GDP của châu Phi có thể tăng mạnh nhờ AI

Báo cáo được thực hiện bởi Công ty tư vấn Bazara Tech ước tính việc triển khai toàn diện AI có thể giúp GDP của châu Phi tăng thêm 1.000 tỷ USD vào năm 2035. Con số này sẽ chiếm gần 1/3 sản lượng kinh tế hiện tại của lục địa đen. Tiềm năng này là nhờ vào năng lực kỹ thuật số đang mở rộng của châu Phi, lợi thế về nhân khẩu học và các cuộc cải cách đang diễn ra trong các lĩnh vực trọng điểm.

Tác động kinh tế của AI dự kiến tập trung vào một số ít lĩnh vực như: nông nghiệp (20%), bán buôn và bán lẻ (14%), sản xuất và công nghiệp (9%), tài chính và tài chính toàn diện (8%), y tế và khoa học đời sống (7%). Các lĩnh vực này được dự báo sẽ chiếm 58% tổng lợi ích do AI mang lại, tương đương khoảng 580 tỷ USD vào năm 2035.

Năng lực kỹ thuật số đang mở rộng tại châu Phi Ảnh: AfDB

Ông Nicholas Williams, Giám đốc bộ phận vận hành công nghệ thông tin tại AfDB, cho biết: “Chúng tôi đã xác định các lĩnh vực cần tập trung triển khai ban đầu. Ngân hàng sẵn sàng giải ngân vốn đầu tư hỗ trợ. Chúng tôi kỳ vọng khu vực tư nhân và chính phủ sẽ sử dụng khoản đầu tư này để đạt được những lợi ích về năng suất đã được xác định và tạo ra những việc làm chất lượng”.

Khả năng hiện thực hóa những lợi ích này của châu Phi phụ thuộc vào 5 yếu tố liên kết với nhau: dữ liệu, cơ sở hạ tầng điện toán, kỹ năng, lòng tin và vốn. Dữ liệu đáng tin cậy và có khả năng tương tác được xác định là nền tảng cho những hiểu biết từ AI, trong khi cơ sở hạ tầng điện toán có khả năng mở rộng là cần thiết để triển khai các giải pháp một cách hiệu quả.

Việc phát triển và duy trì các hệ thống AI đòi hỏi lực lượng lao động lành nghề và lòng tin, được hỗ trợ bởi các khuôn khổ quản trị và pháp lý, là yếu tố thiết yếu cho việc áp dụng. Đầu tư vốn đầy đủ cũng cần thiết để giảm thiểu rủi ro và đẩy nhanh tốc độ đổi mới. Những yếu tố hỗ trợ này được kỳ vọng sẽ tạo ra một chu kỳ tăng trưởng tự củng cố dựa trên AI.

Hiện châu Phi được đánh giá là một trong những khu vực có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất về số hóa nông nghiệp (D4Ag). Các dịch vụ tư vấn nông nghiệp qua AI, tổng đài và tin nhắn SMS giúp tăng khoảng 20% năng suất, trong khi các nền tảng kết nối thị trường có thể nâng mức tăng năng suất lên tới 70%. Dịch vụ tài chính số cũng cải thiện đáng kể khả năng tiếp cận tín dụng cho nông dân.

Đáng chú ý, những người dưới 35 tuổi chiếm hơn 70% số người dùng D4Ag, phản ánh tiềm năng lớn trong việc tạo việc làm mới. Quy mô thị trường D4Ag ước tính hiện đạt khoảng 2,7 tỷ USD. Nhiều chính phủ châu Phi đang thúc đẩy khung chính sách hỗ trợ chuyển đổi số trong nông nghiệp, trong đó có Chiến lược chuyển đổi số của Liên minh châu Phi và Lộ trình Nông nghiệp số.

Báo cáo của AfDB cũng đề xuất một lộ trình 3 giai đoạn cho sự sẵn sàng của AI ở châu Phi: giai đoạn khởi động từ năm 2025-2027, giai đoạn củng cố từ năm 2028-2031 và giai đoạn mở rộng từ năm 2032-2035. Ông Ousmane Fall, Giám đốc phát triển công nghiệp và thương mại tại AfDC, nhận định: “Việc đạt được các cột mốc quan trọng vào năm 2026 sẽ thúc đẩy đà phát triển AI của châu Phi”.