Những thay đổi về Luật có hiệu lực từ năm 2021

1. Luật Chứng khoán

Thứ nhất, thành lập sở giao dịch chứng khoán Việt Nam.

Sở giao dịch chứng khoán Việt Nam theo mô hình công ty mẹ - con trên cơ sở sắp xếp lại Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX) và Sở Giao dịch chứng khoán TP.HCM (HOSE).

Vietnam Exchange có vốn điều lệ 3.000 tỷ đồng, là công ty mẹ được tổ chức theo mô hình Công ty TNHH MTV do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ. Vietnam Exchange có tên viết tắt là VNX.

Thứ hai, thành lập Tổng công ty lưu ký và bù trừ chứng khoán Việt Nam.

Theo quy định, tổng công ty lưu ký và bù trừ chứng khoán Việt Nam là doanh nghiệp được thành lập và hoạt động theo quy định của Luật này và Luật Doanh nghiệp, do Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ hoặc tổng số cổ phần có quyền biểu quyết”.

Thứ ba, bổ sung hành vi bị cấm trong hoạt động về chứng khoán và thị trường chứng khoán, đơn cử như:

+ Sử dụng tài khoản, tài sản của khách hàng khi không được khách hàng ủy thác hoặc trái quy định của pháp luật hoặc lạm dụng tín nhiệm để chiếm đoạt tài sản của khách hàng.

+ Cho người khác mượn tài khoản để giao dịch chứng khoán, đứng tên sở hữu chứng khoán hộ người khác dẫn đến hành vi thao túng giá chứng khoán.

Thứ tư, thay đổi quy định chặt chẽ điều kiện bán cổ phiếu của công ty, gồm:

- Mức vốn điều lệ từ 30 tỷ đồng trở lên.

- Tối thiểu 15% số cổ phiếu có quyền biểu quyết của tổ chức phát hành phải được bán cho ít nhất 100 nhà đầu tư không phải là cổ đông lớn, trường hợp vốn điều lệ của tổ chức phát hành từ 1.000 tỷ đồng trở lên, tỷ lệ tối thiểu là 10% số cổ phiếu có quyền biểu quyết của tổ chức phát hành.

- Có cam kết và phải thực hiện niêm yết hoặc đăng ký giao dịch cổ phiếu trên hệ thống giao dịch chứng khoán sau khi kết thúc đợt chào bán.

Thứ năm, Công ty đại chúng chỉ được chào bán thêm cổ phiếu ra công chúng nếu có lãi.

Theo khoản 2 Điều 15 Luật Chứng khoán, để chào bán thêm cổ phiếu ra công chúng thì hoạt động kinh doanh của năm liền trước năm đăng ký chào bán của công ty đại chúng phải có lãi, đồng thời không có lỗ lũy kế tính đến năm đăng ký chào bán.

2. Luật Đầu tư

Thứ nhất, chính thức cấm kinh doanh dịch vụ đòi nợ.

Thứ hai, số lượng ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện giảm còn 227.

Trong đó, có các ngành như Hoạt động dịch vụ của tổ chức trọng tài thương mại, nhượng quyền thương mại, kinh doanh dịch vụ Logistic,…

Thứ ba, thêm nhiều điểm mới về chính sách ưu đãi và hỗ trợ đầu tư đặc biệt. Trong đó, ưu đãi đối với:

- Dự án đầu tư thành lập mới (bao gồm cả việc mở rộng dự án thành lập mới đó) các trung tâm đổi mới sáng tạo, có tổng vốn đầu tư từ 3.000 tỷ đồng trở lên, thực hiện giải ngân tối thiểu 1.000 tỷ đồng trong thời hạn 03 năm kể từ ngày được cấp.

- Dự án đầu tư thuộc ngành, nghề đặc biệt ưu đãi đầu tư có quy mô vốn đầu tư từ 30.000 tỷ đồng trở lên, thực hiện giải ngân tối thiểu 10.000 tỷ đồng trong thời hạn 03 năm kể từ ngày được cấp.

Thứ năm, chỉ còn 4 trường hợp nhà đầu tư không phải ký quỹ để bảo đảm thực hiện dự án đầu tư.

- Nhà đầu tư trúng đấu giá quyền sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư được Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất, cho thuê đất thu tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê.

- Nhà đầu tư trúng đấu thầu thực hiện dự án đầu tư có sử dụng đất.

- Nhà đầu tư được Nhà nước giao đất, cho thuê đất trên cơ sở nhận chuyển nhượng dự án đầu tư đã thực hiện ký quỹ hoặc đã hoàn thành việc góp vốn, huy động vốn theo tiến độ.

- Nhà đầu tư được Nhà nước giao đất, cho thuê đất để thực hiện dự án đầu tư trên cơ sở nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất của người sử dụng đất khác.

3. Luật Doanh nghiệp

Thứ nhất, không phải thông báo mẫu dấu trước khi dùng

Luật Doanh nghiệp mới không quy định doanh nghiệp phải thông báo mẫu dấu với cơ quan đăng ký kinh doanh.

Doanh nghiệp được quyết định loại dấu; quyết định số lượng, hình thức và nội dung dấu của doanh nghiệp, chi nhánh, văn phòng đại diện và đơn vị khác của doanh nghiệp.

Thứ hai, thêm đối tượng không được thành lập doanh nghiệp, gồm Cơ quan Nhà nước, đơn vị vũ trang nhân dân ; Cán bộ, công chức, viên chức; Sĩ quan, hạ sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp; Cán bộ lãnh đạo, quản lý nghiệp vụ trong doanh nghiệp nhà nước, …

Thứ ba, thay đổi tỷ lệ vốn trong doanh nghiệp Nhà nước.

Doanh nghiệp Nhà nước bao gồm các doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ, tổng số cổ phần có quyền biểu quyết thay vì 100% vốn điều lệ như hiện nay.

Thứ tư, tạm ngừng kinh doanh chỉ cần báo trước 3 ngày

4. Luật Xây dựng sửa đổi 2020

Thứ nhất, bổ sung công trình được miễn giấy phép, gồm:

- Công trình quảng cáo không thuộc đối tượng phải cấp giấy phép xây dựng theo quy định của pháp luật về quảng cáo.

- Công trình hạ tầng kỹ thuật viễn thông thụ động theo quy định của Chính phủ.

Thứ hai, bỏ quy định về đủ vốn khi khởi công xây dựng

Khoản 39 Điều 1 Luật Xây dựng sửa đổi 2020 đã sửa đổi, bổ sung điều kiện khởi công xây dựng công trình. Theo đó, không còn quy định điều kiện về bố trí đủ vốn theo tiến độ xây dựng công trình.

5. Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư 2020

Thứ nhất, thu hẹp các lĩnh vực đầu tư theo phương thức PPP

Theo Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư 2020 thì lĩnh vực đầu tư theo phương thức PPP đã thu hẹp chỉ còn 5 lĩnh vực sau:

(1) Giao thông vận tải;

(2) Lưới điện, nhà máy điện, trừ nhà máy thủy điện và các trường hợp Nhà nước độc quyền theo quy định của Luật Điện lực;

(3) Thủy lợi; cung cấp nước sạch; thoát nước và xử lý nước thải; xử lý chất thải;

(4) Y tế; giáo dục - đào tạo;

(5) Hạ tầng công nghệ thông tin.

Thứ hai, dừng triển khai dự án mới áp dụng loại hợp đồng BT từ 2021

Thứ ba, quy định rõ việc lựa chọn nhà đầu tư

Nếu như Luật Đầu tư và Nghị định hướng dẫn chỉ dẫn chiếu việc lựa chọn nhà đầu tư thực hiện theo quy định của pháp luật về đấu thầu thì Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư đã quy định rõ việc lựa chọn nhà đầu tư.

Cụ thể, các hình thức lựa chọn nhà đầu tư được áp dụng trong đầu tư theo phương thức PPP như sau:

- Đấu thầu rộng rãi

- Đàm phán cạnh tranh

- Chỉ định nhà đầu tư

- Lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt.