Các tác phẩm nghệ thuật đang bị biến thành công cụ rửa tiền cho giới nhà giàu Trung Quốc. Ảnh:Chinadaily

Theo CNN, các tác phẩm nghệ thuật đang trở thành công cụ rửa tiền trong thế giới ngầm ở Trung Quốc, bên cạnh những cách "truyền thống" qua sòng bạc ở Macau hay tạo hóa đơn giao dịch ảo. Lượng tiền vẫn được tuồn ra nước ngoài, bất chấp chính sách quản lý vốn nghiêm ngặt của Bắc Kinh (mỗi năm một cá nhân không được chuyển quá 50.000 USD đi quốc tế).

Các tác phẩm nghệ thuật được lựa chọn làm phương tiện chuyển tiền vì giá cả không có giới hạn, lại dễ dàng đưa ra khỏi biên giới quốc gia. Một ưu điểm khác là ngay cả chuyên gia cũng khó phân biệt được đâu là hàng giả, hàng thật. Tiền mặt vẫn là phương thức thanh toán được chấp nhận phổ biến nên việc truy vết dòng tiền từ đâu và đi đâu cũng trở nên khó khăn.

Với nền công nghiệp nghệ thuật đạt 15 tỷ USD, giới tội phạm Trung Quốc càng dễ để che dấu hoạt động phạm pháp của mình.

"Cốt lõi để các phi vụ rửa tiền thành công chính là bí mật", Lynda Albertson, người đứng đầu Hiệp hội nghiên cứu tội ác đối với nghệ thuật (ARCA) nói. Theo bà, thị trường buôn bán các tác phẩm nghệ thuật nói chung và Trung Quốc nói riêng luôn kín tiếng nên trở thành nơi lý tưởng để che dấu các hoạt động phạm pháp.

Để rửa tiền thành công, giới tội phạm có tiền tại Trung Quốc mua những tác phẩm tại Trung Quốc sau đó đem bán ra ngoài với giá cao. Tiền thu được và lợi nhuận (tính bằng ngoại tệ) sẽ đổ về túi họ. Một cách khác là mua từ những tổ chức bên ngoài lãnh thổ Trung Quốc với giá đã được thổi phồng. Bên bán (đã có móc nối) sẽ nhận phần của mình rồi chuyển số còn lại vào một tài khoản ngân hàng ở nước ngoài do người mua chọn trước. Nếu cơ quan chức năng có "ghé thăm" thì những người này vẫn có thể trình được giấy tờ mua bán và tác phẩm.

Các chiêu trò này có tác dụng bởi quá trình mua bán hầu như nặc danh và việc định giá những sản phẩm là vô cùng khó khăn. Steve Dickinson, luật sư văn phòng Harris & Moure có trụ sở tại Trung Quốc nói: "Không dễ để cho cơ quan chức năng truy xét những khoản mua bán để buộc tội người mua trả quá tay. Giá có thể là 5 USD mà cũng có khi là 50 triệu USD".

Tuy nhiên, việc không phải lúc nào cũng trót lọt. Paul Tehan, chuyên viên tại cơ quan tư vấn rủi ro nghệ thuật TrackArt (Hong Kong, Trung Quốc) cho biết trong năm 2012, lãnh đạo một công ty vận chuyển nghệ thuật ở Trung Quốc đã bị bắt vì tội khai khống giá trị hàng nhập khẩu để giúp người mua tránh được hàng triệu USD tiền thuế. Theo thống kê, từ năm 2002 đến 2011 đã có gần 1.080 tỷ USD rời khỏi Trung Quốc bằng hình thức rửa tiền trên.