Một loạt các quả đồi xanh - từng là rừng phòng hộ - nằm trên khắp thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh hiện gần như đã thuộc về các dự án phát triển kinh tế, mà chủ yếu là bất động sản. Vì mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, việc chuyển đổi sử dụng các khu đồi trên, trong chừng mực nào đó, là cần thiết, nhưng do công tác quy hoạch và sự quản lý yếu kém, sự đánh đổi ấy là quá đắt, trong khi mục tiêu kinh tế chưa đạt được bởi phần lớn các dự án đều dang dở hoặc chậm tiến độ.
Nhiều quả đồi lớn ở Hạ Long bị “xẻ thịt” như thế này để thực hiện các dự án bất động sản. Ảnh: N.H
Đổi rừng xanh lấy thảm họa
Trận mưa lũ chưa từng có vừa qua đã gây thiệt hại nặng nề về người và tài sản cho TP.Hạ Long, với 14 người chết, trong đó phần lớn bị đất đá từ trên đồi vùi lấp. Đổ lỗi cho mưa lũ lịch sử, có thể đúng ở mặt mức độ thiệt hại nhưng về việc đất cát vùi lấp nhà dân, gây thương vong và gây úng ngập cục bộ là chuyện muôn năm cũ.
Trận mưa lớn tháng 8.2008 cuốn theo hàng trăm mét khối đất đá từ dự án Khu đô thị mới Đồi Chè, phường Cao Xanh đổ ập xuống nhà dân, làm 1 người chết. Tháng 8.2010, mưa lớn cuốn theo đất đá từ trên dự án đường nối phường, tại phường Hồng Hải, đánh sập một ngôi nhà, khiến hai mẹ con đang ngủ bị thiệt mạng. Chuyện đất đá, nước từ trên các dự án tràn hoặc đổ ùng ục vào nhà dân là chuyện bình thường trong mỗi trận mưa lớn. Lý do những quả đồi xanh trên khắp thành phố Hạ Long hoặc bị cạo trọc, hoặc bị cắt, “xẻ thịt” để thực hiện các dự án bất động sản. “Những cánh rừng, thảm thực vật trên đồi bị cắt hạ thì khác gì người lính ra trận nhưng cởi bỏ áo giáp. Chưa kể, đồi nào cũng bị đào bới, xẻ, vạc vào chân để làm công trình, khiến đồi bị thay đổi kết cấu, yếu đi rất nhiều. Sạt lở là chuyện đương nhiên.” - ông Nguyễn Văn Hà, phường Bãi Cháy, bức xúc.
Những quả đồi ấy từng là nơi dựa, che chở cho dân thì giờ đây nỗi ám ảnh, mối đe dọa kinh hoàng mỗi khi mưa đến.
Theo các chuyên gia quy hoạch, rất nhiều dự án không làm theo đúng quy trình, quy hoạch về cắt cốt, cắt tầng…, cùng với việc tiến độ thực hiện rất chậm (dự án nhanh nhất cũng chậm 7 năm so với cam kết) đã khiến Hạ Long vừa mất quỹ đất lớn, vừa mất rừng và đẩy người dân vào thế luôn bị tử thần rình rập. Chưa kể, mỗi trận mưa lớn, đất đá không chỉ trùm lên nhà dân, mà có bồi lấp tất cả hệ thống thoát nước của thành phố, vốn đã được quy hoạch rất yếu kém, khiến thành phố biển cứ mưa là ngập.
Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Ninh, tính từ năm 2007 đến nay, riêng TP. Hạ Long đã mất đi trên 1.800ha rừng phòng hộ, mà phần lớn nằm trên những quả đồi chạy dọc QL 18 - giữa trung tâm thành phố. Mục đích chính của việc xóa bỏ đi số lượng rừng quý giá trên là để dành đất cho các dự án bất động sản.
Tiền mất, tật mang
Tuy nhiên, việc hy sinh hàng ngàn hécta rừng để phát triển kinh tế xã hội đã không như mong đợi, bởi chưa một dự án nào trong tổng số hàng chục dự án hoàn thành. Nhiều dự án, sau hơn 10 năm triển khai, đến nay vẫn là những khu đồi trơ trọi, đất đá cày tung, dù được gia hạn nhiều lần, thậm chí đổi chủ đầu tư.
Vì lẽ đó, hầu hết các chủ đầu tư đến nay vẫn chưa thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính đối với Nhà nước. Chính quyền địa phương đã có nhiều “trát” hối thúc tiến độ thực hiện dự án và… đòi nợ các nhà đầu tư, nhưng không thành công, bởi hầu hết đều là những nhà đầu tư nhỏ, kinh doanh theo kiểu “mỡ nó rán nó”. Rất nhiều lý do đằng sau sự thất bại này, trong đó phải kể đến thị trường bất động sản của Hạ Long, vì “chẳng ai dại lên đồi cao ở, trong khi quỹ đất bất động sản lấn biển còn khá lớn”.
Theo tính toán, hiện mức sở hữu đất ở bình quân/người tại Hạ Long đạt 140m2/người - mức sở hữu rất cao so với toàn quốc. Điều đó có nghĩa rằng, các dự án phá đồi kinh doanh bất động sản sẽ tiếp tục bị ngừng trệ, mà hậu quả người dân phải gánh chịu và chính quyền phải bỏ ngân sách ra khắc phục.
Theo một chuyên gia quy hoạch, lẽ ra Hạ Long không nên phát triển các khu đô thị trên đồi, mà cùng lắm chỉ nên xây theo kiểu làng du lịch - những ngôi biệt thự nghỉ dưỡng xen kẽ trong rừng, dành cho người giàu. “Giữ được đồi, được rừng là tốt nhất, nếu không thì nên phát triển theo hướng trên để tạo ra những điểm nhấn xanh, đẹp cho thành phố biển. Xây dựng các khu đô thị sẽ phá vỡ hoàn toàn tự nhiên” - chuyên gia này góp ý - “nếu các nhà đầu tư chậm tiến độ hoặc không có khả năng thực hiện được nữa thì nên thu hồi hoặc thu hẹp phạm vi dự án để trồng lại rừng”.
Thực tế, từ những năm 70 của thế kỷ trước, các chuyên gia Hungary đã giúp Quảng Ninh xây dựng bản quy hoạch hoàn chỉnh về phát triển đô thị Hạ Long. Trong đó, sẽ phân tầng, phân lớp trên những quả đồi để xây dựng những ngôi nhà hòa hợp với thiên nhiên.
Tuy nhiên, vì nhiều lý do, bản quy hoạch đó đã không được thực hiện, để đến bây giờ, nhiều người vẫn nhắc lại bản quy hoạch như một sự nuối tiếc. Và, Hạ Long ngày càng mất đi dáng dấp của một đô thị ven biển, với những ngọn đồi xanh tuyệt đẹp ngày nào là lợi thế thì nay là mối đe dọa thường trực với người dân và môi trường.
-
Hàng trăm héc-ta đất rừng bị phù phép thành biệt thự
Có rất nhiều biệt thự nguy nga ngang nhiên “mọc” lên trên đất nông, lâm trường. Tuy nhiên, câu trả lời từ những người có trách nhiệm tại phiên giải trình về vấn đề này do Ủy ban Thường vụ Quốc hội vừa tiến hành là khá yếu ớt.
-
Vụ biến đất rừng thành khu du lịch: Sai phạm kéo dài
Chỉ mới được cấp giấy chứng nhận quyền thuê đất lâu năm cùng giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh khu du lịch (KDL)sinh thái và có một vài chủ trương từ cấp huyện, chủ đầu tư KDL sinh thái Ngầm Đôi đã xây dựng nhà, đường sá trên đất rừng từ năm 2010 đến nay.
-
Quảng Nam: Thiếu quỹ đất tái định cư, “xẻ thịt” đồi núi
Hàng loạt các xe tải đang hoạt động rầm rộ để xẻ “thịt” nhiều đồi núi cao tại thị trấn Thạnh Mỹ, huyện Nam Giang, nhằm khai thác thêm quỹ đất phục vụ cho tái định cư của người dân trong công tác di dời trung tâm hành chính huyện Nam Giang từ Bến Giằng về lại thị trấn Thạnh Mỹ trong thời gian sắp tới.
Nguyễn Hùng (Lao động)
Đăng ký kênh
Youtube CafeLand để theo dõi các video Thị Trường mới nhất!Mọi ý kiến đóng góp cũng như thắc mắc liên quan đến thị trường bất động sản xin gửi về địa chỉ email: [email protected]; Đường dây nóng: 0942.825.711.
Chia sẻ bài viết
Góp ý
