Tiền kiểm tra, hậu thắt chặt?

Các sàn giao dịch BĐS không chú tâm làm dịch vụ môi giới mà lo đi bán hàng sỉ, đẩy giá căn hộ, nền đất ngoài thị trường lên cao

Bán hết căn hộ mới thuê sàn

Theo Bộ Xây dựng, hiện cả nước có khoảng 600 sàn giao dịch BĐS, tập trung ở các thành phố lớn như Hà Nội và TP.HCM, Bình Dương, Đà Nẵng… Qua khảo sát của bộ này, hiện nay nhiều sàn giao dịch BĐS đang hoạt động thiếu chuyên nghiệp, chỉ mang tính hình thức, thậm chí trở thành công cụ hợp thức hóa vi phạm cho các chủ đầu tư. Nhiều trường hợp, chủ đầu tư đã bán hết các căn hộ cho khách hàng rồi mới thuê sàn giao dịch BĐS bán lại cho chính những khách hàng đó.

Trước thực trạng này, Bộ Xây dựng đã có những biện pháp cứng rắn trong việc chấn chỉnh hoạt động của các doanh nghiệp kinh doanh BĐS bằng việc xử phạt hàng loạt sàn giao dịch BĐS. Tại Hà Nội, trong số 25 sàn giao dịch BĐS bị xử phạt (trên tổng số 61 sàn giao dịch được kiểm tra) có nhiều sàn giao dịch có tên tuổi như Sàn giao dịch Công ty BĐS Thế Kỷ (CEN Group); Sàn giao dịch BĐS Công ty 507… Các sai phạm chủ yếu của các sàn này là chủ đầu tư khai khống vốn chủ sở hữu để xin thực hiện dự án; bán BĐS không đủ điều kiện như: chung cư bán khi chưa hoàn thành móng, bán biệt thự khi chưa hoàn thành xây thô; huy động vốn vượt quá 70% tổng vốn đầu tư...

Số liệu thống kê cho thấy, trong năm 2010, chỉ có 20% giao dịch BĐS qua sàn, còn lại là “bán chui”. Theo ông Nguyễn Trần Nam, Thứ trưởng Bộ Xây dựng, từ trước đến nay, việc kiểm tra và xử lý chưa được thực hiện một cách rốt ráo, mới chỉ mang tính chất “rung chuông”. Điều này tạo nên một trong những nguyên nhân dẫn đến việc các sàn giao dịch BĐS hoạt động thiếu tính minh bạch.

Các sàn chỉ lo bán hàng

Theo đó, các sàn giao dịch BĐS không chú tâm làm dịch vụ môi giới, mà lo đi bán hàng sỉ, vô hình trung đã đẩy giá căn hộ, nền đất ngoài thị trường lên. Do vậy, khi sản phẩm đến tay khách hàng, giá đã đội lên khá cao, thậm chí cao hơn rất nhiều so với giá thành xây dựng của chủ đầu tư. Không chỉ có vậy, nhiều sàn chỉ quan tâm mua sỉ, hoặc bỏ ra một phần vốn lấy sỉ sản phẩm để có chiết khấu cao của chủ đầu tư rồi sau đó bán lại kiếm chênh lệch, từ đó, đã tạo ra một thị trường nhà đất không minh bạch về giá.

Trên thực tế, Luật Kinh doanh bất động sản không cho phép các sàn giao dịch kinh doanh BĐS. Tuy nhiên, để lách chuyện này, các sàn thường “nằm lẫn” trong một doanh nghiệp có chức năng về kinh doanh BĐS. Ông Nguyễn Văn Nam, giám đốc một doanh nghiệp xây dựng Hà Nội cho biết, quy định lập sàn hiện khá đơn giản, chỉ cần lập doanh nghiệp có chức năng kinh doanh trong lĩnh vực này, và trong giấy phép kinh doanh có đăng ký ngành nghề dịch vụ môi giới, tư vấn, định giá BĐS là được.

Quản lý chặt có khả thi?

Theo Thông tư 13/2008/TT - BXD về quản lý hoạt động của sàn giao dịch BĐS qui định, sàn nào vi phạm, rồi tái phạm, thì có thể bị tước giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh từ 1-3 năm, hoặc không thời hạn. Đồng thời, vào các ngày 25 hàng tháng, các sàn phải gửi bản thống kê các xác nhận BĐS đã giao dịch qua sàn về cho Sở Xây dựng thành phố để quản lý và báo cáo Bộ Xây dựng. Ngoài ra, theo Nghị định 71/CP Hướng dẫn chi tiết về Luật Nhà ở, qui định rõ, các sàn giao dịch BĐS còn phải cạnh tranh với chính chủ đầu tư. Bởi vì, nghị định này cho phép chủ đầu tư được bán 20% số lượng sản phẩm không thông qua sàn. Qui định trước đây từng buộc doanh nghiệp phải bán 100% sản phẩm qua sàn giao dịch nhưng trong thực tế đã không kiểm soát nổi thị trường, nay nếu cho phép doanh nghiệp được bán 20% quỹ nhà ngoài sàn, thì không hiểu tình hình sẽ dẫn tới đâu…? Đây là điều gợn lên khiến không ít người quan tâm đặt ra.

Trước thực tế này, kết quả thanh tra một số sàn giao dịch BĐS được cơ quan quản lý xác định sẽ là cơ sở để phân loại và quản lý chặt chẽ hoạt động của sàn giao dịch BĐS.