Giải nén, giảm tải cho các đô thị lớn vùng Đông Nam Bộ, đẩy mạnh hạ tầng giao thông cho các đô thị vệ tinh

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng đưa ra các giải pháp để phát triển vùng Đông Nam Bộ

Phát biểu tại Hội nghị Hội đồng điều phối vùng Đông Nam Bộ, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng đã báo cáo về kế hoạch triển khai hoạt động Hội đồng điều phối vùng Đông Nam Bộ 6 tháng cuối năm 2023.

Bộ trưởng trích dẫn, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 81 về Quy hoạch tổng thể quốc gia, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt nhiệm vụ Quy hoạch vùng Đông Nam Bộ thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Hội nghị là cơ hội để cùng nhau thảo luận, bàn bạc và xây dựng Quy hoạch vùng thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 với tư duy chiến lược, tầm nhìn dài hạn, bảo đảm tính liên kết, đồng bộ, thống nhất, hiệu quả và bền vững.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề nghị các thành viên Hội đồng vùng và đại biểu tập trung thảo luận 10 giải pháp để tạo không gian rộng lớn, thống nhất cho vùng Đông Nam Bộ:

Thứ 1, tập trung thảo luận và đề xuất các cơ chế, chính sách phát triển đồng bộ hệ thống hạ tầng kinh tế - xã hội của vùng, đặc biệt là hạ tầng giao thông.

Theo Bộ trưởng, vừa qua, các cơ quan đã triển khai rất tốt sự điều phối để thực hiện các dự án: Vành đai 3 TP.HCM, cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu. Sắp tới tiếp tục triển khai Dự án đường Vành đai 4, cao tốc TP.HCM - Mộc Bài, TP.HCM - Chơn Thành, Chơn Thành - Gia Nghĩa. Tập trung triển khai hoàn thành sân bay Long Thành để có thể đưa vào khai thác theo đúng tiến độ và phát triển đồng bộ các ngành công nghiệp, dịch vụ liên quan để hình thành một nền kinh tế xung quanh đô thị sân bay này.

Trong tương lai, TP.HCM cũng cần phối hợp với các địa phương phát triển các tuyến đường sắt đô thị kết nối với các địa phương trong vùng nhất là nghiên cứu phát triển ngay đường sắt nhẹ kết nối sân bay Long Thành – Thủ Thiêm hay là Biên Hòa - Vũng Tàu.

Đối với các dự án đầu tư liên quan đến 2 địa phương thì các địa phương cần chủ động bàn bạc, sớm thống nhất phương án thực hiện, trường hợp không thống nhất được, đề nghị đưa ra Hội đồng vùng thảo luận, có ý kiến.

Thứ 2, cần giải nén, giảm tải cho các đô thị lớn cùng với việc đẩy mạnh hạ tầng giao thông và phương tiện công cộng, thúc đẩy phát triển các đô thị vệ tinh, giảm số lượng xe gắn máy cùng với cơ chế hỗ trợ đủ mạnh để vừa giảm ùn tắc giao thông vừa cải thiện môi trường không khí tại các đô thị lớn.

Hiện nay mật độ dân số ở TP.HCM là 4.292 người/km2 (trong khi Hà Nội chỉ là 2.398 người/km2, vùng Đông Nam Bộ là 795 người/km2, trung bình cả nước là 320 người/km2), dẫn tới chất lượng môi trường sống của dân cư đô thị thấp.

Cần nghiên cứu có cơ chế khuyến khích phát triển và kết nối khai thác hiệu quả không gian và các hạ tầng ngầm tại các đô thị đặc biệt để mở rộng không gian phát triển, tạo thêm nguồn lực cho đầu tư phát triển, đóng góp lớn hơn cho tăng trưởng.

Nghiên cứu phương án giải nén, giảm tải cho các đô thị lớn, đẩy mạnh hạ tầng giao thông, thúc đẩy phát triển các đô thị vệ tinh (ảnh minh họa)

Thứ 3, điều phối phát triển hệ thống logistics gắn với cảng biển, hàng không quốc tế Long Thành và các cảng để giải quyết hài hòa bài toán giữa cảng Cát Lái, cảng Cái Mép – Thị Vải, cảng trung chuyển Cần Giờ.

Thứ 4, TP.HCM đi đầu thu hút đầu tư các dự án có giá trị gia tăng cao, sử dụng tiết kiệm năng lượng và đất đai. Đối với dự án sử dụng nhiều đất, dự án thâm dụng lao động cần nhường cho các địa phương lân cận còn nhiều quỹ đất, dồi dào lao động. Đối với các khu công nghiệp, khu chế xuất khi hết thời hạn sử dụng đất, không còn phù hợp với quy hoạch thì cần sớm nghiên cứu chuyển đổi chức năng và di dời ra khỏi thành phố.

Thứ 5, đảm bảo an ninh nguồn nước, bảo vệ nguồn nước và xử lý ô nhiễm nguồn nước.

Thứ 6, nghiên cứu đề xuất các cơ chế đặc thù của vùng Đông Nam Bộ, trong đó, nghiên cứu đề xuất cơ chế chính sách đặc thù để phát triển thành công Trung tâm tài chính quốc tế TP.HCM.

Thứ 7, nghiên cứu hình thành Quỹ phát triển hạ tầng vùng, huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực trên cơ sở đầu tư công dẫn dắt, kích hoạt nguồn lực ngoài nhà nước nhằm phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế của vùng. Ưu tiên nguồn ngân sách Trung ương từ nguồn dự phòng, tăng thu để đầu tư các dự án cấp bách liên vùng.

Thứ 8, thảo luận các danh mục dự án quan trọng, liên vùng để chuẩn bị cho giai đoạn đầu tư trung hạn giai đoạn 2026 – 2030.

Thứ 9, cần nghiên cứu xây dựng, hoàn thiện và chia sẻ hệ thống cơ sở dữ liệu chung về các tỉnh, thành phố thuộc vùng nhất là về lĩnh vực đất đai, đầu tư, chỉ số phát triển kinh tế xã hội để phục vụ công tác điều phối các hoạt động liên kết vùng hiệu quả, chính xác, kịp thời.

Thứ 10, tập trung đào tạo, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng đòi hỏi thực tiễn.