Ồ ạt tách thửa đất tại khu vực Đảo Ngọc, thành phố Quảng Ngãi

Theo đó, Thông báo kết luận thanh tra cho biết, các cơ quan, đơn vị, tổ chức, cá nhân có liên quan để xảy ra những thiếu sót, khuyết điểm, thực hiện không đúng quy định của pháp luật.

Cụ thể, từ khi UBND tỉnh Quảng Ngãi có một số Văn bản về việc chấp thuận cho một số nhà đầu tư tiến hành khảo sát, nghiên cứu, đề xuất đầu tư Dự án Khu đô thị sinh thái Đảo Ngọc (khoảng tháng 9/2017) và từ khi khởi công thực hiện Dự án Đập dâng hạ lưu sông Trà Khúc thì tại khu vực Đảo Ngọc đã phát sinh tăng đột biến số lượng hồ sơ của người dân có nhu cầu và được giải quyết tách thửa, chuyển quyền.

Thế nhưng UBND xã Tịnh An, UBND thành phố Quảng Ngãi, Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh - Chi nhánh thành phố, Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh, Sở Tài nguyên và Môi trường không báo cáo, đề xuất, chỉ đạo hoặc tham mưu UBND tỉnh có biện pháp chấn chỉnh phù hợp nhằm quản lý nhà nước về đất đai theo quy hoạch, đồng thời không thực hiện tốt trách nhiệm phát hiện, ngăn chặn và xử lý kịp thời những vi phạm về quản lý sử dụng đất đai tại địa phương.

Thực tiễn nói trên gây hoài nghi trong dư luận về việc trục lợi từ việc nhận chuyển quyền sử dụng đất để chờ tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất thực hiện các Dự án đầu tư tại khu vực Đảo Ngọc, không phải vì nhu cầu đất ở, chỗ ở thật sự. Qua đó thể hiện công tác quản lý nhà nước về đất đai tại khu vực Đảo Ngọc còn bộc lộ nhiều hạn chế, yếu kém, buông lỏng quản lý từ Tỉnh đến cơ sở.

Bên cạnh đó, UBND TP. Quảng Ngãi đã không đề ra biện pháp quản lý đất đai chặt chẽ dẫn đến trên địa bàn thành phố tồn tại tình trạng tách thửa tùy nghi, từ đó hình thành những thửa đất không có đường đi chính thức, thực tế chỉ là lối đi phục vụ cho mục đích được phép tách thừa mà không xét đến sự ảnh hưởng toàn cảnh của xã Tịnh An trong việc thực hiện xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2010-2020.

Ngoài ra, việc chấp hành quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch nông thôn mới chưa nghiêm. Khi giải quyết thủ tục, tại phần đối chiếu với quy hoạch, Văn phòng đăng ký đất đai chỉ nêu rất chung chung. Toàn bộ phần diện tích được Văn phòng Đăng ký đất đai tham mưu Sở Tài nguyên và Môi trường giải quyết thủ tục cho phép người dân tự bố trí từ đất ONT, BHK để làm đường đi hoàn toàn không có quy hoạch đất giao thông; không có trong quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch nông thôn mới được duyệt.

Đến thời điểm thanh tra vẫn còn 156 thửa/10,46ha đất nông nghiệp mà các hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng, canh tác nhưng UBND xã Tịnh An vẫn chưa xác lập thủ tục để cho thuê theo đúng quy định,…

Sở Tài nguyên và Môi trường tham mưu UBND tỉnh quy định về việc xác định lại diện tích đất ở trái với quy định của pháp luật đất đai và không được Trung ương giao quy định cụ thể; chậm tham mưu quy định diện tích tối thiểu tách thửa đối với từng loại đất. Dẫn đến Văn phòng đăng ký đất đai tham mưu giải quyết thủ tục xác định lại diện tích đất ở khi tách thửa cho một số hộ gia đình, cá nhân không đúng quy định, gây thất thu cho ngân sách Nhà nước,…

Từ năm 2015-2022, việc tách thửa, tự chừa đường đi khi tách thửa, chuyển quyền sử dụng đất tại khu vực Đảo Ngọc diễn tra với số lượng nhiều; từ 214 thửa đất gốc, qua nhiều lần tách thửa đã hình thành 1.227 thửa đất.

Nhiều trường hợp tách thửa tự chừa đường đi có mặt cắt rất nhỏ, từ 1 đến dưới 2 mét nhằm tăng tối đa số thửa đất đảm bảo diện tích tối thiểu để được tách; có trường hợp thực hiện hợp các thửa đất đã tách trước đó để sau đó tiếp tục tách ra với số thửa nhiều hơn. Từ đó cho thấy bản chất tự chừa đường đi khi tách thửa đất của các hộ gia đình, cá nhân chủ yếu vẫn là nhằm mục đích phân lô, tách thửa, phục vụ lợi ích cá nhân không phải để phục vụ lợi ích công cộng, không thuộc đối tượng được Nhà nước khuyến khích.

Thông báo Kết luận thanh tra cũng cho biết, việc tham mưu của Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh - Chi nhánh TP. Quảng Ngãi, thẩm định của Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh và phê duyệt của Sở Tài nguyên và Môi trường khi giải quyết thủ tục tách thửa có nhiều sai phạm.

Xử lý trách nhiệm các tổ chức, cá nhân có liên quan

Thông báo kết luận thanh tra cũng cho biết, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi đã xử lý và chỉ đạo cụ thể tại Kết luận thanh tra.

Theo đó, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi giao Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường khẩn trương tham mưu UBND tỉnh sửa đổi, bổ sung, ban hành các văn bản thuộc thẩm quyền; Thực hiện các biện pháp khắc phục các sai phạm; Tổ chức thực hiện và xử lý trách nhiệm tổ chức, cá nhân có sai phạm.

Chủ tịch UBND thành phố Quảng Ngãi có trách nhiệm chỉ đạo UBND xã Tịnh An khắc phục ngay việc cập nhật, chỉnh lý biến động vào hồ sơ địa chính; khẩn trương xác lập thủ tục để cho thuê 156 thửa/10,46ha mà các hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng.

Đồng thời, đề ra giải pháp để đo đạc, xác lập hồ sơ đưa vào quản lý toàn bộ diện tích đất bãi bồi ven sông trong tổng diện tích đất bằng chưa sử dụng của toàn xã, trong đó có 13 thửa đất/42,435ha đất bãi bồi ven sông tại khu vực Đảo Ngọc.

Chủ tịch UBND thành phố Quảng Ngãi chủ trì, kiểm điểm trách nhiệm đối với Chủ tịch UBND xã, Phó Chủ tịch UBND xã phụ trách lĩnh vực và Công chức địa chính xã Tịnh An trong thời kỳ từ năm 2015 đến tháng 9/2022 về việc không kịp thời cập nhật, chỉnh lý biến động vào hồ sơ địa chính theo quy định và việc thống kê biến động đất ở, đất nông nghiệp, đất giao thông không đúng theo thực tế biến động từng thời điểm; chưa xác lập thủ tục để cho thuê 156 thửa/10,46ha đất công ích, đất nông nghiệp khác mà các hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng; chưa đề ra giải pháp để đo đạc, xác lập hồ sơ đưa vào quản lý 13 thửa đất/42,435ha đất bãi bồi ven sông tại khu vực Đảo Ngọc và các sai phạm khác đã được nêu rõ.

Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi cũng yêu cầu Giám đốc Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông tỉnh rà soát lại toàn bộ hồ sơ thu hồi đất, bồi thường cho 52 hộ tại 60 thửa đất ở theo đúng quy định của pháp luật; chủ động phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường, UBND thành phố Quảng Ngãi, UBND xã Tịnh An để thực hiện công tác bồi thường, GPMB thực hiện Dự án Đập dâng hạ lưu sông Trà Khúc đảm bảo đúng quy định pháp luật, không làm ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện Dự án.

Đối với trách nhiệm của tập thể và cá nhân là lãnh đạo Sở Tài nguyên và Môi trường, UBND thành phố có các sai phạm, khuyết điểm được nêu, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi giao Giám đốc Sở Nội vụ tham mưu Chủ tịch UBND tỉnh xem xét xử lý theo đúng quy định của pháp luật về chế độ trách nhiệm theo quy định tại Nghị định số 112/2020/NĐ- CP ngày 18/9/2020 của Chính phủ về xử lý kỷ luật cán bộ, công chức, viên chức và các quy định có liên quan.