Hãy tỉnh táo trước tin đồn

Những tin đồn thất thiệt…

Mới đây nhất, thảm họa động đất, sóng thần và dẫn đến sự cố nổ nhà máy điện hạt nhân Fukushima Daiichi tại Nhật Bản đang thu hút sự quan tâm của cả thế giới, trong đó có Việt Nam. Bên cạnh sự cảm thông và lòng mong muốn của đại bộ phận người dân Việt Nam muốn đóng góp thiết thực để chia sẻ phần nào khó khăn cho đất nước “hoa anh đào” đang trong cơn hoạn nạn, rất tiếc lại xuất hiện những thông tin không có cơ sở khoa học về việc bụi phóng xạ đã ảnh hưởng đến Việt Nam và các nước trong khu vực ASEAN, gây hoang mang dư luận.

Bất cứ thứ gì có thể thu hút sự đầu tư của công chúng, đặc biệt là xăng dầu, vàng, bất động sản, chứng khoán… đều có thể trở thành đề tài đồn thổi, được giới đầu cơ lợi dụng để tung tin thất thiệt nhằm trục lợi

Mấy ngày qua, nhiều người liên tục nhận những tin nhắn qua điện thoại di động (tiếng Anh có, tiếng Việt có và đề nghị người nhận chuyển tiếp tin đến nhiều người khác), đều có nội dung là bụi phóng xạ, mưa axít đã xuất hiện, mọi người nên tránh đi ra đường trong 24 giờ đầu tiên, đóng chặt các cửa trong nhà, nếu ra đường gặp mưa thì phải che kín người, không để nước mưa dính vào người hay đầu tóc…

Tổ chức Y tế thế giới WHO đã khẳng định chưa có dấu hiệu về việc phóng xạ ở Nhật Bản lan ra các nước, kêu gọi mọi người bình tĩnh và không nên lan truyền tin đồn. Tại Việt Nam, ngày 16/3, các cơ quan chức năng đã tổ chức họp báo và khẳng định đến thời điểm này, các trạm quan trắc thường xuyên lấy mẫu đo đạc, ghi nhận mật độ phóng xạ trong không khí đều báo cáo là chưa có gì đột biến.

Theo GS-TS Vương Hữu Tấn (Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử) thì thông tin cho rằng đã có mưa axít và nguyên nhân là do sự cố nhà máy điện hạt nhân tại Nhật Bản là hoàn toàn không đúng. Về nguyên tắc, nhà máy điện hạt nhân không thể gây ra mưa axít mà loại mưa này chủ yếu xuất phát từ các nhà máy nhiệt điện chạy bằng than.

Nhớ lại thời gian qua đã có những tin đồn đặc thù về các lĩnh vực kinh tế có mục tiêu đầu cơ hoặc phá hoại, làm lao đao các doanh nghiệp, thậm chí có thể làm xã hội nghi ngờ về hiệu quả của chính sách quản lý nhà nước, gây thiệt hại về kinh tế, làm giảm uy tín của quốc gia.

Ví như năm 2009 sau khi xuất hiện tin đồn các công ty lương thực nhà nước không dự trữ gạo cho thị trường nên nguồn gạo sẽ bị thiếu hụt, một số điểm kinh doanh gạo đã tự ý tăng giá gây nên cơn sốt giá gạo. Cuối năm qua tin đồn “ăn cá kèo bị ung thư” xuất phát từ một số bà nội trợ rồi lan rộng khắp tỉnh Bạc Liêu, lan sang các tỉnh, thành lân cận khiến mặt hàng cá kèo ế ẩm. ..

Gần đây thì có tin đồn nào là lệ phí hộ chiếu tăng, nào là Ngân hàng Nhà nước phát hành tờ tiền mệnh giá một triệu đồng… Bất cứ thứ gì có thể thu hút sự đầu tư của công chúng, đặc biệt là xăng dầu, vàng, bất động sản, chứng khoán… đều có thể trở thành đề tài đồn thổi, được giới đầu cơ lợi dụng để tung tin thất thiệt nhằm trục lợi.

Trước những tin đồn thất thiệt như vậy, các cơ quan chức năng đã lên tiếng bác bỏ; đồng thời đưa ra nguồn tin chính thống, nhằm ổn định tinh thần cho mọi người.

Mới đây, cơ quan chức năng đã xác định tác giả của tin đồn “NHNN phát hành tiền mệnh giá 1 triệu đồng” là một thanh niên quê Nghệ An, thường trú tại quận Đống Đa, TP Hà Nội, đang làm việc tại một công ty trách nhiệm hữu hạn, thường xuyên tham gia các diễn đàn, trang web về kinh tế và chứng khoán đã tung tin đồn nhằm gây tâm lý hoang mang cho người cầm cổ phiếu và trục lợi.

Hành vi tung tin thất thiệt để trục lợi, gây rối loạn trật tự xã hội, làm ảnh hưởng xấu đến nền kinh tế - xã hội thì dĩ nhiên là phải bị xử lý, nhẹ thì là biện pháp hành chính, nặng thì xử lý hình sự.

Cùng với việc xử lý nghiêm những kẻ tung tin đồn thất thiệt, để loại bỏ tin đồn hiệu quả nhất thì việc tạo nguồn thông tin chính thống chính xác, bảo đảm sự minh bạch là giải pháp hàng đầu loại bỏ cơ hội phát sinh tin đồn.

Các tổ chức, cơ quan cần cung cấp thông tin chính xác, khách quan nhằm bảo đảm cho nhân dân biết được bản chất, hiện tượng và diễn biến vấn đề. Thông tin chính thống cần được các cơ quan chức năng đưa ra sớm, dựa trên sự dự báo chính xác những vấn đề có thể nảy sinh trong dư luận xã hội và trong quá trình vận hành nền kinh tế.

Khi thông tin chính thống thỏa mãn nhu cầu cần được thông tin, bảo đảm quyền được thông tin của đa số, bảo đảm tính chính xác, khoa học thì chắc chắn cơ hội tung tin thất thiệt sẽ bị xóa tận gốc.

Còn người dân, cần trang bị những kiến thức nhất định về mọi mặt của đời sống, bình tĩnh trước những thông tin thất thiệt, tránh hành động vội vàng gây những hậu quả đáng tiếc cho bản thân và cộng đồng xã hội.