Thời kỳ mua nhà trên giấy đã qua rồi, người dùng có nhu cầu thật hiện nay chính là tầng lớp có vai trò định đoạt số mệnh của thị trường bất động sản. Do đó, tôi nghĩ chúng ta nên làm những người dùng thông minh góp phần điều chỉnh thị trường trở về đúng giá trị thật, không nên vội vàng trong nhu cầu mua, sở hữu nhà ở tại thời gian hiện tại.
Như nhiều chuyên gia đã phân tích (TS Alan Phan, GS Đặng Hùng Võ) giá nhà ở Việt Nam, (nhất là Hà Nội) ở thời điểm hiện tại dù đã giảm nhưng vẫn ở ngưỡng quá cao so với thế giới cũng như trong khu vực.
Hãy một lần sang Thái Lan, các bạn có thể thấy dân Thái có thu nhập gấp 4-5 lần dân Việt Nam, nhưng vật giá tại Bangkok (không chỉ bất động sản) thấp hơn Hà Nội tới 30-40%. Dân họ có của ăn của để mới tính tới chuyện mua nhà, còn ở hiện tại, dù đã giảm, việc cố bằng mọi cách để mua nhà tại Việt Nam theo tôi là không nên ngay cả có tiếp cận được nguồn vốn vay với lãi suất thấp, bởi giá trị 1m2 nhà tại Việt Nam về cơ bản vẫn còn quá cao.
Thực tế, chúng ta nên tách biệt nhu cầu về nhà ở và nhu cầu về sở hữu nhà ở. Người Việt từ lâu đời nay đều có tư duy an cư lạc nghiệp, tuy nhiên tư duy này giờ có lẽ không còn đúng nữa. Nếu bạn có nhu cầu về nhà ở, theo tôi, việc đi thuê nhà là hợp lý và kinh tế hơn cả.
Lấy đơn giản để so sánh: một căn hộ có giá bán 1,5 tỷ đồng hiện nay, có giá cho thuê chỉ tầm 3-4 triệu/tháng. Như vậy các bạn thuê 1 năm mới hết tầm 42 triệu, 10 năm là 420 triệu và 35 năm mới hết số tiền để mua nhà. Trong khi bạn hoàn toàn có thể đem 1,5 tỷ gửi tiết kiệm, chi phí thuê nhà còn giảm xuống còn một nửa.
Nhiều người sẽ không ủng hộ điều này với tư duy mua nhà là nhà của mình, tài sản để dành cho con cháu, có giá trị đầu tư... Tôi nghĩ suy nghĩ như vậy không còn phù hợp ở thời điểm hiện nay, vì sao? Bởi khi ai cũng coi bất động sản là một món hàng để đầu tư chính là một trong những nguyên nhân dẫn tới giá cả bất động sản tại Việt Nam (nhất là Hà Nội) cao ngất ngưởng như hiện nay.
Chúng ta mua nhà bất chấp giá cả quá ảo, bất chấp chất lượng công trình thi công tệ hại, bất chấp tiện ích đi kèm yếu kém và thiếu thốn... Chúng ta đã quá dễ tính. Thứ hai là việc giá trị bất động sản tại Việt Nam tăng quá nóng trong thời gian qua đã là tới ngưỡng, những ai mong muốn mua nhà vừa để ở, vừa để đầu tư (giá sau này còn cao hơn nữa) thì tôi nghĩ là hoàn toàn sai lầm.
Rất nhiều gia đình hiện nay nhịn ăn, nhịn mặc, nhịn tiêu chỉ vì tiết kiệm tiền mua nhà, điều này là không xấu, nhưng chỉ trừ khi sản phẩm chúng ta bỏ ra mua có giá trị, chất lượng xứng đáng với đồng tiền mà chúng ta bỏ ra. Với chất lượng thi công công trình như hiện nay tại Việt Nam, các chung cư mới đưa vào sử dụng 5 năm, đã thấy xuống cấp và có quá nhiều bất cập.
Một ví dụ cho điều này là giá cả và chất lượng bất động sản tại TP HCM đều tốt hơn Hà Nội nhiều lần, do tỷ lệ người đi thuê nhà tại TP HCM cao hơn hẳn Hà Nội, nhu cầu đầu cơ, đầu tư mua nhà không cao bằng Hà Nội, quy hoạch tốt hơn.
Việc đi thuê nhà, vừa kinh tế hơn, chủ động hơn, vừa giải quyết rất tốt cho những người có nhu cầu về nhà ở, không phải lo gánh nặng về vay mượn, nâng cao chất lượng cuộc sống. Theo tôi thấy, ở các nước phát triển, đa số người dân đều đi thuê nhà dù rất nhiều người có khả năng sở hữu nhà ở và dù giá cả bất động sản ở nước họ trên thu nhập thấp hơn tại Việt Nam rất nhiều.
Thời gian qua, chứng kiến sự giảm sút lao dốc của thị trường bất động sản, đối với tôi cũng như nhiều người có nhu cầu sở hữu nhà ở, đó là một tin mừng. Những gì hiện tại của thị trường là hê lụy của một quá trình dài phát triển bừa bãi và tăng giá quá ảo của các doanh nghiệp bất động sản và giới đầu cơ, sự quản lý yếu kém của cả các cơ quan nhà nước (cấp phép bừa bãi).
Các ngân hàng có nhiệm vụ điều tiết dòng tiền trong nền kinh tế cũng đã để dòng tiền chảy quá nhiều vào thị trường bất động sản trong một thời gian dài do ham lợi nhuận trước mắ. Họ cho vay bất động sản dễ dàng, trong khi doanh nghiệp sản xuất vốn tạo ra của cải vật chất thật cho nền kinh tế lại rất khó khăn để tiếp cận nguồn vốn.
Vì vậy việc cân nhắc và tính toán lại giữa nhu cầu nhà ở và sở hữu nhà ở của người tiêu dùng, sẽ giúp thanh lọc lại thị trường bất động sản, khiến thị trường điều tiết lại về giá, chất lượng công trình được nâng cao và cải thiện.