Loạt “ông lớn” Vinaconex, Đèo Cả, Hòa Phát… đứng trước THỜI CƠ CHƯA TỪNG CÓ

Tăng trưởng đầu cư công đạt 18% so với cùng kỳ

Trong báo cáo cập nhật mới đây về ngành xây dựng, Chứng khoán MB (MBS) cho rằng đầu tư công sẽ là động lực tăng trưởng cho các doanh nghiệp xây dựng và vật liệu xây dựng trong thời gian tới.

Tính đến cuối năm 2024, nợ công/GDP của Việt Nam đạt mức 37% (thấp hơn mức trần nợ công 60% mà Quốc hội đưa ra). Hơn nữa, so với các quốc gia đang phát triển trong khu vực Asean như Thái Lan, Indonesia hay Malaysia, nợ công của Việt Nam hiện tại đang ở mức thấp hơn đáng kể 34% so với khoảng 50% của các quốc gia trong khu vực.

Năm 2025 là thời điểm cuối chu kỳ đầu tư công trung hạn 2021 - 2025

Với mục tiêu tăng trưởng GDP khoảng 8% đầy thách thức, MBS cho rằng đầu tư công có thể trở thành trụ cột quan trọng với ước tính đóng góp khoảng 1,1% cho tăng trưởng.

Bên cạnh đó, năm 2025 với thời điểm cuối chu kỳ đầu tư công trung hạn 2021 - 2025, nguồn vốn giải ngân sẽ được đẩy mạnh tương tự năm 2020, do đó mức tăng trưởng 18% so với cùng kỳ với tỷ lệ thực hiện đạt mức cao khoảng 90 - 95%.

MBS đánh giá những vướng mắc liên quan đến pháp lý đặc biệt là quy trình đền bù, giải phóng mặt bằng sẽ phần nào được giải quyết nhờ Luật Đầu tư công (sửa đổi) khi những điểm mới có thể giảm bớt thủ tục pháp lý và đẩy nhanh quá trình triển khai dự án.

Đối với vấn đề thiếu vật liệu xây dựng như cát, đá xây dựng, một số biện pháp khắc phục đã được thông qua như sử dụng cát biển thay thế cát sông hay cấp phép cho các mỏ mới hoạt động và điều này góp phần giải quyết vấn đề thiếu nguyên vật liệu hiện nay.

Các dự án trọng điểm tạo động lực cho giải ngân

MBS dự báo năm 2025 dự kiến trở thành trọng điểm của ngành đầu tư công với nguồn vốn giải ngân có thể tăng trưởng 18% so với cùng kỳ.

Các dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam

Theo MBS, các dự án lớn có kế hoạch hoàn thành trong năm 2025 sẽ là động lực chính thúc đẩy giải ngân đầu tư công, bao gồm:

• Cao tốc Bắc - Nam
• Sân bay Long Thành (giai đoạn 1)
• Đường Vành đai 4 TP.HCM
• Nâng cấp đường Vành đai 3 TP.HCM

Các tuyến cao tốc liên kết khu vực kinh tế trọng điểm, như Hữu Nghị - Chi Lăng, TP.HCM - Trung Lương - Mỹ Thuận

Sau năm 2027, những siêu dự án như đường sắt cao tốc Bắc - Nam, tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng cũng được kỳ vọng khởi công, mở ra giai đoạn tăng trưởng tiếp theo cho ngành xây dựng.

Các dự án đầu tư công giai đoạn 2024 - 2030

Đơn vị này đánh giá, đẩy mạnh giải ngân đầu tư công nhằm nâng cao hạ tầng giao thông tại các địa phương với mục tiêu thúc đẩy tăng trưởng ngành logistic trong bối cảnh nguồn vốn FDI dự kiến tiếp tục tăng trưởng 8% vào năm 2025. Bên cạnh đó, thúc đẩy đầu tư hạ tầng dự kiến tác động tích cực tới các ngành cung cấp nguyên vật liệu cho quá trình xây dựng như đá xây dựng, cát và thép.

Trong bối cảnh này, hàng loạt doanh nghiệp trong ngành xây dựng và vật liệu xây dựng đang có cơ hội tăng trưởng mạnh.

Doanh nghiệp xây dựng “đón sóng” đầu tư công

Trong năm 2025, với kỳ vọng giải ngân đầu tư công dự kiến tăng trưởng mạnh với mục tiêu trở thành trụ cột thúc đẩy GDP, các doanh nghiệp xây dựng các dự án đầu tư có thể được hưởng lợi đặc biệt với những doanh nghiệp trúng thầu tại các dự án trọng điểm về đích trong năm 2025 như cao tốc Bắc - Nam hay sân bay Long Thành.

Với nhóm ngành xây dựng, MBS nhận định việc thúc đẩy tiến độ tại các dự án trọng điểm có thể tác động tích cực tới các doanh nghiệp xây lắp khi các công ty có thể đẩy nhanh tiến độ hoàn thành dự án và ghi nhận doanh thu.

Bên cạnh đó, chiến lược triển khai thêm 1 số cao tốc kết nối các khu vực phát triển kinh tế trong giai đoạn 2025 - 2028 như Hữu Nghị - Chi Lăng hay mở rộng các tuyến cao tốc như TP.HCM - Trung Lương - Mỹ Thuận có thể tạo điều kiện thuận lợi tăng trưởng backlog đối với các doanh nghiệp.

Đối với các doanh nghiệp xây dựng niêm yết, MBS đánh giá cao các doanh nghiệp có kinh nghiệm triển khai và backlog xây dựng lớn nhằm hưởng lợi tại các dự án trọng điểm, bên cạnh đó, kinh nghiệm triển khai có thể tác động tích cực trong quá trình đấu thầu để tăng trưởng backlog.

Trong đó, Tổng CTCP Xuất nhập khẩu và Xây dựng Việt Nam (Vinaconex - Mã: VCG) được dự báo sẽ hưởng lợi trong bối cảnh 70% backlog xây dựng của doanh nghiệp đến từ các dự án đầu tư công trọng điểm trong năm 2025 như Nhà ga T3 - sân bay Long Thành hay các dự án thành phần của cao tốc Bắc - Nam.

Ngoài Vinaconex, các doanh nghiệp như Cienco 4, Đèo Cả, Coteccons cũng được kỳ vọng hưởng lợi từ các dự án hạ tầng giao thông.

Doanh nghiệp cung cấp vật liệu xây dựng hưởng lợi

Cùng với nhóm xây dựng, các doanh nghiệp cung cấp nguyên vật liệu như đá xây dựng, thép cũng được dự báo tăng trưởng mạnh mẽ.

Tỷ trọng nguyên vật liệu trong chi phí xây dựng

Theo thống kê của Bộ Xây dựng, tỷ trọng các nguyên vật liệu chiếm khoảng 70% trên tổng chi phí triển khai dự án đối với các dự án đầu tư công như cầu, đường…Trong đó, các vật liệu chiếm tỷ trọng cao bao gồm cát, đá xây dựng (20%), thép xây dựng (25%) hay nhựa đường (15%).

Đối với thép xây dựng, trong bối cảnh tiêu thụ thép xây dựng dự kiến tăng trưởng mạnh mẽ trong năm nay nhờ 2 động lực tăng trưởng chính đến từ nguồn cung bất động sản tăng 25% và giải ngân đầu tư công tăng 14%. Dự báo giá thép có thể cải thiện khoảng 7% trong năm 2025 nhờ áp lực đến từ thép Trung Quốc hạ nhiệt.

Với thị phần thép xây dựng lớn nhất, MBS cho rằng Hòa Phát (Mã: HPG) sẽ là doanh nghiệp được hưởng lợi nhờ xu hướng này.

Đối với nhu cầu cát, đá xây dựng tăng trưởng khoảng 7% so với cùng kỳ trong năm 2025, MBS đánh giá cao các doanh nghiệp có mỏ đá còn nhiều trữ lượng và vị trí nằm gần các dự án trọng điểm sẽ có lợi thế cạnh tranh do chi phí thấp.

Theo đó, với việc đẩy nhanh tiến độ tại các dự án trọng điểm phía Nam như đường Vành đai 3 TP.HCM, sân bay Long Thành hay cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu… các mỏ đá có vị trí thuận lợi như cụm mỏ Tân Cang (Mã: DHA), Tân Mỹ (Mã: KSB) và Thạnh Phú - Thiện Tân (Mã: VLB) có thể được hưởng lợi nhờ xu hướng này.

Với ngành xi măng, MBS dự báo nhu cầu sẽ cải thiện mạnh mẽ trong bối cảnh các dự án giao thông được đẩy nhanh tiến độ. Cùng với đó, đã có đề xuất về việc xây dựng cầu cạn thay cho nền đường trong bối cảnh nguồn cung cát tại khu vực phía Nam chưa có dấu hiệu phục hồi. Bộ Xây dựng cũng đề xuất giảm thuế xuất khẩu đối với các doanh nghiệp xi măng và Thủ tướng đã giao Bộ Tài chính xem xét.

Trong trường hợp được triển khai, 2 đề xuất trên có thể tác động tích cực tới sản lượng tiêu thụ xi măng năm 2025. Do đó, MBS đánh giá Xi măng Vicem Hà Tiên (Mã: HT1) với lợi thế là doanh nghiệp đầu ngành và mạng lưới phân phối rộng tại khu vực phía Nam sẽ được hưởng lợi.

Đối với nhựa đường, trong giai đoạn 2025 - 2030, nhu cầu nhựa đường có thể đạt mức tăng trưởng kép khoảng 8%, nhờ chiến lược hoàn thành 5.000km cao tốc của Chính phủ. Đặc biệt tại khu vực phía Nam với các dự án đang được đẩy nhanh tiến độ như Trung Lương - Mỹ Thuận hay TP.HCM - Cần Thơ. Do đó, Tổng Công ty Hóa dầu Petrolimex (Mã: PLC) có thể hưởng lợi nhờ xu hướng này.

Với việc đầu tư công tăng tốc mạnh mẽ, các doanh nghiệp xây dựng, vật liệu xây dựng đang đứng trước một chu kỳ tăng trưởng mạnh mẽ chưa từng có.