Các huyện Bạch Long Vĩ và Cát Hải: Cơ hội đột phá khi trở thành đặc khu

Việc chuyển huyện đảo thành đặc khu sẽ phát triển kinh tế biển, cải thiện đời sống dân cư, trở thành trung tâm quốc phòng của thành phố và đất nước.

Háo hức ngày trở thành đặc khu

Đặc khu Cát Hải được thành lập trên cơ sở chuyển nguyên trạng huyện Cát Hải (10 xã, 2 thị trấn), có diện tích tự nhiên gần 287 km2, quy mô dân số hơn 71 nghìn người. Nơi đặt trụ sở làm việc dự kiến tại trụ sở huyện Cát Hải hiện nay. Đồng chí Bùi Tuấn Mạnh, Phó bí thư Thường trực Huyện ủy Cát Hải cho biết, thời gian qua, cấp ủy, chính quyền huyện Cát Hải tập trung chỉ đạo quyết liệt, khẩn trương hoàn thiện cơ sở vật chất, nhân lực, hạ tầng phục vụ mô hình chính quyền mới sau sắp xếp. Trong các cuộc lấy ý kiến của nhân dân về thành lập đặc khu Cát Hải, phần đông các ý kiến đều đồng thuận trước chủ trương của Đảng, Nhà nước. Trụ sở HĐND, UBND huyện Cát Hải được sửa chữa, cải tạo trở thành Trung tâm Phục vụ hành chính công Đặc khu Cát Hải. Ngày 20-6 vừa qua, huyện tổ chức vận hành thử nghiệm Trung tâm Phục vụ hành chính công Đặc khu Cát Hải. Kết quả thử nghiệm cơ bản đạt yêu cầu, đáp ứng nhu cầu xử lý công việc của người dân và doanh nghiệp trên địa bàn huyện.

Sự kiện trở thành đặc khu diễn ra vào năm cuối của nhiệm kỳ 2020-2025 mang nhiều dấu ấn phát triển mạnh mẽ của huyện đảo Cát Hải. Với những thành tựu đột phá và toàn diện về mọi mặt trong 5 năm qua, huyện đảo Cát Hải thực sự trở thành trọng điểm kinh tế biển của thành phố. Sự kiện Quần đảo Cát Bà cùng với Vịnh Hạ Long được UNESCO công nhận là Di sản Thiên nhiên thế giới thu hút các dự án đầu tư về du lịch lớn, điển hình là dự án Khu du lịch, dịch vụ vịnh trung tâm Cát Bà của Tập đoàn Sun Group với tổng mức đầu tư hơn 12.500 tỷ đồng. Trên đảo Cát Hải, các công trình, dự án phục vụ phát triển công nghiệp công nghệ cao, hiện đại đã đưa vào khai thác và đang được tiếp tục đầu tư mở rộng quy mô như: dự án Cảng cửa ngõ quốc tế Hải Phòng, dự án Tổ hợp sản xuất ô tô VinFast, Dự án khu công nghiệp và khu phi thuế quan Xuân Cầu... Đây là nền tảng vững chắc để đặc khu Cát Hải tiếp tục vươn mình trở thành trung tâm dịch vụ cảng biển, trung tâm dịch vụ logistics, khu công nghiệp công nghệ cao, trung tâm du lịch quốc tế.

Tương tự, huyện đảo Bạch Long Vĩ cũng vừa về đích nông thôn mới trước ngày trở thành đặc khu. Đặc khu Bạch Long Vĩ được thành lập trên cơ sở chuyển nguyên trạng huyện đảo Bạch Long Vĩ với diện tích tự nhiên hơn 3 km2, quy mô dân số gần 700 người. Nơi đặt trụ sở làm việc của Đặc khu Bạch Long Vĩ dự kiến tại trụ sở huyện Bạch Long Vĩ hiện nay. Với đặc thù diện tích nhỏ, không có đơn vị hành chính cấp xã nên việc chuyển đổi mô hình thành đặc khu cũng khá thuận lợi. Cùng với đó, hiệu quả từ hơn 60 công trình, dự án được Trung ương, thành phố và huyện đầu tư trên địa bàn huyện đảo được phát huy, góp phần phát triển kinh tế-xã hội, gắn kết chặt chẽ với thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, an ninh, bảo vệ vững chắc chủ quyền vùng biển đảo của Tổ quốc. Hệ thống điện, đường, trường trạm được đầu tư ngày càng khang trang, các thiết chế văn hóa xã hội được hoàn thiện và nâng cấp, góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân. Việc hoàn thành toàn diện 9/9 tiêu chí nông thôn mới tạo tiền đề vững chắc cho những bước phát triển đột phá của đặc khu Bạch Long Vĩ trong thời gian tới.

Đánh dấu bước phát triển mới

Từ ngày 1-7 tới đây, 2 đặc khu Cát Hải và Bạch Long Vĩ được thành lập, với các chính sách ưu đãi, giúp đơn giản hóa bộ máy hành chính, tăng hiệu quả điều hành và tạo điều kiện phát triển kinh tế - xã hội.

Theo Bí thư Huyện ủy Bạch Long Vĩ Bùi Trung Tiến, Bạch Long Vĩ đóng vai trò quan trọng trong chiến lược an ninh quốc phòng, bảo vệ chủ quyền quốc gia trên biển, do đó, việc chuyển thành đặc khu là chiến lược định hướng của Việt Nam nhằm phát huy tối đa tiềm năng và vị trí đặc biệt của hòn đảo này. Với dân số ít và điều kiện sống còn khó khăn (thiếu nước ngọt, điện, giao thông cách trở), việc nâng cấp thành đặc khu Bạch Long Vĩ sẽ tăng cường đầu tư vào các công trình dân sinh như hệ thống cấp nước, điện gió, điện mặt trời, trường học, y tế và giao thông. Đồng thời, nâng cấp hệ thống thiết bị thu phát hiện đại nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ internet trên đảo, bảo đảm khả năng giao dịch của chính quyền, tăng khả năng ứng dụng công nghệ cao của các tổ chức, tăng hiệu quả khai thác thủy sản của ngư dân. Điều này không chỉ nâng cao chất lượng cuộc sống mà còn thu hút thêm dân cư ra đảo, tăng cường sự hiện diện của Việt Nam trên biển Đông. Qua đó, đẩy mạnh xây dựng đặc khu Bạch Long Vĩ trở thành trung tâm hậu cần nghề cá và tìm kiếm cứu nạn khu vực phía Bắc, có ngành du lịch phát triển và phát triển lĩnh vực nuôi biển công nghiệp xa bờ theo chủ trương Chính phủ, UBND thành phố đề ra. Trong thời gian tới, đặc khu sẽ tập trung phát triển thêm các dịch vụ lợi thế của đảo: dịch vụ du lịch, hàng hải, dầu khí, y học biển, tài chính, ngân hàng. Qua đó, góp phần thực hiện hóa mục tiêu xây dựng đảo tiền tiêu thành trung tâm kinh tế, quốc phòng vững chắc, khẳng định chủ quyền biển đảo.

Tại huyện Cát Hải, cơ sở hạ tầng kỹ thuật đã và đang được đầu tư đồng bộ, hiện đại, có lợi thế lớn trở thành đặc khu phát triển bậc nhất của khu vực phía Bắc. Cát Hải được Trung ương, thành phố xác định là đặc khu với những cơ chế đặc thù. Lợi thế có cảng biển nước sâu Lạch Huyện - Cảng cửa ngõ quốc tế duy nhất của miền Bắc, sẽ đưa đảo Cát Hải trở thành trung tâm dịch vụ cảng biểnlogistics, khu công nghiệp hiện đại. Đảo Cát Bà trở thành Khu du lịch quốc gia, trung tâm du lịch sinh thái biển quốc tế.

Tuy nhiên, khi thành lập đặc khu, Cát Hải chỉ còn chính quyền một cấp, đội ngũ cán bộ được sắp xếp tinh gọn, phải xử lý, giải quyết khối lượng công việc nhiều hơn so với trước đây, yêu cầu đòi hỏi ngày càng cao về tiến độ giải quyết công việc, tinh thần làm việc...

Trong khi đó, chất lượng nguồn nhân lực tại huyện chưa cao; trình độ, năng lực một bộ phận cán bộ chưa ngang tầm yêu cầu nhiệm vụ. Cùng với đó là đặc thù cách trở về giao thông giữa các khu vực, các đảo trong thuộc đặc khu cũng sẽ ảnh hưởng đến tiến độ giải quyết công việc của người dân và doanh nghiệp. Để giải quyết tình trạng này, trong thời gian tới, đặc khu Cát Hải cần tích cực triển khai tổ chức thực hiện chuyển đổi xanh “du lịch - dịch vụ - công nghiệp”; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo, thúc đẩy chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, chính quyền điện tử, hệ thống quản lý dữ liệu tập trung và dịch vụ công trực tuyến; tập trung nguồn nhân lực, các giải pháp đồng bộ, nâng cao chất lượng cải cách hành chính, xây dựng chính quyền điện tử, xếp hạng chỉ số năng lực cạnh tranh. Đồng thời, đề xuất cấp có thẩm quyền ban hành quy hoạch không gian biển đối với Cát Hải; huy động tối đa các nguồn lực cho đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng, tạo môi trường thuận lợi thu hút các nhà đầu tư; ưu tiên xây dựng các khu nhà ở xã hội, có cơ chế chính sách thu hút, sử dụng hiệu quả nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ phát triển du lịch, cảng biển, dịch vụ logictics tại đặc khu Cát Hải.