Nhà ở xã hội: Sẽ có cuộc bứt phá mới

Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải và Bộ trưởng Bộ?Xây dựng Nguyễn Hồng Quân thăm các hộ gia đình tại KCC Ngô Thì Nhậm dành cho NTNT thuộc Q.Hà Đông,Hà Nội.

Chính sách thông thoáng

Nghị quyết 18 của Chính phủ đặt ra một số mục tiêu rất nhân văn, phấn đấu đến năm 2015, 60% số sinh viên, 50% số công nhân có nhà ở. Để cụ thể hoá Nghị quyết 18 cũng như tạo hành lang pháp lý cho các bên tham gia chương trình phát triển nhà ở xã hội, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành 3 quyết định. Quyết định 65 xác định nhà ở cho sinh viên sẽ do Nhà nước trực tiếp đầu tư. Quyết định 66 quy định về điều kiện ưu đãi cho các DN tham gia xây dựng nhà ở cho công nhân. Quyết định 67 thì quy định ưu đãi cho DN xây dựng nhà ở cho người thu nhập thấp.

Theo chính sách khuyến khích trên, DN tham gia xây nhà ở xã hội sẽ được miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với diện tích đất xây dựng nhà ở xã hội; được phép tăng mật độ xây dựng gấp 1,5 lần so với quy chuẩn về quy hoạch xây dựng; được áp dụng thuế suất VAT là 0% với các hợp đồng thuê, thuê mua nhà ở xã hội và các hợp đồng mua bán nhà ở xã hội; được miễn thuế thu nhập DN trong bốn năm kể từ khi có thu nhập. Mặt khác, DN tiếp tục được giảm 50% thuế thu nhập DN phải nộp trong chín năm tiếp theo; được áp dụng thuế suất thuế thu nhập DN 10% suốt thời gian còn lại của dự án... Các DN tham gia xây nhà ở xã hội còn được vay vốn ưu đãi hoặc bù lãi suất theo quy định; được vay Quỹ Phát triển nhà ở của địa phương, Quỹ Tiết kiệm nhà ở (sẽ hình thành trong tương lai) và các nguồn vốn vay ưu đãi khác; được Nhà nước bố trí các khu đất đã bồi thường, giải phóng mặt bằng, đã có hệ thống hạ tầng kết nối ngoài phạm vi dự án để triển khai xây dựng nhà ở xã hội hoặc nhà giá thấp...

Ngoài những ưu đãi chính trên, DN còn được các cơ quan chức năng của Bộ Xây dựng hỗ trợ các thủ tục hành chính như rút gọn quy trình thẩm định dự án, được chỉ định thầu, miễn phí thiết kế, khi triển khai dự án xây nhà ở xã hội… Bộ còn cam kết, DN tham gia xây nhà ở xã hội sau khi trừ các chi phí được đảm bảo lãi 10%. “Nhà nước rất tạo điều kiện để DN tham gia xây dựng nhà ở xã hội” -Thứ trưởng Nguyễn Trần Nam khẳng định.

“Trăm hoa đua nở”

Thứ trưởng Nguyễn Trần Nam cho biết, ngay khi ra đời, các chính sách về phát triển nhà ở cho đối tượng xã hội đã nhận được sự hưởng ứng của toàn xã hội, đặc biệt là từ phía chính quyền các địa phương và DN. Theo số liệu thống kê của Bộ Xây dựng, đã có khoảng 190 dự án nhà thu nhập thấp với số vốn gần 30 nghìn tỷ đồng được đăng ký với quy mô trên 7 triệu m2 nhà ở, tương đương 170 nghìn căn hộ. Trong đó, có khoảng 37 dự án đã được khởi công xây dựng với số vốn đầu tư 3.600 tỷ đồng, góp phần giải quyết chỗ ở cho khoảng 64 nghìn người. Các dự án nhà ở công nhân KCN cũng đã có 24 dự án được khởi công với số vốn đầu tư trên 2.600 tỷ đồng, khi hoàn thành sẽ góp phần giải quyết chỗ ở cho khoảng 125 nghìn lao động tại các KCN. Nhà ở dành cho sinh viên đã có 94 dự án được khởi công tại 28 tỉnh, thành với tổng số vốn trái phiếu Chính phủ 5.500 tỷ đồng. Sau khi hoàn thành, các dự án này sẽ đáp ứng chỗ ở cho 180 nghìn sinh viên trên cả nước...

Vấn đề xây dựng nhà ở xã hội thực sự trở nên sôi động trong cả nước trong năm 2010. Nhiều địa phương đã nỗ lực thúc đẩy tạo lập quỹ nhà cho người thu nhập thấp, công nhân lao động, học sinh, sinh viên như Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng, Bình Dương, Thanh Hóa... Riêng tại Hà Nội, các dự án nhà thu nhập thấp được khởi công đã có quy mô khoảng 25 nghìn căn hộ, trong đó một số dự án như Ngô Thì Nhậm, Việt Hưng đã bắt đầu bán nhà...

Theo ông Nguyễn Quốc Tuấn - Phó giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội, TP đã đưa mục tiêu phấn đấu đến năm 2015 đáp ứng 60% sinh viên có nhu cầu được thuê nhà trong KTX; 50% công nhân tại các KCN có nhu cầu được giải quyết nhà ở; cơ bản giải quyết chỗ ở cho người thu nhập thấp khu vực đô thị có nhu cầu bức xúc về nhà ở với khoảng 15.500 căn hộ, tương ứng với khoảng 1,5 triệu mét vuông. Tại TP.HCM, 8.300 căn nhà ở xã hội cũng đã được xây dựng, tương đương hơn 1,2 triệu mét vuông sàn, góp phần giải quyết khó khăn về nhà ở cho các đối tượng là CBCNV, sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp thuộc lực lượng vũ trang nhân dân… TP Đà Nẵng cũng đã triển khai xây dựng được 127 khối nhà chung cư, dự kiến bố trí 11.332 căn hộ, trong đó 66 khối nhà với 2.859 căn đã xây dựng xong và đưa vào sử dụng, còn 61 khối nhà với 8.473 căn hộ đang được khẩn trương thi công và hoàn tất hồ sơ để khởi công xây dựng.

Bài toán vốn và đất

Theo Thứ trưởng Nguyễn Trần Nam, khó khăn, thách thức đối với lĩnh vực này là không hề nhỏ. Vấn đề khó khăn nhất để triển khai các dự án hiện nay là thiếu vốn. Thực tế, đến thời điểm này, nhiều dự án nhà ở thu nhập thấp đã thực hiện gần xong phần thô mà chưa nhận được đồng vốn ưu đãi nào. Thủ tục rườm rà, thời gian thẩm định kéo dài với những quy định khắt khe về tài sản thế chấp, đảm bảo tín dụng… khiến nhiều DN chưa được vay vốn ưu đãi.

Một vấn đề nữa, theo phản ánh của ông Đặng Hoàng Huy - Tổng giám đốc Cty CP Bê tông Xuân Mai là các DN gặp nhiều khó khăn khi tiếp cận quỹ đất sạch để triển khai dự án. Ở các địa phương đất chật, người đông, tấc đất tấc vàng như Hà Nội và TP.HCM, việc tìm ra quỹ đất để phục vụ tái định cư cho các dự án trên địa bàn là rất khó. Khi không có đất, bài toán về nhà ở cho người thu nhập thấp trở nên khó khăn.

Để giải quyết vấn đề này, Thứ trưởng Nguyễn Trần Nam cho biết, thời gian tới Bộ Xây dựng sẽ yêu cầu các địa phương phải có quy hoạch rạch ròi, đâu là đất nhà ở thương mại, đâu là đất nhà ở xã hội và lệ phí phải thích đáng; có cơ chế khuyến khích chủ đầu tư các KCN chủ động bố trí quỹ đất sạch ngay tại các KCN để xây dựng nhà ở cho công nhân…

Thứ trưởng Nguyễn Trần Nam khẳng định, Bộ Xây dựng sẽ tiếp tục xây dựng và hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật thống nhất và cụ thể, nhằm giải quyết những bất cập. Đồng thời, Bộ sẽ tiếp tục nắm bắt tình hình để đề xuất với Chính phủ có chính sách phù hợp nhằm tạo điều kiện thuận lợi, khuyến khích các nhà đầu tư để tăng nguồn cung nhà ở xã hội, đáp ứng nhu cầu cho người dân