Trái phiếu chính phủ ngày càng khó bán

Cầu trái phiếu chính phủ trên thị trường sơ cấp ở mức thấp dù lợi suất trúng thầu đã tăng đáng kể trước lo ngại lãi suất có thể tăng trong ngắn hạn do hoạt động tín dụng được dự báo sẽ tăng.

Vào phiên đấu thầu tổ chức ngày 12-7-2012, theo Công ty Chứng khoán Bảo Việt (BVSC), Chính phủ chỉ phát hành được 1.150 tỉ đồng tín phiếu, chỉ đạt 23% kế hoạch đề ra, trong khi lợi suất đều tăng: lợi suất trúng thầu của tín phiếu kỳ hạn 2 năm là 9,5% (tăng 0,61 điểm phần trăm so với tháng trước), của kỳ hạn 3 năm là 9,75% (tăng 0,75 điểm phần trăm), và của kỳ hạn 5 năm là 9,9% (tăng 0,45 điểm phần trăm).

Thị trường thứ cấp trái phiếu chính phủ giao dịch trầm lắng. Giao dịch chủ yếu tập trung ở các kỳ hạn ngắn đến 3 năm do cầu chỉ tập trung ở phân khúc kỳ hạn này. Mặt bằng lãi suất thứ cấp gần đây tiếp tục giảm. Cụ thể, lãi suất giao dịch xoay quanh mức 8,95%/năm, 9,3%/năm và 9,6%/năm đối với các kỳ hạn 2, 3 và 5 năm.

Từ đầu tháng 7 đến nay, chỉ có 1.650 tỉ đồng trái phiếu chính phủ được phát hành, tương đương 16,5% kế hoạch đề ra. Bộ Tài chính đặt mục tiêu trong quí 3 sẽ phát hành 25.000 tỉ đồng và trước tình hình hiện nay, theo các chuyên gia của Công ty cổ phần chứng khoán Sài Gòn (HSC), mục tiêu này là một thách thức lớn. Hơn nữa, do doanh thu từ thuế dự kiến sẽ giảm do việc cắt giảm thuế được thông qua gần đây, vào đúng thời điểm chính phủ nới lỏng chính sách, nhu cầu huy động vốn bằng cách phát hành tín phiếu có thể khiến mục tiêu này càng trở nên xa vời.

Theo các dữ liệu của BVSC, HNX (Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội), Kho bạc Nhà nước, Ngân hàng Chính sách xã hội Việt Nam, trong tháng 7, giao dịch giảm 42% trên thị trường thứ cấp. Do ảnh hưởng của thị trường sơ cấp, giao dịch trên thị trường thứ cấp khá thấp. Thanh khoản trong 4 tuần tháng 7 chỉ đạt 8.900 tỉ đồng, tương đương 58% giao dịch tháng trước; trong đó, 39% là từ giao dịch trái phiếu kỳ hạn 1 năm.

Đường cong lợi suất trong tháng 7 tiếp tục dốc với kỳ ngắn hạn giảm mạnh nhất do lãi suất ngân hàng giảm. Lợi suất trái phiếu kỳ hạn 1 năm giảm 0,51% xuống 8,99% trong khi lợi suất các trái phiếu các kỳ hạn 2 năm và 3 năm lần lượt giảm 0,25% và 0,2% xuống 9,2% và 9,3%. Trái phiếu các kỳ hạn 5 năm, 7 năm và 10 năm lần lượt giảm 0,15%, 0,2%, và 0,2%, xuống 9,5%, 9,7% và 9,7%.

Điều này trái ngược với diễn biến trong nửa sau của tháng 6, đường cong lợi suất đi lên rõ rệt do nhà đầu tư ồ ạt chốt lời trái phiếu nhằm đảm bảo mục tiêu cả năm trước lo ngại lãi suất tăng sau khi hoạt động tín dụng phục hồi. Các chuyên gia của BVSC khuyến cáo, “Do tình hình kinh tế vĩ mô đang có những cải thiện đáng kể và chính phủ tiếp tục nới lỏng chính sách, chúng tôi cho rằng lợi suất trái phiếu ngắn hạn sẽ giảm tiếp trong khi lợi suất trái phiếu trung và dài hạn vẫn ổn định. Tuy nhiên, cần đề phòng trường hợp cung tăng gây áp lực lên giá trái phiếu do các ngân hàng tiếp tục thoái lui khỏi trái phiếu và chuyển sang các loại hình tài sản khác”.