Nên công nhận quyền sở hữu tư nhân đối với đất đai

Thực trạng của việc sở hữu toàn dân đối với đất đai và Nhà nước đại diện quyền sở hữu

Khi người dân chuyển quyền sử dụng đất cho người khác thì phải thực hiện thông qua cơ quan Nhà nước, gặp nhiều khó khăn khi việc chuyển nhượng diễn ra thêm 1 bước: người có đất giao lại đất cho Nhà nước khi không còn nhu cầu sử dụng và Nhà nước giao đất cho bên nhận chuyển nhượng. Chính vì vậy tạo thêm nhiêu khê, chi phí chuyển nhượng cao cho người dân. Do đó, người dân thường thực hiện chuyển nhượng quyền sử dụng đất cho người khác trên giấy tay vì sự thuận tiện. Đây cũng là công cụ dùng để lừa đảo việc mua bán đất đối với những người nhẹ dạ, khi việc mua bán chỉ diễn ra trên giấy mà không có sự xác minh của chính quyền.

Khi doanh nghiệp muốn thực hiện dự án cũng gặp nhiều khó khăn. Thay vì khi triển khai dự án họ có quyền giao dịch với người dân nắm đất trên cơ sở thuận mua vừa bán (sau khi xem xét quy hoạch tổng thể của Nhà nước), thì họ lại phải theo một thủ tục bất hợp lý: trước hết phải tìm địa điểm, tham khảo ý dân về giá đất, làm văn bản xin thuận địa điểm, được chấp nhận rồi mới lập dự án, rồi trình sở địa chính xin thu hồi đất, rồi duyệt giá đền bù..., cuối cùng mới họp dân công bố quy hoạch giải tỏa, đền bù. Nhiều trường hợp kéo dài lê thê hằng năm trời, đến khi công bố quy hoạch thì giá thị trường đã khác, dân không chịu nữa. Vậy là khiếu nại, tố cáo liên miên. Vậy “thị trường” tại sao không có thuận mua, vừa bán? Năm quyền luật định về đất đai(quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, thừa kế và thế chấp) có để làm gì?

Quy định sở hữu toàn dân đối với đất đai dễ khiến cho người dân mất đất và được đền bù với giá rẻ. Ảnh: nguồn Internet

Có trường hợp khi thực hiện dự án, doanh nghiệp xin phê duyệt quy hoạch dự án, bồi thường đất cho người dân với giá đất rẻ, và đóng tiền sử dụng đất (sau khi khấu trừ đi tiền đền bù cho người dân) dựa theo bảng giá đất rẻ hơn giá thị trường rất nhiều. Sau đó, doanh nghiệp bán sản phẩm bất động sản ra theo giá thị trường. Như vậy, doanh nghiệp hưởng được siêu lợi nhuận dựa vào chênh lệch của việc mua được đất rẻ sau đó bán ra với giá thị trường. Ở đây, người bị thiệt là người dân do nhận được giá đất đền bù rẻ, còn doanh nghiệp là người hưởng lợi do bán được sản phẩm với giá cao.

Sở hữu tư nhân đối với đất đai là một xu thế tất yếu trong điều kiện hiện nay

Theo Bộ trưởng Tài nguyên & Môi trường (TN&MT) Phạm Khôi Nguyên nhất trí về vấn đề sở hữu tư nhân về đất đai vì theo quy định sở hữu đất đai như hiện nay thì cực kỳ khó chế tài do thực chất đất đai là một đối tượng nhưng có hai chủ, một là Nhà nước hai là người dân nắm đất.

Cho đến ngày nay, quyền của người dân đối với đất đai đã gần như đã được mở gần hết, trừ quyền chuyển mục đích sử dụng. Nhưng người dân cũng dần xin chuyển mục đích sử dụng đất. Do đó, việc công nhận quyền sở hữu tư nhân đối với đất đai là xu hướng tất yếu.

Việc thực hiện sở hữu tư nhân đối với đất đai nhằm giải quyết những bất cập cho người dân và doanh nghiệp.

Khi người dân có quyền sở hữu trên mảnh đất của họ, họ có thể bán mảnh đất đó cho người khác một cách trực tiếp nhanh chóng và thuận tiện mà không cần thiết phải có sự cho phép của Nhà nước, mà chỉ cần sự xác minh việc đổi chủ sở hữu của Nhà nước.

Khi doanh nghiệp thực hiện dự án, doanh nghiệp không thể mua được đất với giá rẻ và sau đó bán ra theo giá thị trường. Bởi vì, nếu đất do người dân sở hữu thì doanh nghiệp tự thỏa thuận mua đất với dân với giá thị trường, nếu đất chưa có ai sở hữu thì Nhà nước thực hiện đấu giá công khai và đất sẽ thuộc về người trả giá cao nhất. Do đó, việc thực hiện dự án cũng được tiến hành nhanh hơn, và sẽ không còn tình trạng khiếu kiện diễn ra liên miên.

Nhiều ý kiến cho rằng công nhận quyền sở hữu tư nhân đối với đất đai sẽ dẫn đến đầu cơ đất trên quy mô lớn. Thực tế, tình trạng đầu cơ đất đã xãy ra từ khi việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất được Nhà nước công nhận. Do đó, có xảy ra tình trạng đầu cơ hay không thì còn phải tùy thuộc vào trình độ quản lý của cơ quan Nhà nước.

Tuy nhiên, quy định về sở hữu tư nhân đối với đất đai là một vấn đề lớn và khá mới đối với nước ta, sau hàng chục năm thực hiện quy định đất đai là sở hữu toàn dân. Do đó việc thực hiện sở hữu tư nhân đối với đất đai cần phải được bàn luận kỹ càng về phương thức thực hiện cũng như những điều khoản chi tiết.