Ngân hàng Deutsche Bank cảnh báo một cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu sắp xuất hiện do lạm phát

Một khách hàng mua thịt tại cửa hàng Costco vào ngày 24/5/2021 ở Novato, California (Mỹ). Ảnh: Getty Image

Trong một dự báo nằm ngoài sự đồng thuận từ các nhà hoạch định chính sách và Phố Wall, Deutsche đã đưa ra một cảnh báo nghiêm khắc rằng việc tập trung vào kích cầu trong khi gạt bỏ lo ngại lạm phát sẽ chứng tỏ là một sai lầm nếu không phải trong ngắn hạn, sau đó là vào năm 2023 và xa hơn nữa.

Phân tích đặc biệt chỉ ra điểm nhấn vào Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) và chính sách mới của tổ chức này. Deutsche Bank cho rằng ý định của Fed không thắt chặt chính sách cho đến khi lạm phát tăng liên tục sẽ có tác động nghiêm trọng.

“Hậu quả của sự chậm trễ sẽ là sự gián đoạn hoạt động kinh tế và tài chính nhiều hơn so với trường hợp Fed hành động”, chuyên gia kinh tế trưởng của Deutsche, David Folkerts-Landau, và những người khác viết. “Đổi lại, điều này có thể tạo ra một cuộc suy thoái đáng kể và gây ra một chuỗi khó khăn tài chính trên toàn thế giới, đặc biệt là ở các thị trường mới nổi”.

Fed sẽ không tăng lãi suất hoặc cắt giảm chương trình mua tài sản của mình cho đến khi thấy “tiến bộ đáng kể hơn nữa” đối với các mục tiêu bao trùm.

Trong khi đó, các chỉ số như giá tiêu dùng và chỉ số giá chi tiêu cá nhân đều cao hơn mục tiêu lạm phát 2% của Fed. Các nhà hoạch định chính sách cho biết sự gia tăng lạm phát hiện tại chỉ là tạm thời và sẽ giảm bớt một khi sự gián đoạn nguồn cung và các tác động cơ bản từ những tháng đầu của cuộc khủng hoảng đại dịch Covid-19 giảm bớt.

Nhóm Deutsche không đồng ý và nói rằng kích thích tích cực và những thay đổi kinh tế cơ bản sẽ dẫn đến lạm phát mà Fed sẽ không chuẩn bị sẵn sàng để giải quyết.

“Có thể mất một năm nữa cho đến năm 2023, lạm phát sẽ bùng phát trở lại. Các ưu tiên của Fed đang chuyển sang các mục tiêu xã hội, việc bỏ qua lạm phát khiến các nền kinh tế toàn cầu đang ngồi trên một quả bom hẹn giờ”, Folkerts-Landau nói. "Các tác động có thể tàn phá, đặc biệt là đối với những người dễ bị tổn thương nhất trong xã hội”.

Trái lại, hầu hết những người ở Phố Wall lại đồng ý với quan điểm của Fed rằng áp lực lạm phát hiện tại chỉ là tạm thời. Jan Hatzius, nhà kinh tế trưởng tại Goldman Sachs, cho biết có “những lý do mạnh mẽ” để ủng hộ quan điểm này. Một trong những lý do mà ông trích dẫn là khả năng hết hạn trợ cấp thất nghiệp tăng cường sẽ khiến người lao động quay trở lại công việc của họ trong những tháng tới, giảm bớt áp lực về tiền lương.

Về áp lực giá nói chung, Hatzius nói rằng phần lớn mức tăng đột biến hiện nay đang được thúc đẩy bởi “vai trò chưa từng có của các yếu tố ngoại lai” sẽ giảm xuống và đưa mức trở lại gần mức bình thường.

Hatzius viết: “Tất cả những điều này cho thấy rằng các quan chức Fed có thể kiên định với kế hoạch của họ để thoát khỏi lập trường chính sách dễ dàng hiện tại”.

Đó sẽ là một sai lầm, theo quan điểm của Deutsche.

Quốc hội Mỹ đã thông qua hơn 5 nghìn tỷ USD kích thích liên quan đến đại dịch cho đến nay và Fed đã tăng gần gấp đôi bảng cân đối kế toán của mình, thông qua việc mua tài sản hàng tháng. Các biện pháp kích thích tiếp tục được đưa ra ngay cả khi nền kinh tế dự kiến ​​sẽ tăng trưởng với tốc độ khoảng 10% trong quý II và bức tranh việc làm đã tăng thêm trung bình 478.000 việc làm mỗi tháng vào năm 2021.

“Chưa bao giờ chúng ta thấy chính sách tài khóa và tiền tệ có sự phối hợp rộng rãi như vậy. Điều này sẽ tiếp tục khi sản lượng vượt quá tiềm năng”, Folkers-Landau nói. "Đây là lý do tại sao lần này khác với lạm phát”.

Nhóm Deutsche cho biết lạm phát sắp tới có thể giống với những gì từng diên ra của những năm 1970, một thập kỷ mà lạm phát trung bình gần 7% và ở mức hai con số vào nhiều thời điểm khác nhau. Giá thực phẩm và năng lượng tăng vọt cùng với việc chấm dứt kiểm soát giá đã giúp đẩy lạm phát tăng vọt trong thời đại đó.