Trump 'lên dây cót' nội chiến đảng Cộng hòa

Không còn chánh văn phòng để lên lịch các cuộc gọi và không còn giờ làm việc rõ ràng, Trump có một quy tắc bất thành văn kể từ khi rời Washington tháng trước: Để gặp cựu tổng thống, bạn phải là thành viên câu lạc bộ Palm Beach sang trọng hoặc biết cách liên hệ trực tiếp với ông.

Nhưng ngay cả khi thỏa mãn các điều kiện đó, cũng chưa chắc bạn đã được gặp cựu tổng thống. Trong vài tuần gần đây, Trump từ chối gặp nhiều người, từ cựu thống đốc Nam Carolina Nikki Haley, ứng viên tiềm năng cho cuộc tranh cử 2024, cho đến các ứng viên Hạ viện và Thượng viện. Ông thích dành cả ngày nhàn nhã gọi điện cho bạn bè, xem tin tức trên truyền hình cáp, chơi golf với đối tác và đắm mình trong những lời hoan nghênh bất cứ khi nào ông đến ăn tối ở sân trong của Mar-a-Lago. Một nguồn tin cho biết cựu tổng thống trở nên "không thể tiếp cận" với bất kỳ ai bên ngoài nhóm thân tín gồm các phụ tá trung thành, bạn bè lâu năm và đồng minh chính trị vững bền.

Nhưng điều đó sắp thay đổi. Theo ba người am hiểu kế hoạch, Trump sẽ sớm bắt đầu xem xét các ứng viên Hạ viện và Thượng viện tại Mar-a-Lago, những người háo hực thực hiện tuyên bố của ông là trả đũa những nghị sĩ Cộng hòa đương nhiệm đã chỉ trích ông trong quá trình luận tội, đồng thời đảm bảo mọi ghế trong bầu cử giữa kỳ 2022 đều có một ứng viên theo phe Trump.

Cựu tổng thống Trump và lãnh đạo phe thiểu số tại Thượng viện Mitch McConnell. Ảnh: AFP.

Trump đã nhận được hàng chục yêu cầu từ các ứng viên tiềm năng muốn giới thiệu bản thân và muốn được ông hậu thuẫn. Các cuộc gặp chính thức với họ có thể bắt đầu sớm nhất vào tháng ba. Giờ đây, Trump đã vượt qua phiên tòa luận tội lần hai tại Thượng viện, ông đang chuyển trọng tâm sang hoạt động hậu Nhà Trắng, với nguồn tài chính chủ yếu từ ủy ban hành động chính trị (PAC) do ông lãnh đạo Save America, đã gây quỹ được 31 triệu USD tính đến đầu tháng này.

Đầu tuần trước, Trump đã gặp cựu quản lý chiến dịch tranh cử Brad Parscale, thảo luận về vấn đề gây quỹ trực tuyến để hỗ trợ nỗ lực của ông và cách ông có thể sử dụng mạng xã hội, bất chấp lệnh cấm trên các nền tảng phổ biến như Twitter. Trump cũng gặp nghị sĩ Louisiana Steve Scalise, phó lãnh đạo phe thiểu số tại Hạ viện và con trai cả Don Jr.

Hôm 20/2, Trump xuất hiện trong tiệc gây quỹ cho Thượng nghị sĩ Utah Mike Lee tại Mar-a-Lago với các khách mời bao gồm đồng minh như nghị sĩ Florida Matt Gaetz và nghị sĩ Colorado Lauren Boebert.

"Chúng tôi đang trong quá trình đưa ra lịch trình chính thức cho các ứng viên muốn đến xin ông ấy hậu thuẫn", cố vấn cấp cao của Trump Jason Miller nói và cho biết các cuộc gặp của Trump hiện chỉ giới hạn với những người bạn chơi golf, các thành viên Mar-a-Lago và "những người có khả năng tự liên hệ với ông ấy".

Việc lên kế hoạch trả đũa của Trump được thực hiện khi một số đảng viên Cộng hòa hàng đầu cố gắng kêu gọi ông hợp tác với bộ máy của đảng trước cuộc bầu cử giữa kỳ năm tới, thay vì hậu thuẫn thêm các ứng viên có thể làm phức tạp vòng bầu cử sơ bộ và có nguy cơ khiến đảng Cộng hòa mất những ghế quan trọng. Thượng nghị sĩ Lindsey Graham gặp Trump vào cuối tuần trước để thảo luận về kế hoạch sắp tới, bao gồm mong muốn của ông là thúc đẩy cải cách bầu cử, vào thời điểm vấn đề tính liêm chính của bầu cử đang tạo ra chia rẽ lớn trong nội bộ đảng Cộng hòa.

Một số người thân cận khuyên Trump chờ xem có đảng viên Cộng hòa nào đã làm ông phật lòng sẽ tái tranh cử năm 2022 đến làm lành hay không, như Thống đốc Ohio Mike DeWine và Thống đốc Georgia Brian Kemp, trước khi ông khởi động một cuộc tìm kiếm nghiêm túc những người có thể thách thức vị trí của họ.

"Tôi lo lắng về năm 2022 hơn bao giờ hết. Tôi không muốn chúng ta tự cấu xé lẫn nhau", Graham nói với Fox News sau tuyên bố của Trump tuần trước, cáo buộc lãnh đạo phe thiểu số tại Thượng viện Mitch McConnell gây hại cho các ứng viên đảng Cộng hòa vì "sự thiếu hiểu biết chính trị, trí tuệ, kỹ năng và nhân cách của mình".

Trump tuyên bố sẽ "tuyển mộ" các ứng viên "tán thành Khiến nước Mỹ vĩ đại trở lại (MAGA) và chính sách nước Mỹ trước tiên của chúng tôi" ở bất cứ nơi nào ông cảm thấy những thách thức như vậy là cần thiết. Cựu tổng thống đã đặt mục tiêu "hất cẳng" nghị sĩ Wyoming Liz Cheney, quan chức Cộng hòa quyền lực thứ ba tại Hạ viện và nghị sĩ Michigan Fred Upton. Cả Cheney và Upton đều bỏ phiếu luận tội Trump sau cuộc bạo động ngày 6/1 tại Đồi Capitol. Nghị sĩ Peter Meijer cũng ủng hộ luận tội Trump và hiện một đối thủ vòng sơ bộ của ông đã lộ diện: một cựu chiến binh Afghanistan ủng hộ Trump.

Việc liệu Graham, đồng minh của Trump nhưng cũng vài lần lên án cựu tổng thống, có tiếp tục thuộc "đội của Trump" hay không phụ thuộc vào việc Trump đang giữ liên lạc với ai và trò chuyện với họ nhiều đến mức nào. Ông vẫn nói chuyện hàng tuần với cựu chánh văn phòng Mark Meadows và tiếp tục nghe tư vấn từ một loạt cựu trợ lý và thân tín chính trị chung chí hướng. Gần đây, Trump ăn tối với cựu tổng chưởng lý Florida Pam Bondi, cựu cố vấn chiến dịch Corey Lewandowski và Dave Bossie, tất cả đều là những người có ảnh hưởng trong phong trào MAGA.

"Nếu bạn là Trump, bạn không cần phải xã giao chính trị, giả vờ thích những người bạn không thực sự thích", một người thân cận với cựu tổng thống cho biết, nói rằng Trump ít khả năng tiếp nhận ý kiến từ những đảng viên Cộng hòa không đồng ý với lập trường của ông.

Một số đảng viên Cộng hòa đã kêu gọi các lãnh đạo đảng cẩn trọng khi cố gắng tách đảng khỏi Trump, trong khi ông vẫn được lòng rất nhiều cử tri Cộng hòa. Một cuộc thăm dò của Politico/Morning Consult được thực hiện sau khi Thượng viện tha bổng Trump cho thấy cứ 10 cử tri đảng Cộng hòa thì có 6 người muốn ông duy trì vai trò quyền lực trong đảng.

"Nếu tìm cách gạt bỏ cựu tổng thống Trump và không hiểu được sức hấp dẫn của ông ấy đối với cử tri tầng lớp lao động, đảng Cộng hòa sẽ thất bại trong các cuộc bầu cử 2022, 2024 và hơn thế nữa", nghị sĩ Indiana Jim Banks, Chủ tịch Ủy ban Nghiên cứu đảng Cộng hòa, viết trên Twitter.

Trump đã hậu thuẫn hai đồng minh trung thành nhất, Chủ tịch đảng Cộng hòa tại Arizona Kelli Ward và cựu thư ký báo chí Nhà Trắng Sarah Huckabee Sanders, ứng viên chức thống đốc Arkansas. Trump đã sử dụng Save America để ra tuyên bố chỉ trích McConnell, chia sẻ kết quả thăm dò cho thấy ông vẫn được cử tri mến mộ và cung cấp thông tin về cuộc gặp gần đây với lãnh đạo phe thiểu số tại Hạ viện Kevin McCarthy.

Trump đã kiềm chế, chưa hậu thuẫn các ứng viên ủng hộ ông khác. Ông sẽ chờ đến cuối mùa xuân và mùa hè này để đưa ra một loạt thông báo.

Song song với việc lên dây cót lại hoạt động chính trị, Trump dường như cũng thích cuộc sống thảnh thơi hậu Nhà Trắng. Theo các trợ lý, ông say sưa xem các bản tin nói về những tuyên bố hiếm hoi ông đưa ra. Đồng thời, ông cũng dành thời gian như nhiều người bạn giàu có ở Palm Beach: cập nhật tin tức, gọi điện, ăn uống và đánh golf với bạn bè.

"Ông ấy thực sự đang làm những gì mà tất cả những người ở tuổi đó, giàu có như vậy làm", một nhân viên đảng Cộng hòa ở Florida thân cận với gia đình Trump cho biết. Giữa tuần trước, Trump đã chơi golf với ca sĩ kiêm nhạc sĩ Kid Rock.