận các tàu lớn vào làm hàng, nhất là tại khu bến cảng Lạch Huyện. Ngoài 6 bến được đưa vào khai thác, mới nhất vào tháng 6- 2025, Tổng công ty Tân Cảng Sài Gòn công bố hợp tác với Tập đoàn CMA CGM của Pháp để phát triển dự án bến số 7, số 8 thuộc khu bến cảng Lạch Huyện. Dự kiến 2 bến cảng trên được khởi công đầu năm 2026, hoàn thành và đưa vào khai thác từ năm 2028.

Dễ dàng nhận thấy, trong khoảng thời gian 10 năm trở lại đây, hạ tầng cảng biển thành phố chứng kiến cuộc “lột xác” đúng nghĩa. Cảng biển Hải Phòng trở thành “đất lành” khi hầu hết các nhà khai thác cảng, hãng tàu hàng đầu thế giới đến hợp tác đầu tư, khai thác. Theo Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Xuân Sang, định hướng sắp tới của ngành hàng hải là nguồn lực đầu tư của các thành phần kinh tế khác vào kết cấu hạ tầng cảng biển chiếm khoảng 95% tổng mức đầu tư. Để huy động đa dạng các nguồn lực trong và ngoài nước tham gia đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng cảng biển theo quy hoạch, thành phố Hải Phòng sớm thể chế hóa các giải pháp về phân cấp, phân quyền huy động nguồn lực...

Để đạt mục tiêu sản lượng hàng hóa thông qua khu vực cảng biển Hải Phòng đến năm 2030 từ 175,4 - 215,5 triệu tấn (trong đó, hàng container từ 12,15 triệu - 14,92 triệu TEUs, chưa bao gồm hàng container trung chuyển quốc tế), thành phố cam kết đồng hành, tạo mọi điều kiện thuận lợi để các nhà đầu tư xây dựng, vận hành và khai thác các bến còn lại cảng Lạch Huyện và cảng Nam Đồ Sơn cũng như đầu tư vào các khu công nghiệp công nghệ cao, lĩnh vực dịch vụ cảng biển và logistic hiện đại theo mô hình tăng trưởng xanh, kinh tế tuần hoàn, phát triển bền vững. Thành phố đẩy nhanh việc triển khai thi công các dự án: đường sắt cao tốc Lào Cai- Hà Nội- Hải Phòng; đường sau bến cảng số 3 đến số 6 khu bến cảng Lạch Huyện; đường Vành đai 2 đoạn tuyến Tân Vũ- Hưng Đạo- đường Bùi Viện… giúp quá trình phát triển cảng biển và kết cấu hạ tầng bảo đảm tính liên kết cao.