CafeLand - Nắng chiều sắp tắt, bên ly cà phê đen đá trong một quán cóc ven đường, Hùng châm điếu thuốc, mắt nhìn xa xăm ra đường, nơi dòng xe và người đang chen nhau về nhà sau một ngày làm việc vất vả. Thời gian gần đây, sau giờ làm việc, Hùng thường chạy về quán nhỏ này, ngồi một mình bên ly cà phê, châm điếu thuốc rồi bâng khuâng suy nghĩ.

Hàng triệu gia đình thu nhập thấp tại các đô thị lớn đang phải sinh sống trong những căn phòng trọ chật hẹp. Ảnh ĐN

Vẫn ngoài tầm với

Người đàn ông 27 tuổi này ngồi suy tư, nghĩ ngợi về cuộc sống, điều mà trước đây anh ít khi nghĩ tới. Hùng chưa lập gia đình, thậm chí còn không dám yêu. Hùng bảo, cuộc sống chưa ổn định nên anh sợ lập gia đình. Trong nỗi sợ đó, câu hỏi ám ảnh nhất là đến bao giờ anh mới có được một căn nhà ở vùng đất Sài Gòn hoa lệ này?

Bảy năm là quãng thời gian Hùng gắn bó với phố thị Sài Gòn, 4 năm học và 3 năm đi làm. Hiện nay, mức thu nhập của Hùng khoảng 12 triệu đồng/tháng, con số không quá lớn nhưng nếu so với thu nhập trung bình chung thì đây là mức không thấp. Mức lương ấy vừa đủ để Hùng xoay xở cho cuộc sống của mình, thỉnh thoảng gửi về quê cho bố mẹ một hai triệu là hết sạch.

“Bây giờ một căn hộ ở vùng ven cũng có giá cả tỷ bạc, muốn vay ngân hàng cũng phải có khoảng 400 triệu đồng trong tay. Với mức lương hiện tại thì xem như đó chỉ là giấc mơ”, Hùng tâm sự. Rít một hơi thuốc, Hùng hướng ánh mắt về nơi xa xăm vô định: “Ở Sài Gòn, nếu có được một căn nhà, dù chỉ là rất nhỏ thôi thì cũng đã giảm được 8/10 gánh nặng, lo âu hàng ngày”.

Bên trong căn phòng trọ vỏn vẹn 15m2, những bức tường lâu năm bong tróc, hoen úa, gia đình 3 người của anh Phong đang ăn bữa tối. Hôm nay, bữa ăn có đủ ba món canh, mặn, xào. Vợ anh hôm nay còn mua thêm ít trái cây cho cả nhà tráng miệng.

Căn phòng có diện tích quá nhỏ, anh dùng gác lửng để chứa những vật dụng đồ đạc lớn. Phía bên dưới 3 người ngủ trên một tấm nệm vừa đủ duỗi chân. Nhà vệ sinh rộng khoảng 1m2 được thiết kế liền kề với khu vực bếp. Ngay cạnh cửa sổ, anh Phong để một chiếc bàn làm việc nhỏ. Khi nào cần làm việc thì anh lấy ghế ra ngồi, không thì cất đi cho đỡ tốn diện tích. Hai chiếc xe máy của vợ chồng dựng bên ngoài hành lang của dãy trọ. “May mà dãy trọ an toàn, không bị mất trộm, không thì không biết phải dắt xe máy đi đâu mà gửi”, người đàn ông 32 tuổi nói. 

Hơn 10 năm ở Sài Gòn, đây không phải là căn phòng trọ đầu tiên của gia đình anh Phong. Anh là nhân viên văn phòng, vợ anh làm việc ở một cơ sở dạy trẻ mầm non. Con trai anh 4 tuổi đang học mẫu giáo.

“Lương của hai vợ chồng khoảng 20 triệu, tiền nhà 3 triệu, tiền ăn 7 triệu, tiền học cho con 4 triệu, tiền xăng xe, giao lưu bạn bè đâu đó khoảng 3 triệu, tiền phát sinh này kia vậy là hết, có tháng không đủ”, anh Phong nhẩm tính bài toán thu chi trong một tháng của gia đình.

Không cam cái số ở trọ mãi được, vợ chồng anh Phong đã nhiều lần tính đến chuyện mua nhà. Anh cũng đã lần mò tìm hiểu nhiều dự án, song phải lắc đầu bởi mức giá vượt quá tầm với của hai vợ chồng. Người nhà hỏi anh khi nào sinh thêm con? Anh Phong nói, khi nào có nhà rồi sẽ sinh.

Người bán còn ít

Ông Nguyễn Văn Đực, Phó giám đốc Công ty địa ốc Đất Lành, là một người nổi tiếng trong làng địa ốc tại TP.HCM. Ông là người kiên trì trong hướng phát triển những dự án nhà ở giá rẻ cho người thu nhập thấp đô thị. Ông cũng là một trong những người đề xuất xây dựng căn hộ có diện tích 25m2.

Các đô thị lớn Việt Nam như TP.HCM hay Hà Nội là nơi tập trung dân số trẻ với mức thu nhập chưa cao, vì vậy khoản tiền tích lũy mua một căn hộ có diện tích lớn, hiện đại là điều rất khó khăn. Căn hộ có diện tích 25m2 đáp ứng được nhu cầu tối thiểu của những cặp vợ chồng trẻ. Những dự án này thích hợp xây dựng tại các quận huyện vùng ven, nơi tập trung đông người thu nhập thấp. Chung cư dưới 15 tầng, giá từ 7 - 10 triệu đồng/1m2 và đều có các tiện ích đi kèm như các căn hộ thương mại cao cấp khác. Với mức giá đó, mỗi căn hộ dao động chỉ từ 200 - 300 triệu đồng.

Từ những năm 2010, Công ty Đất Lành từng nhiều lần kiến nghị Chính phủ, Bộ Xây dựng cho phép thí điểm căn hộ siêu nhỏ 20m2 dành cho một người, và đã thực hiện 100 căn tại chung cư Thái An (quận 12).

Bà Minh Hiền, một cư dân Thái An nói bà thấy thoải mái khi sinh sống tại căn hộ có diện tích khoảng 22m2 tại chung cư này. Bà chia sẻ, dù diện tích nhỏ nhưng nếu biết cách sắp xếp, mua sắm đồ đạc đủ nhu cầu thì có thể sống thoải mái. Căn hộ kiểu này vừa đủ sinh hoạt cho một người hoặc cặp vợ chồng trẻ. Với các đôi vợ chồng có một con nhỏ vẫn có thể ổn.

“Ở Sài Gòn nếu có được một căn nhà, dù chỉ là rất nhỏ thôi thì cũng đã giảm được 8/10 gánh nặng, lo âu hàng ngày”

Anh Hùng, kỹ sư tại TP.HCM 

“Những căn hộ 25m2 được thiết kế bài bản, đảm bảo cơ sở hạ tầng. Mức giá bán chỉ khoảng 200 – 300 triệu sẽ đáp ứng được nhu cầu bức thiết về nhà ở của người thu nhập thấp đô thị”, ông Đực nói.

Tại TP.HCM, Công ty Lê Thành cũng là doanh nghiệp kinh doanh nhà ở cho người thu nhập thấp. Ông Lê Hữu Nghĩa, Giám đốc Công ty Lê Thành, cho biết ban đầu doanh nghiệp tập trung xây dựng các căn hộ có giá từ 800 – 1 tỷ đồng/căn để bán vĩnh viễn cho người mua có thu nhập trung bình. Nhưng sau đó Lê Thành nhận thấy còn có rất nhiều người không đủ sức để mua căn hộ với giá này nên tiếp tục đưa ra thị trường loại căn hộ cho thuê có diện tích khoảng 35m2, với giá bán từ 350 – 400 triệu đồng/căn và có thời hạn thuê lên đến 49 năm.

“Loại hình này có ưu điểm là thời gian sử dụng lên đến 49 năm, bằng với tuổi thọ công trình. Khi có kinh tế tốt hơn, người ta có nhu cầu mua một căn nhà cao cấp hơn thì việc cho thuê hoặc bán lại căn hộ này rất dễ dàng”, ông Nghĩa cho biết.

Trải qua một quá trình, lãnh đạo Công ty Lê Thành lại nhìn thấy một đối tượng nữa là những người không bao giờ có khả năng mua nhà. Những người này là dân lao động nghèo, dân nhập cư thu nhập mỗi tháng không đủ ăn, đang sống trong những căn phòng trọ ọp ẹp, nhưng có giá thuê cũng trên 1 triệu đồng/tháng. Nhiều lao động chỉ làm việc ở thành phố khoảng 20 – 30 năm sau đó lại về quê sinh sống, cũng có người không có nhu cầu mua nhà vì họ xác định chỉ làm một thời gian sẽ về quê để chăm sóc đất đai, mồ mả tổ tiên.

Nhận thấy nhu cầu quá lớn của phân khúc này, đầu năm 2016, Công ty Lê Thành khiến thị trường “choáng váng” khi tung ra thị trường căn hộ cho thuê với giá khoảng 1,5 triệu/tháng. Đặc điểm của loại hình căn hộ cho thuê này là diện tích chỉ khoảng 20m2 nhưng được thiết kế bài bản, khép kín. Dự án có khuôn viên công cộng, cây xanh, và bảo vệ 24/24. Trong năm 2016, Công ty Lê Thành đã tung ra khoảng 2.000 căn hộ như vậy, tập trung tại các quận Bình Tân và huyện Bình Chánh.

Dù đã có những doanh nghiệp đi tiên phong để xây dựng những dự án nhà ở phù hợp với người thu nhập thấp. Tuy nhiên, so với nhu cầu khổng lồ hiện nay thì nguồn cung như vậy xem ra quá ít ỏi.

Vấn đề quan trọng không nằm ở diện tích căn hộ bao nhiêu mà là câu chuyện quy hoạch. Tại các thành phố đều có quy hoạch rõ ràng, chỉ tiêu dân số cũng được quy định cụ thể. Một dự án cũng không thể chỉ toàn căn hộ 25m2 mà có tỷ lệ cân đối. Nếu việc thực hiện quy hoạch diễn ra nghiêm túc thì cho dù là căn hộ 10m2 cũng không thể nào ảnh hưởng đến hạ tầng, hay lo sợ khu ổ chuột.

Tiến sĩ Đinh Thế Hiển

(còn tiếp)

Trần Phong
  • Facebook
  • Chia sẻ
  •   Lưu tin
  •   Báo cáo

    Báo cáo vi phạm
     
 
Mọi ý kiến đóng góp cũng như thắc mắc liên quan đến thị trường bất động sản xin gửi về địa chỉ email: [email protected]; Đường dây nóng: 0942.825.711.