Hãng thép 37 năm tuổi được Novaland trả nợ bằng loạt bất động sản

SMC bị nghi ngờ khả năng hoạt động liên tục

Mới đây, Công ty CP Đầu tư Thương mại SMC (Mã: SMC) - một hãng thép 37 tuổi tại TP.HCM, đã công bố Báo cáo tài chính soát xét bán niên 2025 đã kiểm toán với 2 vấn đề được nhấn mạnh.

SMC bị nghi ngờ khả năng hoạt động liên tục

Thứ nhất, trong 6 tháng đầu năm 2025, SMC phát sinh khoản lỗ hơn 102 tỷ đồng, dẫn đến khoản lỗ lũy kế đến ngày 30/6 là gần 242 tỷ đồng. Lưu chuyển tiền thuần từ hoạt động kinh doanh trong nửa đầu năm 2025 bị âm 129,2 tỷ đồng.

Tính đến cuối quý 2/2025, nợ ngắn hạn của SMC đã vượt quá tài sản ngắn hạn là 971,6 tỷ đồng. Theo đơn vị kiểm toán, những yếu tố này làm nảy sinh sự hoài nghi về khả năng tiếp tục hoạt động của doanh nghiệp này trong tương lai.

Thứ hai, ngày 20/12/2024, SMC và Công ty CP Novagroup cùng các công ty thành viên đã ký kết bảng xác nhận công nợ và cam kết trả nợ. Trong tháng 3 và 4/2025, hai bên đã ký kết một số hợp đồng và văn bản thỏa thuận mua bán bất động sản.

Theo đó, SMC đã ghi nhận tăng tài sản chờ bàn giao (tăng chi phí xây dựng cơ bản dở dang) 279 tỷ đồng và trả trước cho người bán liên quan đến việc mua/thuê dài hạn bất động sản hơn 156 tỷ đồng để cấn trừ với các khoản phải thu từ phía Novaland. Tổng cộng giá trị giao dịch lên đến 435 tỷ đồng.

Khoản phải thu ngắn hạn của SMC tại ngày 30/6 giảm xuống 1.252 tỷ đồng, so với 1.773 tỷ đồng thời điểm đầu năm nay.

Tại thời điểm cuối quý 2/2025, Báo cáo tài chính soát xét bán niên 2025 thể hiện SMC đã trích lập dự phòng hơn 386 tỷ đồng.

Danh sách nợ xấu của SMC này có nhiều cái tên doanh nghiệp bất động sản quen thuộc như Công ty TNHH Delta - Valley Bình Thuận (441 tỷ đồng), Công ty TNHH Bất động sản Đà Lạt Valley (9 tỷ đồng), Công ty TNHH The Forest City (5 tỷ đồng) và các đối tượng khác phải thu hơn 676 tỷ đồng. Đây đều là các công ty con của CTCP Tập đoàn Đầu tư Địa ốc No Va (Novaland - Mã: NVL).

Đầu năm 2022, SMC đã cùng Novaland hợp tác cung cấp thép xây dựng tại các dự án của doanh nghiệp địa ốc này trong giai đoạn 2022-2026. Doanh nghiệp này bắt đầu tăng mạnh trích lập nợ phải thu khó đòi nhóm Novaland từ cuối quý 2/2023.

SMC ghi nhận tăng tài sản chờ bàn giao 279 tỷ đồng để cấn trừ với các khoản phải thu từ phía Novaland. Nguồn: SMC

Cuối quý 2/2025, SMC ghi nhận khoản trả trước cho người bán dài hạn hơn 156 tỷ đồng từ Công ty CP Novareal. Được biết, khoản tiền này liên quan đến việc mua/thuê dài hạn bất động sản xuất phát từ việc cấn trừ công nợ theo các thỏa thuận thanh toán theo chỉ định và cấn trừ giữa SMC, khách nợ (Công ty TNHH Thành phố Aqua, Công ty TNHH Bất động sản Đà lạt Valley và Công ty TNHH Bất động sản Thái Bình) và Công ty CP Novareal.

Về khoản tài sản chờ bàn giao 279 tỷ đồng, theo thuyết minh, giá gốc bất động sản tương ứng khoảng 95% giá trị căn hộ của các dự án bất động sản thuộc sở hữu của Công ty TNHH Thành phố Aqua, Công ty TNHH Bất động sản Đà Lạt Valley, Công ty CP Địa ốc Ngân Hiệp và Công ty TNHH The Forest City theo các hợp đồng mua bán nhà ở đã ký kết giữa SMC và bên bán. Số tiền này được thanh toán bằng hình thức cấn trừ với các khoản công nợ phải thu của doanh nghiệp thép này với Novaland.

Trong số dư này, đang bao gồm các hợp đồng mà SMC đã ký với Công ty TNHH Thành phố Aqua, Công ty TNHH Bất động sản Đà Lạt Valley và Công ty CP Địa ốc Ngân Hiệp với tổng giá gốc bất động sản là 163,6 tỷ đồng có đính kèm thỏa thuận quyền chọn.

Theo đó, chậm nhất đến hết ngày 10/3/2027, phía Novaland được quyền lựa chọn một trong hai phương án như sau: Chấm dứt và thanh lý hợp đồng mua bán hoặc chỉ định bên thứ ba (cá nhân hoặc tổ chức) nhận chuyển nhượng hợp đồng mua bán từ SMC.

Doanh nghiệp giải trình

Ngày 8/9, SMC đã có văn bản gửi Ủy Ban Chứng khoán Nhà Nước, Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM giải trình về khả năng tiếp tục hoạt động theo ý kiến nhấn mạnh trong Báo cáo tài chính kiểm toán bán niên năm 2025.

Đối với các khoản nợ ngắn hạn là 3.621 tỷ đồng tại ngày 30/6, SMC tin tưởng rằng sẽ nhận được sự hỗ trợ của các nhà cung cấp và cá nhân bằng việc gia hạn thời gian trả nợ.

Tái cấu trúc tài chính: quyết liệt xử lý dứt điểm khoản nợ đọng, nhất là từ nhóm khách hàng thuộc Novaland trong năm 2025. Mục tiêu là giải quyết xong trong năm 2025.

Duy trì ổn định các khoản vay ngân hàng với chi phí tối ưu nhằm đảm bảo nguồn vốn và hiệu quả cho hoạt động sản xuất kinh doanh; tìm kiếm nguồn vốn dài hạn bù đắp cho tài sản ngắn hạn.

Kiểm soát chi phí và tăng hiệu quả sản xuất: giảm tiêu hao nguyên vật liệu, năng lượng và nhân công thông qua việc hợp lý hoá, nghiên cứu cải tiến quy trình sản xuất.

Đánh giá, xem xét dừng các hoạt động, tiếp tục thanh các tài sản hay dây chuyền sản xuất có hiệu quả kém nhằm giảm định phí và bổ sung nguồn vốn phục vụ cho những hoạt động kinh doanh hiệu quả hơn.

Tối ưu hoá tài sản lưu động: việc tối ưu hóa lượng hàng tồn kho nhằm tăng vòng quay hàng tồn kho, tăng hiệu quả hoạt động và giảm áp lực tài chính. Chủ động thanh lý hàng hóa, nguyên liệu, chậm luân chuyển.

Về công nợ, SMC cho biết sẽ thiết lập quy trình kiểm soát công nợ chặt chẽ, đàm phán khoản chiết khấu thanh toán cho khách hàng thanh toán trước hạn nhằm rút ngắn thời hạn thu hồi công nợ, dòng vốn kinh doanh được luân chuyển nhanh hơn. Đàm phán gia hạn, sắp xếp kéo dài thời gian thanh toán cho nhà cung cấp nhằm giảm áp lực dòng tiền ngắn hạn.

Ban lãnh đạo SMC cho rằng công ty có thể vượt qua khó khăn và tiếp tục hoạt động kinh doanh bình thường trong thời gian tới.

Về kết quả kinh doanh, nửa đầu năm 2025, SMC ghi nhận doanh thu thuần đạt 3.797 tỷ đồng, giảm 15% so với cùng kỳ. Công ty báo lỗ sau thuế hơn 81 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ lãi 89 tỷ đồng.

Theo tìm hiểu, Đầu tư Thương mại SMC được thành lập từ năm 1988, tiền thân là Cửa hàng Vật Liệu Xây Dựng số 15 thuộc trung tâm Bán buôn bán lẻ Vật liệu Xây dựng Miền Nam. Năm 2004, đơn vị này cổ phần hóa và chính thức hoạt động dưới tên gọi CTCP Đầu tư Thương mại SMC. Hai năm sau, công ty niêm yết tại HoSE với mã chứng khoán là SMC.

Lĩnh vực hoạt động chính của SMC là thương mại, gia công Coil Center và sản xuất các sản phẩm thép. Trong đó, thương mại thép (thép xây dựng, thép tấm lá, thép hình, xà gồ) là lĩnh vực mũi nhọn, đóng góp tích cực về cả sản lượng và hiệu quả kinh doanh của công ty.

Trên thị trường chứng khoán, kết phiên ngày 8/9, cổ phiếu SMC đang dừng ở mức 13.350 đồng/cổ phiếu.