Doanh nghiệp bất động sản số 1 Trung Quốc đang trên bờ vực vỡ nợ

Trụ sở China Evergrande ở khu Wan Chai của Hồng Kông. Ảnh: Bloomberg

Cổ phiếu của China Evergrande đã giảm tới 7% trong phiên giao dịch ngày 21.9 trước khi kết thúc phiên chỉ còn giảm 0,4%, và vẫn đang ở gần mức đóng cửa thấp nhất trong 10 năm qua. Trái phiếu đô la với lãi suất 8,25% đến hạn vào năm 2022 của công ty giảm 0,3 cent xuống 24,9 cent, tổng cộng giảm khoảng 75% kể từ cuối tháng Năm. China Evergrande được đánh giá cao là công ty phát hành trái phiếu có lãi suất cao nhất ở châu Á.

Tình trạng khó khăn của China Evergrande đang gây ra những làn sóng chấn động trên thị trường đối với các khoản nợ lớn của Trung Quốc khi những lo lắng gia tăng về tác động của nó đối với các công ty bất động sản và nền kinh tế khác.

“Chúng tôi tin rằng Bắc Kinh sẽ chỉ buộc phải giải cứu nếu có khủng hoảng Evergrande lây lan sâu rộng khiến nhiều nhà phát triển lớn thất bại và gây ra rủi ro hệ thống cho nền kinh tế”, theo một báo cáo của S&P ngày 20.9. “Việc Evergrande thất bại một mình là khó xảy ra”.

Các cơ quan quản lý đã cảnh báo rằng khoản nợ 305 tỷ USD của Evergrande có thể gây ra rủi ro lớn hơn cho hệ thống tài chính của Trung Quốc nếu các khoản nợ của nước này không được ổn định.

Evergrande sẽ phải trả 83,5 triệu USD tiền lãi liên quan đến trái phiếu đáo hạn vào tháng 3 năm 2022 vào ngày thứ Năm tới. Công ty cũng có một khoản thanh toán 47,5 triệu USD khác đến hạn vào ngày 29.9. Cả hai trái phiếu sẽ vỡ nợ nếu Evergrande không thanh toán tiền lãi trong vòng 30 ngày kể từ ngày thanh toán theo lịch trình.

Những rắc rối của Evergrande cũng gây áp lực lên lĩnh vực bất động sản, với cổ phiếu niêm yết tại Hồng Kông của nhà phát triển quy mô nhỏ của Trung Quốc Sinic Holdings đã giảm 87%, xóa sạch 1,5 tỷ USD giá trị thị trường trước khi giao dịch bị đình chỉ niêm yết.

Không những vậy, nguy cơ vỡ nợ của Evergrande đã thúc đẩy một đợt bán tháo cổ phiếu toàn cầu. Tại thị trường châu Á phiên giao dịch ngày 21.9, ngay cả trái phiếu đô la cao cấp cũng sụt giảm. Cổ phiếu cũng tiếp tục giảm, mặc dù thị trường bao gồm cả cổ phiếu bất động sản ở Hồng Kông đã tăng sau khi lao dốc hôm thứ Hai.

Chủ tịch Evergrande Hui Ka Yan nói với nhân viên rằng ông tin tưởng chắc chắn rằng công ty sẽ sớm bước ra khỏi thời điểm đen tối nhất, Securities Times đưa tin, trích dẫn một bức thư của công ty. Chủ đầu tư sẽ đẩy nhanh việc tiếp tục xây dựng hoàn toàn để đảm bảo bàn giao các tòa nhà. Một phát ngôn viên của Evergrande đã xác nhận tính xác thực của bức thư.

Các nhà đầu tư đang cân nhắc việc thắt chặt chính sách ở Trung Quốc, vốn đã ảnh hưởng đến lĩnh vực bất động sản trong năm qua thông qua nỗ lực "ba lằn ranh đỏ" để kiềm chế tăng trưởng nợ vay.

Câu chuyện của Evergrande xảy ra vào thời điểm thanh khoản thấp trong bối cảnh những ngày nghỉ lễ ở Trung Quốc và các quốc gia khác ở Châu Á. Các nhà chức trách Trung Quốc trước đó đã nói với các nhà cho vay lớn không mong đợi việc trả lãi cho các khoản vay ngân hàng đến hạn trong tuần này. Lãi suất cũng đến hạn vào thứ Năm đối với hai trái phiếu của nhà phát triển.

"Cổ phiếu của Evergrande sẽ tiếp tục giảm, vì vẫn chưa có giải pháp nào giúp công ty giảm bớt căng thẳng về thanh khoản và vẫn còn rất nhiều điều không chắc chắn về những gì công ty sẽ làm trong trường hợp tái cơ cấu", Kington Lin, giám đốc điều hành của Bộ phận quản lý tài sản tại Canfield Securities Limited, cho biết.

Lin cho biết cổ phiếu của Evergrande có thể giảm xuống dưới 1 đô la Hồng Kông nếu hãng này buộc phải bán phần lớn tài sản của mình trong một đợt tái cơ cấu.

Các nhà hoạch định chính sách ở Trung Quốc đã yêu cầu các chủ nợ lớn của Evergrande gia hạn thanh toán lãi suất hoặc cho vay luân chuyển, nhưng các nhà quan sát thị trường phần lớn cho rằng một gói cứu trợ trực tiếp từ chính phủ là khó có thể xảy ra.

Dưới đây là quan điểm về những gì sẽ diễn tiếp theo đối với Evergrande:

Citigroup

Bắc Kinh sẽ hành động để ngăn chặn cuộc khủng hoảng Evergrande trở thành “Khoảnh khắc Lehman” thứ hai đối với quốc gia, nhưng một số ngân hàng có thể trở thành nạn nhân, các nhà phân tích bao gồm Judy Zhang viết trong một ghi chú.

“Các nhà hoạch định chính sách có thể sẽ duy trì điểm mấu chốt của việc ngăn ngừa rủi ro có hệ thống để câu giờ cho việc giải quyết rủi ro nợ và thúc đẩy nới lỏng cận biên cho môi trường tín dụng nói chung”.

Barclays

Ajay Rajadhyaksha, người đứng đầu nghiên cứu vĩ mô, và Jian Chang, nhà kinh tế trưởng Trung Quốc, và những người khác tại Barclays cũng cho biết trong một lưu ý rằng một vụ vỡ nợ có thể xảy ra ở Evergrande sẽ không còn là thời điểm Lehman của Trung Quốc, ngay cả khi nó có thể là một lực cản đối với lĩnh vực bất động sản.

Các nhà kinh tế này viết: “Chúng tôi không tin rằng mô hình kinh doanh của các công ty bất động sản Trung Quốc đã hoàn toàn bị phá vỡ. Evergrande đang ở trong tình trạng tồi tệ khi công ty vi phạm cả ba “ranh giới đỏ ”.

Oxford Economics

“Mặc dù chúng tôi cho rằng chính phủ không muốn bị coi là công cụ cứu trợ, nhưng chúng tôi hy vọng chính phủ sẽ tiến hành tái cơ cấu có quản lý nợ của công ty để ngăn chặn các nỗ lực thu hồi nợ mất trật tự, giảm rủi ro hệ thống và ngăn chặn sự gián đoạn kinh tế”, nhà kinh tế hàng đầu Tommy Wu và trưởng bộ phận kinh tế châu Á Louis Kuijs đã viết trong một ghi chú.