Vì sao nâng mức thu nhập biến động phải kê khai từ 300 triệu lên 1 tỷ đồng?

Đây là một trong những sửa đổi quan trọng trong Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng, chống tham nhũng được Quốc hội thảo luận trong phiên làm việc ở hội trường chiều 18/11.

Đề xuất giao Chính phủ quy định về giá trị tài sản

Theo đó, đại biểu đề nghị không nên quy định cứng trong luật mức tiền biến động phải kê khai bổ sung là 1 tỷ đồng mà giao Chính phủ quy định chi tiết để tránh phải sửa luật nhiều lần. Có ý kiến đề xuất luật hóa nguyên tắc mọi biến động tài sản bất thường, không phù hợp với thu nhập, đều phải giải trình.

Cho ý kiến về nội dung này, đại biểu Nguyễn Văn Huy (Hưng Yên) cho rằng, việc nâng mức biến động về tài sản, thu nhập trong năm từ 300 triệu đồng lên 01 tỷ đồng là phù hợp với tình hình kinh tế - xã hội; phản ánh đúng tình hình biến động về tài sản, thu nhập hiện nay.

Tuy nhiên, ông Huy đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo nghiên cứu, không nên quy định cứng mức tiền biến động là 1 tỷ đồng trong dự thảo Luật, mà nên giao Chính phủ quy định tại các văn bản dưới Luật để phù hợp và điều chỉnh linh hoạt với tình hình kinh tế - xã hội của đất nước từng thời điểm.

Đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) đồng tình với dự thảo Luật quy định tăng giá trị tài sản phải kê khai từ 50 triệu lên 150 triệu; tăng giá trị tài sản, thu nhập phải kê khai bổ sung khi có biến động tăng trong năm từ 300 triệu lên 1 tỷ đồng.

Đại biểu Phạm Văn Hòa, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Tháp phát biểu

Tuy nhiên, ông đề nghị Ban soạn thảo cân nhắc, khi có biến động về tài sản, thu nhập trong năm từ 500 triệu đến dưới 1 tỷ đồng cũng có thể kê khai bổ sung nhằm khỏa lấp khoảng trống với mức biến động như vậy.

Để tránh việc phải sửa luật, đại biểu Phạm Văn Hòa cũng đề nghị cần nghiên cứu quy định trong luật này, giao Chính phủ quy định việc kê khai tài sản tăng thêm khi giá trị đồng tiền và thu nhập của cán bộ công chức, viên chức tăng lên cao hơn giá trị nêu trên.

Đồng tình với việc dự thảo luật đã nâng mức kê khai bổ sung từ 300 triệu đồng lên 1 tỷ đồng, nhưng đại biểu Mai Văn Hải (Thanh Hóa) cho rằng, quy định như trên chỉ đề cập đến việc tài sản hình thành dưới 1 tỷ đồng phải kê khai bổ sung, còn nếu cộng dồn từ năm trước đó, tài sản có thể trên 1 tỷ đồng. Vì vậy, đại biểu đề nghị cần xem xét để có quy định cụ thể về việc kê khai trong trường hợp này.

Đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (TP.HCM) cho rằng, ngưỡng 1 tỷ đồng là phù hợp với bối cảnh kinh tế hiện nay. Tuy nhiên, nếu chỉ quy định theo ngưỡng tuyệt đối sẽ xuất hiện tình trạng chia nhỏ giao dịch, chuyển dịch tách lẻ dẫn đến cơ quan kiểm soát khó phát hiện.

“Do đó, tôi đề nghị luật hóa nguyên tắc mọi biến động tài sản bất thường, không phù hợp với thu nhập, dù dưới 1 tỷ đồng đều phải giải trình. Đây là cơ chế quan trọng để ngăn chặn kỹ thuật né kê khai vốn rất phổ biến trong thời gian vừa qua”, ông Hùng đề xuất.

Cũng theo đại biểu Nguyễn Tâm Hùng, Luật Phòng, chống tham nhũng (sửa đổi) chỉ thật sự phát huy hiệu quả khi bảo đảm ba trụ cột gồm dữ liệu thống nhất; cơ quan chịu trách nhiệm rõ ràng; cơ chế giám sát chủ động, qua đó hình thành một hệ thống kiểm soát tài sản thu nhập hiện đại, chủ động ngăn chặn nguy cơ tham nhũng ngay từ gốc.

Căn cứ của việc quy định tăng giá trị kê khai

Phát biểu giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong cho rằng, đa số ý kiến đại biểu Quốc hội tán thành với quy định về giá trị tài sản và mức thu nhập phải kê khai và kê khai bổ sung.

Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong phát biểu giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu

Một số đại biểu Quốc hội đề nghị làm rõ căn cứ của việc quy định tăng giá trị kê khai từ 50 triệu lên 150 triệu và giá trị tài sản thu nhập bổ sung biến động trong năm từ 300 triệu lên 1 tỷ đồng.

Đại diện cơ quan chủ trì soạn thảo nhấn mạnh, việc quy định tăng giá trị kê khai từ 50 lên 150 triệu và giá trị tài sản thu nhập bổ sung biến động trong năm từ 300 triệu lên 1 tỷ căn cứ vào 2 yếu tố chủ yếu:

Thứ nhất, từ năm 2018 đến nay, lương cơ sở có 3 lần tăng.

Thứ hai, do điều kiện kinh tế-xã hội phát triển gấp 3 lần, nhất là giá cả trên thị trường có nhiều biến động tăng so với năm 2018.

Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong cũng cho biết, cơ quan chủ trì soạn thảo sẽ phối hợp với Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội nghiên cứu, tiếp thu, hoàn thiện dự thảo luật, bảo đảm thể chế hóa chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, đồng thời đồng bộ với hệ thống văn bản quy phạm pháp luật và đáp ứng yêu cầu thực tiễn trong công tác phòng, chống tham nhũng hiện nay.