Đề xuất phụ nữ sinh đủ 2 con được ưu tiên mua nhà ở xã hội

Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan sáng 23/10 thừa ủy quyền của Thủ tướng trình Quốc hội dự án Luật Dân số.

Theo Tờ trình của Bộ Y tế, công tác dân số có nội hàm rộng, liên quan đến nhiều lĩnh vực của đời sống kinh tế – xã hội. Trong khi đó, các yếu tố về quy mô, cơ cấu, phân bố và chất lượng dân số đã được điều chỉnh rải rác trong nhiều đạo luật khác nhau như Luật Trẻ em, Luật Người cao tuổi, Luật Bình đẳng giới, Luật Cư trú, Luật Giáo dục, Luật Bảo hiểm y tế, Luật Khám bệnh, chữa bệnh...

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan trình bày tóm tắt Tờ trình Dự thảo Luật Dân số. Ảnh: Cổng TTĐT Quốc hội

Vì vậy, dự thảo Luật Dân số được trình bày tương đối ngắn gọn, gồm 08 chương, 28 điều, tập trung vào các chính sách cốt lõi, không trùng lặp, gồm: duy trì mức sinh thay thế; giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh; thích ứng với già hóa dân số; nâng cao chất lượng dân số; truyền thông - vận động - giáo dục về dân số; và bảo đảm các điều kiện thực hiện công tác dân số. Cụ thể:

Về duy trì mức sinh thay thế, dự thảo đưa ra các chính sách khuyến khích sinh đủ hai con, trong đó có hỗ trợ tài chính cho phụ nữ sinh đủ hai con trước 35 tuổi, phụ nữ dân tộc thiểu số rất ít người, và phụ nữ tại các địa phương có mức sinh thấp. Ngoài ra, phụ nữ thuộc các nhóm đối tượng này được ưu tiên mua hoặc thuê nhà ở xã hội, tăng thời gian nghỉ thai sản khi sinh con thứ hai.

Về thích ứng với già hóa dân số, dự thảo dành riêng một chương quy định các chính sách hỗ trợ chăm sóc người cao tuổi, khuyến khích phát triển dịch vụ chăm sóc dài hạn, chăm sóc tại cộng đồng; phát triển nguồn nhân lực lão khoa, đào tạo đội ngũ y, bác sĩ, nhân viên xã hội phục vụ người cao tuổi; đồng thời bổ sung quy định về thiết lập hệ thống tiếp nhận, xử lý thông tin, tố giác hành vi xâm phạm quyền người cao tuổi, góp phần bảo đảm quyền và chất lượng cuộc sống của nhóm dân số này.

Đặc biệt, một điểm mới quan trọng là dự thảo tăng cường phân cấp, trao quyền cho chính quyền địa phương cấp tỉnh trong việc chủ động lựa chọn biện pháp, thời điểm và bố trí ngân sách thực hiện chính sách dân số, phù hợp với đặc điểm kinh tế - xã hội và động thái dân số của từng vùng.

Về thủ tục hành chính, dự thảo không quy định trực tiếp mà giao Chính phủ hướng dẫn chi tiết trong các văn bản dưới luật, bảo đảm tránh phát sinh thủ tục mới, đồng thời giữ được tính thống nhất trong hệ thống pháp luật.

Bộ Y tế nhấn mạnh, việc ban hành Luật Dân số không chỉ kế thừa các quy định hiện hành mà còn hướng đến một khung chính sách hiện đại, nhân văn, linh hoạt, góp phần xây dựng dân số phát triển toàn diện, thích ứng với già hóa, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và bảo đảm an sinh xã hội bền vững.

Trình bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh cho biết, Ủy ban đề nghị bổ sung một điều quy định chính sách của Nhà nước về công tác dân số tại chương quy định chung; thể hiện khung chính sách tổng thể định hướng cho công tác dân số (như bảo đảm điều kiện sống, nhà ở, giáo dục, chăm sóc sức khỏe).

Về giải pháp duy trì mức sinh thay thế, Ủy ban đề nghị cần có giải pháp tổng thể, căn cơ và bền vững, trong đó nghiên cứu hỗ trợ tài chính cho phụ nữ sinh đủ hai con, đặc biệt nhóm phụ nữ dưới 35 tuổi; làm rõ tiêu chí “địa phương có mức sinh thấp”; và bổ sung quy định Chính phủ định kỳ công bố tình trạng mức sinh để giúp địa phương xây dựng chính sách khuyến khích phù hợp.

Ủy ban đề nghị tiếp tục rà soát sửa đổi, bổ sung Luật Nhà ở để bảo đảm tính khả thi của quy định ưu tiên mua hoặc thuê nhà ở xã hội đối với một số nhóm đối tượng.