Hàng trăm tỷ USD thuế quan đứng trước nguy cơ bị hủy, ông Trump tăng tốc kháng cáo lên Tòa án Tối cao Mỹ

Tổng thống Mỹ Donald Trump ra hiệu trong một cuộc họp Nội các tại Nhà Trắng, Washington D.C., ngày 26/8/2025. Ảnh: Reuters

Động thái này diễn ra chỉ 5 ngày sau khi Tòa phúc thẩm Liên bang khu vực (Federal Circuit), với tỷ lệ biểu quyết 7-4, kết luận ông Trump đã vượt quá thẩm quyền khi áp thuế nhập khẩu cao đối với hầu như tất cả các quốc gia. Quyết định này làm lung lay nền tảng cốt lõi trong chính sách thương mại mà ông Trump theo đuổi.

Theo hồ sơ được NBC News dẫn lại từ phía nguyên đơn, ông Trump mong muốn Tòa án Tối cao tổ chức tranh luận ngay trong tháng 11 tới và sớm đưa ra phán quyết về tính hợp pháp của các mức thuế. Thông thường, quá trình này có thể kéo dài tới mùa hè năm sau.

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent, trong văn bản đính kèm yêu cầu, cho rằng phán quyết của tòa phúc thẩm “làm suy yếu nghiêm trọng khả năng của Tổng thống trong việc tiến hành ngoại giao thực tế và bảo vệ an ninh quốc gia cũng như kinh tế Mỹ”.

Ngoài ra, phía ông Trump cảnh báo rằng nếu kéo dài tới tháng 6/2026 mới có kết quả, thì có thể đã thu về từ 750 tỷ đến 1.000 tỷ USD thuế quan, và việc hủy bỏ sẽ gây xáo trộn lớn cho nền kinh tế.

Ông Trump trước đó đã viện dẫn Đạo luật Quyền hạn Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế (IEEPA) để áp thuế, coi thâm hụt thương mại của Mỹ với các nước là tình trạng khẩn cấp quốc gia.

Tuy nhiên, tòa phúc thẩm khẳng định: “Thuế quan là quyền hạn cốt lõi của Quốc hội, không thuộc thẩm quyền của Tổng thống”.

Phán quyết tạm thời bị hoãn hiệu lực đến ngày 14/10, tạo cơ hội cho ông Trump kháng cáo và Tòa án Tối cao có thể xem xét đình chỉ vô thời hạn cho đến khi vụ việc được giải quyết.

Về phía các nguyên đơn, ông Jeffrey Schwab – luật sư cao cấp của Trung tâm Công lý Tự do (Liberty Justice Center), đơn vị đại diện khởi kiện – nhấn mạnh: “Cả hai cấp tòa liên bang đã đồng ý rằng IEEPA không trao cho Tổng thống quyền áp thuế vô hạn định. Chúng tôi tin tưởng lập luận pháp lý chống lại các mức thuế gọi là ‘Ngày Giải phóng’ sẽ giành thắng lợi”.

Ông Schwab cũng cho rằng các mức thuế này “gây tổn hại nghiêm trọng đến các doanh nghiệp nhỏ và đe dọa sự tồn tại của họ”, đồng thời kêu gọi một giải pháp nhanh chóng cho khách hàng của mình.