Đề xuất của VAFI: 5 biện pháp bình ổn thị trường tiền tệ

Theo VAFI, đầu tiên là cần lộ trình hạ dần lãi suất huy động tiền gửi ngoại tệ để giảm lãi suất huy động VND. Hiệp hội này cho rằng, tại thời điểm này lãi suất huy động tiền gửi trong hệ thống NH đã ổn định, do đó NHNN cần có chính sách khống chế lãi suất tiền gửi ngoại tệ. Theo VAFI, tỉ lệ khống chế bước đầu ở mức khoảng từ 3,0%-3,5% /năm cho toàn bộ hệ thống NH. Việc áp đặt mức khống chế này sẽ góp phần hạ nhanh lãi suất huy động VND, đồng thời có tác dụng thu hẹp chênh lệch về tỉ giá ngoại tệ giữa thị trường tự do và thị trường chính thức.

Bên cạnh đó, VAFI cho rằng, NHNN nên xem xét lại chính sách cho DN xuất khẩu vay ngoại tệ dùng làm vốn lưu động thu mua nguyên liệu, hàng xuất khẩu. Bởi từ đầu quý II/2010, NHNN đã có chính sách cho phép DN xuất khẩu được phép vay ngoại tệ để dùng làm vốn lưu động. Và trên thực tế, các DN chế biến và kinh doanh hàng xuất khẩu đã tích cực vay ngoại tệ do được hưởng chi phí lãi vay thấp hơn VND trong hoàn cảnh tỉ giá VND/USD đang bình ổn. Thống kê sơ bộ của năm nay cho thấy tín dụng ngoại tệ tăng lên rất nhiều so với các năm trước. Do đó, NHTM đã tăng mạnh lãi suất ngoại tệ (lên khoảng 5%/năm). Điều này, một khía cạnh khác lại dẫn tới tỉ giá thị trường tự do tăng theo. VAFI cho rằng, NHNN nên tổng kết đánh giá lại chính sách cho DN làm hàng xuất khẩu vay ngoại tệ. VAFI nhận định rằng thời điểm tháng 2 năm tới là thời điểm thích hợp để bỏ chính sách này đi và sẽ tạo điều kiện hạ nhanh mặt bằng lãi suất huy động.

Về cơ chế tăng tỉ lệ sở hữu của NĐT nước ngoài, mới đây Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật các TCTD được Quốc hội thông qua, NHNN đang soạn thảo các văn bản hướng dẫn, VAFI đề nghị NHNN nên xem xét việc tăng tỉ lệ sở hữu của NĐT nước ngoài trong các NHTM lên mức 40% hoặc 35%. Đồng thời, cho phép NĐT nước ngoài được mua loại cổ phần phổ thông nhưng không có quyền biểu quyết (đây là kinh nghiệm hay của nhiều nước trên thế giới nhằm tạo điều kiện tăng vốn hoạt động cho hệ thống NHTM). Đối với các Cty niêm yết đang quy định tỉ lệ sở hữu của NĐT nước ngoài không quá 49%/VĐL, VAFI cũng đề nghị Bộ Tài chính và UBCK nghiên cứu cơ chế cho phép NĐT nước ngoài được mua loại cổ phần phổ thông không có quyền biểu quyết nhằm tạo sự hấp dẫn hơn nữa cho TTCK, đồng thời tăng cường thu hút nguồn vốn FII.

Đối với tiến trình CPH các DNNN, VAFI kiến nghị đẩy nhanh tốc độ. Trong 3 năm qua, tiến trình CPH bị giảm mạnh (số DNNN được CPH không bằng 1/2 của năm 2005). Do đó, VAFI đề nghị trong năm 2011 phải có bước ngoặt trong việc thúc đẩy tiến trình CPH DNNN. Nếu TTCK không thuận lợi, VAFI cho rằng tạm thời nhà nước nắm giữ cổ phần đa số. DN mà nhà nước nắm giữ trên 90%/VĐL thực hiện niêm yết còn hiệu quả hơn rất nhiều DNNN mà NN nắm giữ 100% VĐL.

VAFI cũng cho rằng nên tập trung thực hiện việc bán cổ phần nhà nước tại các DN lớn đang và đã CPH. Những DNNN lớn như MobiFone, Sabeco, Habeco, PV Oil... đã xây dựng phương án thu hút đối tác chiến lược nước ngoài. Việc đẩy nhanh thủ tục bán cổ phần nhà nước tại các DN này trong năm 2011 sẽ thu được hàng tỉ USD cho NSNN, tạo một nguồn cung ngoại tệ không nhỏ cho thị trường và sẽ góp phần ổn định chính sách tỉ giá.