Doanh nghiệp nào “sáng” nhất khi giá điện tăng?

Giá điện tăng làm giảm áp lực tài chính cho EVN

Từ ngày 9/11, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) thông báo tăng giá điện bình quân thêm 4,5%, tương đương 86,4 đồng/kWh, từ 1.920,3732 đồng/kWh lên 2.006,79 đồng/kWh (chưa bao gồm thuế VAT).

Theo ước tính, tiền điện phải trả thêm mỗi tháng của nhóm khách hàng dùng điện kinh doanh dịch vụ là 230.000 đồng; sản xuất là 432.000 đồng và hành chính sự nghiệp là 90.000 đồng.

Như vậy, đây là lần thứ hai giá điện tăng trong năm nay, sau lần tăng đầu tháng 5 với mức tăng 3%. Với đợt tăng giá lần này, Cục Điều tiết điện lực ước tính giá tiêu dùng (CPI) sẽ tăng thêm 0,035%.

Trong báo cáo mới cập nhật, Chứng khoán MB (MBS) cho rằng, quyết định tăng giá đến khá bất ngờ nhưng cũng phần nào phản ánh thực trạng tình hình tài chính của EVN, đặc biệt khi doanh nghiệp tiếp tục ghi nhận lỗ ròng 29.000 tỷ đồng trong 6 tháng năm 2023.

MBS đánh giá đợt tăng giá dù chưa đủ giúp EVN có lãi trong năm 2023 nhưng sẽ làm giảm đi những áp lực tài chính cho doanh nghiệp này. Cụ thể, ước tính chi phí sản xuất điện bình quân của EVN sẽ vào khoảng 2.098 đồng/kWh cho năm nay, cao hơn 92 đồng/kWh (4,5%) so với mức giá bán lẻ sau đợt tăng này.

Giả định chi phí sản xuất không đổi, vẫn sẽ cần một đợt tăng giá nữa để EVN hoàn toàn thoát ra khỏi khó khăn. Tuy nhiên, nhìn sang các tháng cuối năm và 2024, MBS cho rằng các yếu tố như giá than có dấu hiệu hạ nhiệt và diễn biến thời tiết trung tính hơn trong nửa cuối 2024 sẽ hỗ trợ giảm chi phí, cộng hưởng với việc tăng giá bán lẻ điện, giúp cải thiện kết quả kinh doanh của EVN.

MBS cũng lưu ý vẫn còn nhiều dư địa để EVN tiếp tục tăng giá điện khi từ đầu năm, Bộ Công Thương đã chính thức điều chỉnh tăng khung xác định giá bán lẻ điện lên 1.826-2.444 đồng/kWh (tương đương dư địa tăng giá còn lại là 21%).

Ngoài ra, dự thảo về cơ chế tính giá điện mới nếu được thông qua sẽ là cơ sở để EVN tiếp tục tăng giá điện.

Doanh nghiệp nào được hưởng lợi khi giá điện tăng?

Đóng vai trò là mắt xích quan trọng trong ngành điện, tình hình tài chính của EVN ảnh hưởng lên nhiều khâu trong chuỗi giá trị, bao gồm thanh toán cho các nhà máy phát điện, đầu tư các dự án nguồn điện, lưới điện truyền tải, đàm phán mua bán điện với các nhà máy và tỷ trọng huy động các nguồn điện trong hệ thống.

Theo MBS, xu hướng khoản phải thu tăng mạnh trong các doanh nghiệp điện đã bắt đầu từ năm 2022, khi nền giá đầu vào thế giới tăng mạnh và EVN gặp khó khăn về tài chính.

Đặc biệt, nhiều doanh nghiệp nhiệt điện ghi nhận khoản phải thu với EVN tăng mạnh nhất do giá bán điện cao như Tổng Công ty Điện lực Dầu khí Việt Nam (POW), Tổng Công ty Phát điện 3 (PGV), CTCP Điện lực Dầu khí Nhơn Trạch 2 (NT2), CTCP Nhiệt điện Quảng Ninh (QTP), CTCP Nhiệt điện Hải Phòng (HND) ghi nhận mức tăng mạnh nhất do giá bán điện cao. Đây cũng là những doanh nghiệp ghi nhận tỷ lệ phải thu/tổng tài sản cao trong ngành, chủ yếu là phải thu từ EVN.

“Việc tăng giá điện lần này sẽ giúp EVN có thêm khoảng 26.000 tỷ đồng doanh thu cho năm 2024, qua đó hỗ trợ cải thiện khả năng thanh toán cho EVN cũng như dòng tiền kinh doanh và hiệu quả tài chính của các doanh nghiệp nhiệt điện trên”, MBS đánh giá.

Đơn vị này cũng cho rằng các doanh nghiệp xây lắp điện sẽ được hưởng lợi. Cụ thể, giai đoạn năm 2022-2023 là thời gian khó khăn với các doanh nghiệp xây lắp hạ tầng điện khi không ký được hợp đồng xây lắp mới từ EVN và dòng tiền cho các dự án cũng bị gián đoạn.

Nhiều doanh nghiệp ghi nhận kết quả doanh thu xây lắp thấp, giá trị backlog ký mới không cao khi EVN liên tục cắt giảm chi phí đầu tư, sửa chữa bảo dưỡng cho hệ thống điện. Theo đó, với nhu cầu công việc nhiều cho phát triển lưới điện, trung bình khoảng 1,5-1,6 tỷ USD hàng năm, EVN cần ổn định dòng tiền của mình sớm để thực hiện hóa điều này.

“Hoạt động xây lắp sẽ tích cực hơn và Tổng CTCP Xây dựng điện Việt Nam (VNE), CTCP Tập đoàn PC1 (PC1), CTCP Tư vấn Xây dựng Điện 2 (TV2) là các doanh nghiệp sẽ được hưởng lợi”, MSB nhận định